της Ευμορφίας Δημητρακοπούλου
Το ζήτημα με το ταξίδι του επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας δεν είναι που πήγε, αλλά που δεν πήγε. Ο Μάικ Πομπέο, επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη, αγνοώντας επιδεικτικά την τουρκική ηγεσία. Αρνήθηκε να μεταβεί στην Άγκυρα, λόγω του “πιεσμένου” προγράμματός του, ενώ οι Ερντογάν και Τσαβούσογλου αρνήθηκαν να τον συναντήσουν στην έδρα του Πατριάρχη. Η Σαμπάχ έγραψε με κακεντρέχεια ότι διανύει τις τελευταίες του ημέρες. Η στάση Πομπέο δεν αλλάζει την αντίληψη της Ουάσιγκτον για τον ρόλο της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ επιμένουν σε λάθη δεκαετιών. Βεβαίως χρειάζονται σοβαρούς εταίρους. Η Αθήνα, δεχόμενη ότι πέσει από το τραπέζι, θα καταλήξει Αρμενία, ενώ η Άγκυρα πουλάει πανάκριβα ακόμη και τον κοπανιστό αέρα.
Ο Πομπέο, ο οποίος εν όψει σημαντικών αποφάσεων των ευρωπαίων, παρέκαμψε το Βερολίνο, δείχνοντας ότι το κέντρο βάρους της Ευρώπης έχει μετατοπιστεί. Το Παρίσι αποτελεί τον μοναδικό πυλώνα αμύνης της ΕΕ, δεδομένης της αποχώρησης της Βρετανίας. Όμως η κατάσταση είναι περίπλοκη. Την Παρασκευή, σε τηλεδιάσκεψη οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συζήτησαν εάν τρίτες χώρες (π.χ. ΗΠΑ, Βρετανία) θα συμμετέχουν στην Μόνιμη Δομή Συνεργασίας για την Άμυνα (Permanent Structured Cooperation). Η PESCO που ενεργοποιήθηκε με την αποχώρηση του Ην. Βασιλείου, δίνει τη δυνατότητα στα κράτη- μέλη να αναπτύξουν κοινές αμυντικές δράσεις και να ενισχύσουν επιχειρησιακά τις ένοπλες δυνάμεις τους. Πρόκειται για ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής άμυνας, που δεν αφορά την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας της Ευρώπης, η οποία αποτελεί Νατοϊκή αρμοδιότητα. Το θέμα υπερβαίνει τις προμήθειες εξοπλισμών στις οποίες προσβλέπει το Παρίσι.
Πρόσφατα ο πρόεδρος Μακρόν δήλωσε στο περιοδικό Le Grand Continent: «Οι ΗΠΑ μπορούν να μας σεβαστούν ως εταίρους μόνο εάν είμαστε σοβαροί». Εάν αυτό λέγεται για χώρες του πολιτικού, οικονομικού και αμυντικού μεγέθους όπως η Γαλλία, ή η Ιταλία τότε οι άλλες θα πρέπει να σκεφτούν 100 φορές τι σημαίνει σοβαρότητα. Όπως είπε ο Μακρόν «το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ην. Εθνών δεν προσφέρει πλέον χρήσιμες λύσεις στα παγκόσμια προβλήματα. Από τον Απρίλιο δεν αναφέρθηκε στην πανδημία. Χρειάζεται αναθεώρηση των μηχανισμών διεθνούς συνεργασίας». Σημειωτέο ότι δυο από τα πέντε μόνιμα μέλη του Σ.Α., Ρωσία και Κίνα σιωπούν για τον υπαίτιο της πανδημίας. Επιπλέον, ο Μακρόν διαφώνησε με την γερμανίδα υπουργό Αμύνης που χαρακτήρισε τις ΗΠΑ αναντικατάστατες για την ασφάλεια της Ευρώπης, λέγοντας: «Νομίζω ότι είναι παρερμηνεία της ιστορίας».
Δυνητικά η Ευρώπη κινδυνεύει από έναν προς το παρόν, αλλά κυρίως από τον εαυτό της. Ποιος θα συμμετάσχει στην ασφάλεια της; Θα συνδράμει το Παρίσι όποια χώρα κινδυνεύει από τρίτο κράτος; Η Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία πρέπει να θυμηθεί την Τρίτη. 18 Σεπτεμβρίου 1939 στο Λονδίνο αναρωτιόντουσαν αν η εισβολή των σοβιετικών στην Πολωνία ήταν αντι-γερμανική κίνηση, ενώ ο Νταλαντιέ ρωτούσε αν η κατοχή της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας ήταν κάτι προσωρινό! Δεν κήρυξαν πόλεμο στη Μόσχα για να μη ταραχτεί η Τουρκία. Πρόκειται για αυτόνομη ασφάλεια όπως εκείνη που προσέφερε ο στρατηγός M.Gamelin; Ο Nassim Taleb είπε. «Είναι σαν να αγοράζεις ασφάλεια ταξιδιού για τον Τιτανικό από επιβάτη του Τιτανικού».
Ευμορφία Δημητρακοπούλου
“Μακεδονία” 22.11.20
