Το έλλειμμα της δημοκρατίας, οι μορφές του και οι συνέπειες  

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του Δημήτρη Μακροδημόπουλου.

Όσα συνέβησαν στην πλατεία της Νέας Σμύρνης την Κυριακή 7 Μαρτίου σε βάρος πολιτών με την καταχρηστική άσκηση εξουσίας στα πλαίσια της κυβερνητικής λογικής για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν θα πρέπει να θεωρούνται ως κεραυνός εν αιθρία, όχι μόνον διότι προηγήθηκαν ανάλογα συμβάντα αλλά διότι είναι το αποτέλεσμα του διαχρονικού εκφυλισμού της έννοιας της δημοκρατίας ως πολιτεύματος στη χώρα μας. Της συρρίκνωσής της δηλαδή αποκλειστικά στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος ανά τετραετία, εν είδη χορήγησης λευκής επιταγής προς την εκάστοτε κυβέρνηση. Χωρίς καμιά θεσμική δυνατότητα παρέμβασης του λαού στη λήψη των αποφάσεων που αναιρούν ακόμη και τις προεκλογικές δεσμεύσεις με τις οποίες είχαν υφαρπάσει τις ψήφους των εκλογέων. Χαρακτηριστική είναι η περίοδος της οικονομικής κρίσης, όπου όλα τα κόμματα εξουσίας διακήρυσσαν  προεκλογικά την αντιμνημονιακή πολιτική που θα εφήρμοζαν, για να εφαρμόσουν τελικά απαρέγκλιτα τα μνημόνια ως κυβέρνηση. Χαρακτηριστικές είναι και οι μεταγραφές βουλευτών από κόμμα σε κόμμα που αλλοιώνουν και αυτή την εκπεφρασμένη βούληση του εκλογικού σώματος. Ώστε να προκύπτει εύλογα το ερώτημα: Αφού έχουμε εκχωρήσει τα πάντα ως πολίτες, κάθε δυνατότητα παρέμβασης και ελέγχου, και έχουμε συρρικνώσει το πολίτευμα στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, τότε προς τί οι διαμαρτυρίες για την καταχρηστική άσκηση της εξουσίας; Διότι, με αυτή τη λογική της αποστασιοποίησης θα έλθουν και χειρότερα. Μας το λένε πάλι ο Στήβ Λεβίτσκι και ο Ντάνιελ Ζίμπλατ στο βιβλίο τους «Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες»: «Το τραγικό παράδοξο στην περίπτωση του εκλογικού δρόμου προς τον αυταρχισμό, είναι ότι αυτοί που επιδιώκουν την κατάλυση της δημοκρατίας χρησιμοποιούν συχνά τους ίδιους τους δημοκρατικούς θεσμούς ώστε σταδιακά, “ανεπαισθήτως”, ακόμη και νομιμοφανώς, να πετύχουν τον στόχο τους». Για να επεξηγήσουν: «Ο εκλογικός δρόμος προς την κατάλυση της δημοκρατίας είναι και πιο ύπουλος ίσως… Με την έννοια ότι έχουν την έγκριση εκλεγμένων νομοθετικών σωμάτων ή γίνονται αποδεκτές από τα δικαστήρια. Μάλιστα, συχνά παρουσιάζονται σαν προσπάθεια για μια “καλύτερη”, “πιο αποτελεσματική” δημοκρατία… Έτσι για πολλούς η διάβρωση και η “αποψίλωση” της δημοκρατίας δεν γίνεται καν αντιληπτή».

Οι εκλογές αποτελούν αναγκαία συνθήκη για τη δημοκρατία αλλά όχι και ικανή για τη δημοκρατική λειτουργία της κοινωνίας. Μας το έχουν επισημάνει πριν αιώνες: Έγραφε ο Κορνήλιος Καστοριάδης: «Πριν από δύο αιώνες ο Ζαν Ζακ Ρουσσώ, ασκώντας ακριβώς κριτική στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία, έγραφε στο Κοινωνικό Συμβόλαιο, ότι “οι Άγγλοι πιστεύουν ότι είναι ελεύθεροι, αλλά στην πραγματικότητα είναι ελεύθεροι μια μόνο μέρα κάθε πέντε χρόνια”. Όμως ο Ρουσσώ έκανε λάθος, συνεχίζει ο Καστοριάδης, διότι οι Άγγλοι δεν ήταν ελεύθεροι ούτε καν αυτή τη μια μέρα κάθε πέντε χρόνια, αφού οι υποψήφιοι επιλέγονται από την κορυφή του κομματισμού μηχανισμού…. Με άλλα λόγια το παιχνίδι είναι στημένο και το ζήτημα περιορίζεται, λίγο έως πολύ, στο να μπορούμε να επιλέξουμε μεταξύ ενός μελαχρινού και ενός ξανθού βουλευτού». Διότι ούτε οι υποψήφιοι βουλευτές επιλέγονται με δημοκρατικές διαδικασίες από τη βάση των κομμάτων. Επιλέγεις μεταξύ των επιλεγέντων από τον αρχηγό του κόμματος έτσι ώστε να είναι διασφαλισμένη στο μέγιστο δυνατό βαθμό η υπακοή τους. Αυτή η πλήρης περιθωριοποίηση του λαού στην άσκηση του εκλογικού δικαιώματος, με την ψήφο του να εκλαμβάνεται από τις κυβερνήσεις ως νομιμοποίηση των ταξικών επιλογών  τους στο όνομά του και εναντίον του, επιτρέπει στον  Αλέν Μπαντιού να υποστηρίζει ότι το κεφάλαιο είναι ο μεγάλος Άλλος που κρύβεται πίσω από την αντιπροσωπευτική δημοκρατία, η οποία υπόκειται στην κυριαρχία του και εξασφαλίζει την αναπαραγωγή του και στον Ζακ Ρανσιέρ να χαρακτηρίζει τις κυβερνήσεις ως ατζέντηδες του διεθνούς κεφαλαίου. Διότι ο λαός αδυνατεί να αντιδράσει στην υφαρπαγή των δικαιωμάτων του από το κεφάλαιο με τις ευλογίες των κυβερνήσεων στα πλαίσια της λειτουργίας του πολιτικού συστήματος.

Όλα αυτά είναι περισσότερο ορατά στα όρια της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των πόλεων. που ζούμε διότι τα βιώνουμε άμεσα και καθημερινά. «Το είδος της πόλης την οποία θέλουμε, δεν μπορεί να διαχωριστεί από το είδος ανθρώπου που θέλουμε να είμαστε”, έγραφε ο David Harvey, αλλά ποιός μας ακούει; Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι αυτό της Αλεξανδρούπολης όπου τα πάντα ανατρέπονται στη ζωή των κατοίκων ερήμην τους. Με την εγκατάσταση τερματικού σταθμού LNG με αποθηκευτικό χώρο 170 χιλ. κ.μ. υγροποιημένου αερίου εντός της θάλασσας, μια σύγχρονη Ρεβυθούσα δηλαδή απέναντι στις καλύτερες ακτές της που μετέβαλαν την πόλη σε τουριστικό προορισμό των γειτονικών λαών. Με τη μετατροπή του λιμένα της σε στρατιωτική βάση αντί της εμπορευματικής αξιοποίησης του στην οποία προσδοκούσαν οι πάντες ως μοχλό για την οικονομική ανάταξη της πόλης και της ευρύτερης περιοχής. Πού  ήσαν οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας (βουλευτές, δήμαρχοι, περιφερειάρχες, δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, κ.α.). τα χρόνια που μεθοδεύονται όλα αυτά, ακόμη και σήμερα, ερήμην των δημοτών; Τί έκανε η πολιτεία για να φέρει τον δημότη στο επίκεντρο των αποφάσεων που τον αφορούν; Με τον Ν. 4555/2018 περί «Μεταρρύθμισης του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Εμβάθυνσης της Δημοκρατίας – Ενίσχυσης της συμμετοχής κ.α.»  καθιερώνονταν από τις αρχές του 2020, η δυνατότητα διεξαγωγής τοπικού ή περιφερειακού δημοψηφίσματος. Όμως, και αυτή η δυνατότητα με τον Ν.4674/20 ανεστάλη.

Μακροδημόπουλος Δημήτρης

Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412

21-3-2021

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα