Του Σάββα Καλεντερίδη

Το έχουμε ξαναγράψει σε προηγούμενο άρθρο μας, ότι ο Ερντογάν, μετά το 2009, οπότε και εξουδετέρωσε τις βασικές εστίες αντίστασης και υπονόμευσης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και του ιδίου, στους κόλπους του βαθέος τουρκικού κράτους και των Ενόπλων Δυνάμεων, άρχισε να αλλάζει και να μεταμορφώνεται.

Έτσι, αφού εξουδετέρωσε τους «εξωτερικούς» αντιπάλους, άρχισε βήμα-βήμα να στρέφεται και να εξουδετερώνει τον έναν μετά τον άλλον τους εσωκομματικούς του αντιπάλους.

Τελευταίος σε αυτή την κατηγορία ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος δεν βρίσκεται στη φυλακή απλώς γιατί ο Ερντογάν δεν θέλει να φυλακίσει ένα άτομο που διατέλεσε πρωθυπουργός της τουρκικής Δημοκρατίας, ο οποίος μάλιστα ήταν δική του επιλογή. Και λέμε ότι θα έπρεπε να είναι στη φυλακή με βάση τις πρακτικές που εφαρμόζει ο Ερντογάν, γιατί ο Ερντογάν έχει στοιχεία για τις σχέσεις του Νταβούτογλου με τον Γκιουλέν, αλλά και για τις επαφές που είχε με Αμερικανούς παράγοντες ώστε να είναι αυτός που θα αναλάβει τα ηνία κατά τη μετά Ερντογάν εποχή.

(Φωτ.: EPA / Sedat Suna)

Αφού λοιπόν εξουδετέρωσε όλους τους εσωκομματικούς του αντιπάλους και αποδυνάμωσε σε μεγάλο βαθμό το αντίπαλον δέος, που ήταν το δίκτυο Γκιουλέν, ο Ερντογάν θέλησε να προχωρήσει στη συνταγματική μεταρρύθμιση με σκοπό η Τουρκική Δημοκρατία να μετεξελιχθεί από προεδρευομένη σε προεδρική. Αυτό με απλά λόγια σημαίνει ενός ανδρός αρχή, ειδικά στην περίπτωση της Τουρκίας και ειδικότερα στην περίπτωση Ερντογάν.

Όταν πριν από δύο μήνες ξεκίνησε η προεκλογική εκστρατεία για το σημερινό δημοψήφισμα, ο κόσμος ήταν παγωμένος και οι τάσεις στην τουρκική κοινωνία ήταν προς το «Όχι», γιατί ο κόσμος θεωρούσε ότι το υφιστάμενο σύστημα εξασφάλιζε μια σταθερότητα και μια ασφάλεια στον κόσμο, αφού στην περίπτωση που ένα άτομο επικίνδυνο για τα συμφέροντα της Τουρκίας έπαιρνε την εξουσία, ως πρωθυπουργός, υπήρχαν ασφαλιστικές δικλείδες όπως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η δικαστική εξουσία, που μπορούσαν να λειτουργήσουν ως δίχτυ ασφαλείας.

Από διαδήλωση υπέρ του «Όχι» (φωτ.: EPA / Tumay Berkin)

Με το νέο σύστημα, που προτείνει ο Ερντογάν, υπάρχει κίνδυνος όλες οι εξουσίες να περάσουν στα χέρια ενός ανθρώπου, εξέλιξη που θεωρείται πλήγμα για τη Δημοκρατία και δημιουργεί κλίμα ανασφάλειας σε μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης.

Όμως όσο περνούσαν οι μέρες, ο Ερντογάν πήρε την κατάσταση στα χέρια του και σταδιακά άρχισε να αλλάζει το κλίμα υπέρ του «Ναι». Οι παράγοντες που οδήγησαν σ’ αυτό είναι το γεγονός ότι η παράταξη του «Ναι» έχει ηγέτη, ενώ δεν συμβαίνει το ίδιο με την παράταξη του «Όχι». Επίσης, η παράταξη του «Ναι» είχε στη διάθεσή της το σύνολο της κυβέρνησης και των κρατικών μηχανισμών, περίπου το 75% του συνόλου των ΜΜΕ, αλλά και πακτωλό χρημάτων.

Η παράταξη του «Όχι» αναγκάστηκε να κάνει προεκλογική εκστρατεία σε κλίμα εκφοβισμού και τρομοκρατίας, και μάλιστα με πενιχρά μέσα.

Συγκέντρωση υπέρ του «Ναι» (φωτ.: EPA / Cem Turkel) 

Ένας άλλος παράγοντας που οδήγησε στη μεταστροφή της κοινής γνώμης και των ψηφοφόρων, είναι η στρατηγική έντασης και σύγκρουσης που επέλεξε ο Ερντογάν με την Ευρώπη και τον χριστιανικό κόσμο.

Τα επεισόδια με την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Αυστρία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες που απαγόρευσαν προεκλογικές συγκεντρώσεις του «Ναι» και έφθασαν μέχρι και σε απέλαση υπουργού, συσπείρωσαν την τουρκική κοινή γνώμη γύρω από τον Ερντογάν, δίνοντας για πρώτη φορά προβάδισμα στο «Ναι» έναντι του «Όχι». Από κει και μετά η παράταξη του «Όχι» –χωρίς ηγέτη, χρήμα, μέσα και στρατηγική– δεν μπόρεσε να αντιστρέψει το κλίμα.

Έτσι φτάσαμε να περιμένουμε μια νίκη του «Ναι», που θα είναι ξεκάθαρα μια νίκη του Ερντογάν, με ένα ποσοστό που θα κυμαίνεται γύρω στο 55%.

Τι σημαίνει μια τέτοια εξέλιξη, είναι δύσκολο να το προβλέψει κανείς.

Ο Ερντογάν την επόμενη μέρα θα έχει να διαχειριστεί μια διχασμένη κοινωνία, μια εύθραυστη οικονομία και ένα εξαιρετικά ρευστό και επικίνδυνο για τα στρατηγικά συμφέροντα αλλά και για την ενότητα της Τουρκίας γεωπολιτικό περιβάλλον. Ιδιαίτερα το τελευταίο, το γεωπολιτικό περιβάλλον και οι εξελίξεις στο Ιράκ και τη Συρία, μπορεί να αποδειχτούν ένα εξαιρετικά επικίνδυνο παιχνίδι για τον ίδιο.

Η απόφαση του Μεσούτ Μπαρζανί, που θεωρείται φίλος του, να ανακηρύξει την ενσωμάτωση του Κιρκούκ και την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν, θα είναι ένα δύσκολο τεστ για τον ίδιο.

Θα το αντέξει;

pontos-news.gr