Η αποστολή του πρέσβη Αποστολίδη, λοιπόν, είναι δύσκολη. Όπως είχε πει ο Τσόρτσιλ «δεν κάνεις διάλογο με το κεφάλι σου μέσα στο στόμα της τίγρης». Και η Τουρκία διεκδικεί για τον εαυτό της τον ρόλο της τίγρης, απειλώντας με τη χρήση στρατιωτικής βίας, όπως έκανε όλο το προηγούμενο διάστημα, δημιουργώντας παράλληλα πολιτικό τετελεσμένο. Γι’ αυτό και είναι χρήσιμο ο πρέσβης Αποστολίδης να θυμάται και ένα άλλο μότο του Θεόδωρου Ρούσβελτ. «Να μιλάς απαλά και να κουβαλάς ένα μεγάλο μπαστούνι».
Φίλοι του λένε ότι στη διάρκεια της πολυετούς διαδρομής του ο πρέσβης επί τιμή και τέως διοικητής της ΕΥΠ έχει αποδείξει ότι ξέρει να ισορροπεί. Δεν είναι η πρώτη φορά, εξάλλου, που θα αντιμετωπίσει την τουρκική πλευρά, ως επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας στις λεγόμενες διερευνητικές επαφές. Η προϋπηρεσία του σε κορυφαία διπλωματικά πόστα και η συμμετοχή του σε διαπραγματεύσεις τον έχουν αναμφισβήτητα προικίσει με μεγάλη πείρα. Αυτή, ωστόσο, είναι αναγκαία, αλλά όχι και ικανή συνθήκη. Απαιτούνται και προϋποθέσεις που αφορούν τόσο τη δική του οπτική, όσο κυρίως τις επιλογές της κυβέρνησης Μητσοτάκη που τον επέλεξε.
Ο Αποστολίδης είναι γέννημα θρέμμα Αθηναίος. Αντίκρισε για πρώτη φορά τον μεσογειακό ήλιο το 1942, σε συνθήκες γερμανικής κατοχής. Ανδρώθηκε συμπορευόμενος με τα μεταπολεμικά τεκταινόμενα, αν και προερχόμενος από ιδιαίτερα προνομιούχο οικογενειακό αστικό περιβάλλον. Σπούδασε στη Νομική και αμέσως εντάχτηκε στην διπλωματική υπηρεσία. Ήταν μόλις 23 ετών.
Από την Κύπρο στην ΕΕ
Σε παλαιότερη συνέντευξή του είχε συμφωνήσει με την αναφορά του δημοσιογράφου ότι από τους 500 διπλωματικούς, το βάρος σηκώνουν το πολύ 100. Αυτός θεωρεί ότι ανήκει στους τελευταίους. Μπορεί αρκετοί συνάδελφοί του να τον θεωρούν αμφιλεγόμενο, ότι διακατέχεται από το σύνδρομο να αποδίδει καθοριστική σημασία στο τι λένε οι ισχυροί σύμμαχοι και εταίροι, αλλά κι αυτοί παραδέχονται ότι εργάζεται σκληρά.
Ήταν, άλλωστε, εξαρχής φιλόδοξος και ανυπομονούσε να ξεχωρίσει. Κατά την δραματική περίοδο 1973-1976 υπηρέτησε στην ελληνική πρεσβεία στην Κύπρο ως γραμματέας Α’. Έτσι βρέθηκε στο κέντρο της μεγάλης εθνικής τραγωδίας που πυροδοτήθηκε με το χουντικό πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974, ανοίγοντας τον δρόμο για την τουρκική εισβολή με όλα τα δραματικά επακόλουθα για τον κυπριακό Ελληνισμό.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 εστάλη σε άλλο κομβικό πόστο, σύμβουλος στην ελληνική πρεσβεία στην Άγκυρα. Είναι η περίοδος, που η κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου έχει διακόψει τις συνομιλίες με την Άγκυρα, λόγω της ανακήρυξης του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους και λόγω της θέσης ότι η μόνη διαφορά με την Τουρκία είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας.
Όταν άρχισαν τα “τύμπανα του πολέμου” το 1987, ο Αποστολίδης ανέλαβε το πρώτο του πρεσβευτικό πόστο στη Σαουδική Αραβία. Τρία χρόνια αργότερα, επέστρεψε στην Κύπρο ως πρεσβευτής πια. Αργότερα στο σερί των νευραλγικών πόστων προστέθηκε η ελληνική Μόνιμη Αντιπροσωπεία στον ΟΗΕ. Επιστρέφοντας στην κεντρική υπηρεσία ορίστηκε γενικός διευθυντής Διμερών Σχέσεων. Το 1995 τοποθετήθηκε επικεφαλής της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην ΕΕ, θέση στην οποία παρέμεινε ως το 1998, οπότε και ανέλαβε τα καθήκοντα του γενικού γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών.
Ο προνoμιούχος Αποστολίδης
Δύσκολα μπορεί να βρει κανείς άλλο διπλωμάτη της γενιάς του που να έχει ανάλογη πορεία. Είναι κοινός τόπος ότι εξαρχής ήταν προνομιούχος, με την έννοια ότι είχε ισχυρούς “προστάτες” εντός του υπουργείου. Για κάποιους συναδέλφους του, η υπηρεσιακή πορεία του αποτυπώνει το ταλέντο του να ελίσσεται και να συμπλέει με την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών. Ο ίδιος, εξάλλου, είχε αποδείξει ότι ενώ ήταν καταχωρημένος πως ανήκε πολιτικά στη Δεξιά είχε καταφέρει να αναπτύξει σχέσεις και να χρησιμοποιηθεί και από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ.
Συνάδελφοί του, επίσης, του καταλογίζουν ότι από πολύ νωρίς είχε κερδίσει την εμπιστοσύνη και την εύνοια των “μεγάλων δυτικών συμμάχων”. Όλοι, ωστόσο, καλοπροαίρετοι και κακοπροαίρετοι, περιγράφουν ένα ιδιαίτερα εκπαιδευμένο άτομο, με ταλέντο να αποφεύγει τις συγκρούσεις και να υπηρετεί το κυρίαρχο κάθε φορά αφήγημα. Μοναδική εξαίρεση είναι η τεταμένη συνύπαρξή του, όταν υπηρετούσε ως γενικός γραμματέας του υπουργείου επί υπουργίας Θεόδωρου Πάγκαλου στην κυβέρνηση Σημίτη.
Οι απόψεις του για τα ελληνοτουρκικά είχαν δημιουργήσει τριβές με τον τότε πολιτικό προϊστάμενό του ήδη από το 1996, όταν μετά τα Ίμια η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να επαναφέρει το βέτο για τη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση της Τουρκίας. Η δική του άποψη ήταν η απρόσκοπτη συνέχιση των διαπραγματεύσεων για την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας.
Πάντως, ήταν επί υπουργίας Πάγκαλου που είχε επιλεγεί για την κρίσιμη θέση του επικεφαλής της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας (ΜΕΑ) στην ΕΕ. Παροικούντες την Ιερουσαλήμ του υπουργείου Εξωτερικών, όμως, υποστηρίζουν ότι ο Πάγκαλος είχε αποφασίσει να στείλει τον Αποστολίδη στο μακρινό Τόκιο. «Ίσως έτσι έχει την ευκαιρία να απολαύσει τις κερασιές», είχε σχολιάσει τότε κακεντρεχώς διπλωμάτης.
Διοικητής της ΕΥΠ
Ο Αποστολίδης είχε απειλήσει με πρόωρη απόσυρσή του, αλλά έγινε το “θαύμα”. Με προσωπική παρέμβαση του τότε πρωθυπουργού Σημίτη όχι μόνο δεν εστάλη στο Τόκιο, αλλά και τοποθετήθηκε γενικός γραμματέας του υπουργείου! Μετά την υπόθεση Οτσαλάν (1999), η κυβέρνηση Σημίτη τον διόρισε διοικητή της ΕΥΠ, όπου παρέμεινε μέχρι το 2004. Τότε παρέδωσε την σκυτάλη στον πρέσβη Κοραντή.
Επί θητείας του, πάντως, εξαρθρώθηκε η “17 Νοέμβρη”, ενώ επί των ημερών του, η ΕΥΠ καλλιέργησε σχέσεις με άλλες μυστικές υπηρεσίες. Επί των ημερών του, όμως, εκτυλίχθηκε και το σκάνδαλο των υποκλοπών. Επίσης, την περίοδο εκείνη προκλήθηκε θόρυβος, όταν έγινε γνωστό ότι αεροσκάφη της CIA προσγειώθηκαν 64 φορές σε ελληνικά αεροδρόμια, χρησιμοποιώντας τα για μεταφορές απαχθέντων υπόπτων για τρομοκρατία από διάφορες χώρες. Ο ίδιος είχε δηλώσει ότι «η ΕΥΠ αναγκαστικά προσαρμόστηκε στις ανάγκες που προέκυψαν μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001».
Μετά την απόσυρσή του από την ενεργό υπηρεσία, διετέλεσε ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ, ενώ μετείχε και στο Κέντρο Ερευνών Προοδευτικής Πολιτικής. Προκάλεσε θόρυβο όταν σε μία μελέτη του ΕΛΙΑΜΕΠ με τίτλο “ELIAMEP Thesis, Cyprus July 2009” έγραψε ότι οι Τούρκοι δεν εισέβαλαν στην Κύπρο το 1974, αλλά αποβιβάστηκαν! «In 1974, a Turkish force landed on the Island…».
“Ξεχειλίζει” από εμπειρία
για την συνέχεια ΕΔΩ
