Του Μιχάλη Ψύλου

Δεν έχει όρια η υποκρισία των Γερμανών. Ειδικά όταν πρόκειται να βάλουν το χέρι στην τσέπη για να πληρώσουν. Το Βερολίνο αναγνώρισε χθες επισήμως ως γενοκτονία τις φρικαλεότητες και τις σφαγές που διέπραξε το Ράιχ στις αρχές του 20ου αιώνα στην αφρικανική χώρα που σήμερα αποκαλείται Ναμίμπια ,αλλά από το 1884 ως το 1915 ήταν γερμανική αποικία . Σύμφωνα με ιστορικούς, οι Γερμανοί αποικιοκράτες εξόντωσαν από το 1904 ως το 1908 περίπου 65.000 από τα 80.000 μέλη της φυλής Χερέρο και τουλάχιστον 10.000 από τα 20.000 μέλη της φυλής Νάμα, που ζούσαν στη σημερινή Ναμίμπια.

«Είμαι χαρούμενος και ευγνώμων που καταφέραμε να καταλήξουμε σε συμφωνία με τη Ναμίμπια για το πώς να αντιμετωπίσουμε το πιο σκοτεινό κεφάλαιο της κοινής μας ιστορίας», δήλωσε ο σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας. Αναγνώριση μεν της γενοκτονίας και ωραία λόγια συγγνώμης από τους Γερμανούς αξιωματούχους για «πολιτική και ηθική υποχρέωση» , αλλά προσοχή : «Δεν υπάρχουν νομικές αξιώσεις αποζημίωσης στις οικογένειες των δεκάδων χιλιάδων θυμάτων», όπως προεξοφλεί η Frankfurter Allgemeine Zeitung. «Η συμφωνία είναι για να θεραπεύσει τις πληγές», τονίζει η γερμανική εφημερίδα .

Το Βερολίνο αποδέχτηκε βέβαια να χορηγήσει ποσό ύψους 1,1 δισεκατομμυρίων ευρώ τα επόμενα …30 χρόνια για έργα στη Ναμίμπια μέσω της ίδρυσης ενός ταμείου αρωγής, αλλά ξεκαθάρισε : Αποζημιώσεις… nein ! «Τα 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ δεν πρέπει να θεωρηθούν ως αποζημιώσεις ή επανορθώσεις , αλλά ως συμβολή στο καλύτερο μέλλον για τη χώρα και τους κατοίκους της» ,προειδοποιεί η FAZ, απευθυνόμενη ουσιαστικά στους απογόνους των θυμάτων της Γενοκτονίας που έχουν προσφύγει σε δικαστήρια στη Νέα Υόρκη και διεκδικούν τεράστια ποσά. Για την ιστορία μάλιστα ,στις διαπραγματεύσεις των δύο κυβερνήσεων που είχαν αρχίσει το 2015, μέχρι πρόσφατα η Γερμανία έδινε στη Ναμίμπια 11,7 εκατομμύρια ευρώ για να κλείσει η συμφωνία, προκαλώντας φυσικά βάναυσα την παγκόσμια κοινή γνώμη. Αλλωστε , το Βερολίνο δεν θέλει να δημιουργήσει παγκόσμιο προηγούμενο! Όταν μάλιστα παραμένει ανοικτός ο φάκελος των φρικαλεοτήτων που διέπραξαν οι Ναζί στην Ελλάδα, στην Πολωνία, στην Ιταλία στη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ενας «φάκελος», που ειδικά για την Ελλάδα (οι διεκδικούμενες επανορθώσεις φτάνουν τα 289 δισ. ευρώ) ,δεν αποκλείεται να ανοίξει η νέα γερμανική κυβέρνηση υπό την ηγεσία ή την καθοριστική συμμετοχή των Πρασίνων, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου στη Γερμανία. Οι Πράσινοι μαζί με την Αριστερά κατέθεσαν άλλωστε σχετική ερώτηση που συζητήθηκε στην Ομοσπονδιακή Βουλή στις 25 Μαρτίου- ανήμερα της επετείου των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση- για να ανοίξει διάλογος με την Αθήνα για τις πολεμικές επανορθώσεις και το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο . Μπορεί το αίτημα να απορρίφθηκε από την πλειοψηφία Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών, αλλά η υπόθεση παραμένει ανοικτή για την νέα ,γερμανική κυβέρνηση. Ισως γι` αυτό η απερχόμενη κυβέρνηση Μέρκελ να βιάστηκε να κλείσει τώρα όπως όπως το θέμα με τη Ναμίμπια. Για να μην υπάρξει «κακό» προηγούμενο με τις Ελληνικές και Πολωνικές διεκδικήσεις.

Σε …Γερμανούς της Ναμίμπια τα κονδύλια

Ο Γερμανός ακαδημαϊκός και ακτιβιστής Χένιγκ Μέλμπερ, ο οποίος έχει μελετήσει την ιστορία της Ναμίμπια, λέει ότι και άλλες πρώην αποικιακές δυνάμεις στην Ευρώπη είχαν εκφράσει ιδιωτικά τις ανησυχίες τους για τη συμφωνία, καθώς θα δώσει το έναυσμα για διεκδικήσεις σε πολλές πρώην αποικίες στην Αφρική, την Νοτιοανατολική Ασία και αλλού . Η Τανζανία για παράδειγμα, μια άλλη πρώην γερμανική αποικία, όπου επίσης διαπράχτηκαν γερμανικές φρικαλεότητες, δεν αποκλείεται να αρχίσει να διεκδικεί αποζημιώσεις.
Η Γερμανία ήταν η τέταρτη μεγαλύτερη αποικιακή δύναμη στα τέλη του 19ου-αρχές 20ου αιώνα, ελέγχοντας το Καμερούν, το Τόγκο, τη Γερμανική Ανατολική Αφρική (Τανζανία), το Κινέζικο Τσίνγκταο και νησιά του Ειρηνικού. Λόγω του γεγονότος μάλιστα ότι η Γερμανία ενώθηκε ως κράτος το 1870 -πολύ αργά σε σχέση με τις άλλες αποικιοκρατικές δυνάμεις της εποχής-μπήκε πολύ βίαια στον αποικιακό ανταγωνισμό πυροδοτώντας σφαγές ,εξεγέρσεις και πολέμους στις αποικίες που κατακτούσε. Με τη γερμανική ήττα στον Α ‘Παγκόσμιο Πόλεμο, οι γερμανικές αποικίες μοιράστηκαν στη συνέχεια μεταξύ των άλλων αποικιακών δυνάμεων.
Αλλά και τα 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ που θα δοθούν στη Ναμίμπια τα επόμενα 30 χρόνια πάλι σε …Γερμανούς θα πάνε. Ναι καλά διαβάσατε: Το 70% της καλλιεργήσιμης γης της αφρικανικής αυτής χώρας ανήκει σε πρώην Γερμανούς έποικους, που παρέμειναν μετά το τέλος της γερμανικής αποικιοκρατίας το 1915. Πόσοι είναι αυτοί οι Γερμανοί στη Ναμίμπια; Το 0,75% του πληθυσμού, αλλά κατέχουν σχεδόν όλη τη γη. Ενας από τους απογόνους των Γερμανών εποίκων μάλιστα ,διαθέτει σήμερα ένα αγρόκτημα επτακοσίων τετραγωνικών χιλιομέτρων .
Μένει να αποδειχτεί βέβαια με την πάροδο του χρόνου αν θα εφαρμοστούν οι υποσχέσεις και για αυτά τα 1,1 δισεκατομμύρια στη Ναμίμπια, γιατί οι Γερμανοί είναι ιστορικά πολύ φειδωλοί όταν πρόκειται να πληρώσουν.
Να θυμηθούμε μάλιστα και τις «αποζημιώσεις» που δεν έλαβε ποτέ η Ελλάδα για τα διαβόητα «μαύρα ταμεία» της Siemens .Με βάση τον εξωδικαστικό συμβιβασμό το 2012 του ελληνικού δημοσίου με την γερμανική εταιρεία, η Siemens θα δαπανούσε τα επόμενα πέντε χρόνια 90 εκατομμύρια ευρώ στην Ελλάδα «σε φορείς που υπηρετούν το δημόσιο συμφέρον και έχουν ως σκοπό την καταπολέμηση της διαφθοράς, της απάτης και του ξεπλύματος χρήματος, αλλά και για πανεπιστημιακά προγράμματα και 100 υποτροφίες για μεταπτυχιακές σπουδές». Η γερμανική εταιρεία δεσμευόταν επίσης να κάνει επένδυση 100 εκατ. ευρώ στη χώρα μας και να δώσει άλλα 60 εκατομμύρια για ένα νέο εργοστάσιο. Τίποτα απ` όλα αυτά δεν εφαρμόστηκε, δείχνοντας και την …αξία της γερμανικής αξιοπιστίας!

Το τίμημα της ανθρώπινης ζωής

«Η συμφωνία δεν είναι τίποτα άλλο από ένα …πραξικόπημα δημοσίων σχέσεων για τη Γερμανία και μια πράξη εξαπάτησης από την κυβέρνηση της Ναμίμπια», λένε οι οργανώσεις «Ovaherero Traditional Authority» και «Nama Traditional Leaders Association», που εκπροσωπούν σήμερα τις φυλές Χερέρο και Νάμα .
«Αλήθεια ,ποιο είναι το τίμημα της ανθρώπινης ζωής;» είναι το ερώτημα που θέτει το BBC σε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα για την εφιαλτική ιστορία της γερμανικής αποικιοκρατίας στη Ναμίμπια. «Πώς αντισταθμίζεται η καταστροφή μιας ολόκληρης της κοινωνίας;», διερωτάται το βρετανικό δίκτυο.

Ο Γερμανός ιστορικός Βόλφραμ Χάρτμαν, που δίδαξε ιστορία της Ναμίμπια στο Πανεπιστήμιο της πρωτεύουσας Γουίντχοκ , περιγράφει στο Der Spiegel τις γερμανικές αποικιοκρατικές φρικαλεότητες : «Κατά τη διάρκεια του πολέμου ,μεταξύ του 1904 και του 1908, οι φυλές Χερέρο και Νάμα δεν σφαγιάστηκαν απλά. Πέθαναν μαζικά από δίψα, ασιτία ή δολοφονήθηκαν κλεισμένοι σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Αλλοι εκτοπίστηκαν και διώχτηκαν από τη χώρα. Μετά το τέλος του πολέμου το 1907, οι δύο φυλές ήρθαν αντιμέτωπες με τα γενοκτονικά δεινά του καταπιεσμένου πληθυσμού: Δεν μπορούσαν να κατέχουν γη ή ζώα και υποχρεώθηκαν να φορούν στο λαιμό μια μεταλλική ταυτότητα για να κυκλοφορούν. Ο στόχος ήταν να εξασφαλιστεί ένα προλεταριάτο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από τους Γερμανούς εποίκους ως σκλάβοι. Εργάζονταν άλλωστε ως σκλάβοι σε αγροκτήματα και ορυχεία, κάτι που ισοδυναμούσε με κοινωνικο-ψυχολογική-πολιτιστική γενοκτονία. Είναι απίστευτο ότι μέλη των δύο φυλών επέζησαν από όλα αυτά. Αλλά τα τραύματα αυτά εξακολουθούν να είναι χαραγμένα έως σήμερα στις ψυχές των απογόνων τους», λέει ο καθηγητής Χάρτμαν. Μετά τη γενοκτονία, το μεγαλύτερο μέρος της γης των δύο φυλών, χωρίστηκε σε ιδιωτικά αγροκτήματα που μοιράστηκαν σε Γερμανούς εποίκους. Σήμερα , οι περισσότεροι Χερέρο και Νάμα ζουν σε άθλιες παραγκουπόλεις που φιλοξενούν άλλωστε ,το 40% των κατοίκων της Ναμίμπια. Πολλοί Χερέρο εργάζονται άλλωστε και σήμερα με πενιχρούς μισθούς στους απογόνους των Γερμανών αποίκων που χρησιμοποιούσαν τους παππούδες τους ως σκλάβους… «Μερικοί από αυτούς , ιδίως οι νέοι , αρνούνται αυτή τη ζωή και θέλουν να καταλάβουν τη γη των παπούδων τους με τη βία» ,λέει στο BBC ο ακτιβιστής Λάιντλο Περινγκάντα και προσθέτει:«Ίσως έτσι λοιπόν, να σταματήσει η γερμανική κυβέρνηση να παίζει κρυφτό μαζί μας».

Τα κρανία των Αφρικανών στο Βερολίνο

Για την ιστορία , η περιοχή αυτή της Αφρικής ανακηρύχτηκε το 1884 από τον «σιδηρούν καγκελάριο» Βίσμαρκ σε προτεκτοράτο της Γερμανίας .Πρώτος κυβερνήτης τοποθετήθηκε μάλιστα ο δικαστής Χάινριχ Ερνστ Γκέριγκ, πατέρας του διαβόητου ναζιστή ηγέτη , Χέρμαν Γκέριγκ. Όταν τον Ιανουάριο του 1904 οι Χερέρο και οι Νάμα εξεγέρθηκαν κατά των Γερμανών εποίκων που τους είχαν πάρει τη γη, το Βερολίνο έστειλε στο προτεκτοράτο τους τον διαβόητο στρατηγό φον Τρότα, γνωστό και με το ψευδώνυμο «καρχαρίας», καθώς είχε μετάσχει και στην άγρια καταστολή της εξέγερσης των Μπόξερ στην Κίνα,τρία χρόνια νωρίτερα, το 1901.Τον Αύγουστο του 1904 ο φον Τρότα νίκησε τις δύο φυλές στη μάχη του Οχαμακάρι ,για να ξεκινήσει η γενοκτονία τους.

Και μια τραγική «λεπτομέρεια»: Τα κρανία εκατοντάδων νεκρών Αφρικανών εστάλησαν λίγα χρόνια μετά στη Γερμανία για …επιστημονικά πειράματα του διαβόητου καθηγητή Ιατρικής Οϊγκεν Φίσερ που διηύθυνε το Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Κληρονομικότητας στο Βερολίνο. Μετέπειτα μέλος του Ναζιστικού κόμματος ο Φίσερ ,ήθελε τα κρανία των Αφρικανών για να δικαιολογήσει «επιστημονικά» την υπεροχή της Αριας γερμανικής φυλής. Το άθλιο έργο του Φίσερ χρησιμοποίησε μάλιστα ο Χίτλερ στο βιβλίο του Mein Kampf για να υποστηρίξει την Αρια φυλή. Στις θεωρίες του Φίσερ βασίστηκαν οι ρατσιστικοί “Νόμοι της Νυρεμβέργης» το 1935 με τους οποίους ο ρατσισμός έγινε επίσημη κρατική πολιτική των Ναζί.

Για να μην ξεχνάμε , δηλαδή…

Δημοκρατία