Δημοσιεύθηκε 7:15 πμΕνημερώθηκε 2:58 μμ
Ο Αύγουστος φεύγει χωρίς τη διευθέτηση των εκρεμμοτήτων του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου. Από τη Δευτέρα το έργο εισέρχεται σε μια νέα φάση, με την ενεργοποίηση της προειδοποίησης της NEXANS, της γαλλικής εταιρείας που ανέλαβε την κατασκευή του καλωδίου, ότι θα αναστείλει τις εργασίες κατασκευής αν δεν λάβει μέχρι τα τέλη Αυγούστου την τελική εντολή για τις εργασίες. Η NEXANS ζητούσε έστω και προφορικά δημόσια δήλωση από την κυπριακή πλευρά ότι θα λάβει αποφάσεις υπέρ του έργου. Αυτή η δήλωση δεν ήρθε την Παρασκευή.
Η επικοινωνία που είχαν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη δεν έδωσε, τουλάχιστον μέχρι χθες, ώθηση για να λυθούν τα ανοιχτά θέματα (εξασφάλιση πρόσθετων ταμειακών ροών κατά τη φάση κατασκευής του έργου και κάλυψη του γεωπολιτικού ρίσκου) ή να δοθεί κάποιο σήμα ότι το έργο θα προχωρήσει.
Η Λευκωσία, επισήμως, με νέες δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Κωνσταντίνου Λετυμπιώτη (ANT1), τάσσεται υπέρ του έργου και επιβεβαιώνει τη συνεχή επικοινωνία με όλα τα μέρη ώστε το έργο να κατασκευαστεί χωρίς πρόσθετο κόστος για τον Κύπριο καταναλωτή.
O «Π» είχε αποκαλύψει την Πέμπτη ότι αναζητείται μια λύση για ένα διαφοροποιημένο χρηματοδοτικό σχήμα που θα επιτρέψει να προχωρήσει το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, Great Sea Interconnector, χωρίς την εφαρμογή χρεώσεων κατά τη φάση της κατασκευής.
«Βρισκόμαστε σε διαρκή επαφή και με την ελληνική κυβέρνηση και με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η κυβέρνηση είναι εδώ για να λάβει αποφάσεις, θα λάβει αποφάσεις και είναι υπόλογη στον κυπριακό λαό και μόνο». Αυτή τη στιγμή, προσέθεσε, βρισκόμαστε ενώπιον μιας στρατηγικής και σημαντικής απόφασης και «αντιλαμβανόμενοι αυτή τη σημασία της απόφασης θα πρέπει να αξιολογογίσουμε όλα τα δεδομένα. Αυτή είναι υπεύθυνη στάση και για αυτό ζητάμε διευκρινίσεις. Ο ύψιστος στόχος και αποστολή μας είναι η πρόσβαση του κυπριακού νοικοκυριού σε φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα. Επί της αρχής είμαστε υπέρ της διασύνδεσης, αλλά υπάρχουν αυτά τα οποία πρέπει να δούμε».
Νέο τοπίο
Πληροφορίες του «Π» αναφέρουν ότι η αναστολή της κατασκευής του καλωδίου από τη NEXANS βάζει πρακτικά το έργο στον «πάγο». Το καλώδιο θα κατασκευαστεί με νέο συμβόλαιο, το οποίο θα προβλέπει άλλο κόστος και άλλο χρονοδιάγραμμα παράδοσης.
Επιπλέον, προκύπτουν πρακτικά θέματα χρηματοδότησης. Η NEXANS θα ζητήσει να πληρωθεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα μπορούσε επίσης να ζητήσει ανάκτηση των χρημάτων που έχει καταβάλει. Από τη χορηγία των €657 εκατ. έγιναν εκταμιεύσεις, καθώς το έργο είχε ξεκινήσει. Για παράδειγμα, δόθηκαν χρήματα στη NEXANS. Το ερώτημα είναι ποιος θα πληρώσει τη ζημιά; Ο ΑΔΜΗΕ; Αυτά τα θέματα προκαλούν εκνευρισμό στην ελληνική κυβέρνηση. Ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) έχει βασικό μέτοχο την Ελληνική Δημοκρατία (κατέχει το 51% μέσω της ΑΔΜΗΕ Συμμετοχών η οποία είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο Αθηνών) και στρατηγικό επενδυτή την κινεζική State Grid, με ποσοστό 24% από το 2017. Η State Grid είναι η μεγαλύτερη δημόσια υπηρεσία κοινής ωφέλειας στον κόσμο. Η ελληνική κυβέρνηση δεν φαίνεται διατεθημένη να χρεωθεί τη ζημιά το ελληνικό Δημόσιο.
Αντίθετα αφηγήματα
Σε αυτό το σημείο συγκρούονται δύο αντίθετα αφηγήματα. Η κυπριακή πλευρά (ή μέρος αυτής) βλέπει τακτικές εκβιασμού μέσα από πιεστικά χρονοδιαγράμματα για ένα έργο που μπορεί να αποδειχθεί παγίδα για την εγχώρια αγοράς ενέργειας.
Η ελληνική πλευρά βλέπει προσπάθεια υπαναχώρησης της Κύπρου από το έργο λόγω πιέσεων που ασκούν τοπικοί παράγοντες, με την υπαναχώρηση, όμως, να εκδηλώνεται σχεδόν δύο χρόνια μετά την ουσιαστική έναρξη κατασκευής του έργου και την επιστράτευση του ΑΔΜΗΕ για να υλοποιηθεί. Δηλαδή αποχωρεί από ένα έργο υπό κατασκευή και όχι στη φάση του σχεδιασμού. Σε πολιτικό/ διπλωματικό επίπεδο, η Κύπρος, με τη θέση της για μη ανάληψη του γεωπολοτικού ρίσκου, εμφανίζεται να υποκύπτει στις αξιώσεις της Τουρκίας, δημιουργώντας πρόβλημα στην Ελλάδα η οποία προσπαθεί να ακυρώσει επί του πεδίου το λεγόμενο τουρκολυβικό μνημόνιο και την αυθαίρετη οριοθέτηση τουρκικής ΑΟΖ.
Πολύ σύντομα θα διαπιστώσουμε ποια από τα δύο αφηγήματα ισχύουν.
Καλώδιο ΑΔΜΗΕ: Απειλές για προσωπικές αγωγές στα μέλη της ΡΑΕΚ – Πολύ κοντά σε συμφωνία
Ακόμα και μετά από μαραθώνιες τηλεδιασκέψεις τα τελευταία 24ωρα και αφού είχε διαφανεί ότι ήταν πλέον δυνατή η κατάληξη σε συμφωνία, ώστε η Nexans, που έχει να παίρνει πολλές δεκάδες εκατομμύρια από τον ΑΔΜΗΕ, να συνεχίσει κανονικά την κατασκευή του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, η ηγεσία του φορέα υλοποίησης επανέλαβε απευθείας απειλές -και σε προσωπικό επίπεδο- προς τα μέλη της ΡΑΕΚ και έβαλε για άλλη μία φορά φωτιά στις διαπραγματεύσεις.
Ο Φιλελεύθερος πληροφορείται ειδικότερα πως, ενώ οι εξαντλητικές διαπραγματεύσεις του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Παπαναστασίου, του Έλληνα ομολόγου του Θεόδωρου Σκυλακάκη, άλλων αξιωματούχων των δύο υπουργείων, των μελών της ΡΑΕΚ και στελεχών του ΑΔΜΗΕ έβαιναν καλώς χθες, όλα κινδύνεψαν να τιναχθούν στον αέρα όταν ο ΑΔΜΗΕ ενημέρωσε τη ΡΑΕΚ ότι ο υπουργός Ενέργειας της Ελλάδας έχει προειδοποιήσει ότι θα δρομολογήσει λήψη δικαστικών μέτρων εναντίον της ΡΑΕΚ αλλά και προσωπικά των τριών μελών της ανώτερης αρχής του οργανισμού, αν αυτά δεν συναινέσουν στην ενσωμάτωση της συμφωνίας στο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Η άμεση αυτή απειλή εναντίον της ΡΑΕΚ και προσωπικά των τριών ηγετικών στελεχών της προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση, καθώς πρόεδρος, αντιπρόεδρος και μέλος της ΡΑΕΚ αντέδρασαν έντονα και ζήτησαν προστασία από ανώτερους αξιωματούχους της κυπρικαής Κυβέρνησης.
Η συνεννόηση που φαίνεται να υπήρξε δεν αφορά τη συμμετοχή ή όχι της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο του Great Sea Interconnector, αλλά μόνο το ρυθμιστικό πλαίσιο. Η απόφαση για συμμετοχή ή όχι στη μετοχική δομή του GSI θα ληφθεί προς το τέλος του χρόνου.
