Πριν λίγες μέρες ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε μια σειρά νομοθετημάτων, που πραγματικά ξαναγράφουν την ιστορία στις σχέσεις των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μέσα σε μια μέρα, οι ΗΠΑ υπέγραψαν άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο, υπέγραψαν πως στηρίζουν το East Med Act. Συγγνώμη, δεν στηρίζουν απλά, το East Med Act είναι νόμος του αμερικανικού κράτους. Ίσως δεν έχουν γίνει κατανοητά όλα αυτά, αλλά η Κύπρος ήταν επί 32 χρόνια σε καθεστώς εμπάργκο πωλήσεων όπλων από τις ΗΠΑ. Ας μην εξετάσουμε το αν ήταν δίκαιο ή άδικο. Απλά ας δούμε, πως η Τουρκία, ήταν ο κύριος σύμμαχος των ΗΠΑ επί δεκαετίες, ενώ η Κύπρος όχι. Σήμερα, η Τουρκία αντιμετωπίζει εκείνη εμπάργκο όπλων (έστω μόνο των προηγμένων F-35 για αρχή) ενώ η Κύπρος μπορεί να παραγγείλει ότι επιθυμεί.
Αντιλαμβανόμαστε τα οργισμένα σχόλια που θα γίνουν για το εμπάργκο, και τους λόγους που αυτό επιβλήθηκε, αλλά αυτό είναι παρελθόν. Το μέλλον είναι πως η Κύπρος μπορεί να αγοράσει καινούργια ή μεταχειρισμένα οπλικά συστήματα από τις ΗΠΑ, και να αντικαταστήσει τα προβληματικά στην υποστήριξη ρωσικά όπλα της. Αναρωτιώμαστε, αν η Κύπρος ζητήσει Patriot, τι θα πράξει η Τουρκία; δεν χωράει αμφιβολία πως οι ΗΠΑ θα εγκρίνουν την πώληση, αλλά θα έχουμε επανάληψη της κατάστασης με τους S-300; Και αν ναι, τι θα πράξουν οι ΗΠΑ;
Πρέπει να καταλάβουμε πως οι ΗΠΑ ζύγισαν πολύ προσεκτικά την απόφασή τους. Γνωρίζουν πολύ καλά τα ενδεχόμενα διλήμματα που θα αντιμετωπίσουν στη σχέση τους με την Κύπρο, αλλά και την Τουρκία. Πιστεύουμε πως είναι θέμα χρόνου να δούμε ασκήσεις SAR μεταξύ Αμερικανικών και Κυπριακών δυνάμεων, που λίαν συντόμως θα γίνουν και “βαρύτερες”. Θυμίζουμε πως κάποτε έτσι ξεκίνησε το Ισραήλ, με ασκήσεις SAR και ξαφνικά βρέθηκαν εκεί Ισραηλινοί Κομμάντος.
Ας πάμε λιγάκι στο East Med Act. Δεν μιλάμε για απλή στήριξη του State Department σε ένα επενδυτικό σχέδιο κάπου στον πλανήτη. Μιλάμε για Νόμο των ΗΠΑ, μιλάμε πως όποιος πάει αντίθετα στο συγκεκριμένο σχέδιο είναι απλά … παράνομος. Ποιος πάει αντίθετα; ποιος έχει σχεδιάσει μια γελοία ΑΟΖ που κόβει στη μέση τον East Med; Η Τουρκία. Ποιος θα είναι παράνομος αν τολμήσει να σταματήσει το σχέδιο, λέγοντας όποια γελοία δικαιολογία θέλει; η Τουρκία.
Δεν το κατάλαβε κανείς, αλλά ο Νόμος για το East Med Act δεν είναι τίποτε άλλο από μια… χρηματοοικονομική συναλλαγή. Η ΕΝΙ έφυγε από την κυπριακή ΑΟΖ γιατί το κόστος δανεισμού των επενδύσεων έφτασε σε δυσθεώρητα επίπεδα λόγω Τουρκίας. Ποιος επενδυτής θα βάλει λεφτά σε θαλάσσιες γεωτρήσεις όταν εκεί κοντά μπορεί να αρχίσουν να πέφτουν κανονιές; Φανταστείτε τώρα ποια τράπεζα θα έδινε λεφτά στον EastMed. Η καμία…
Με την κίνηση αυτή, οι ΗΠΑ βάζουν τον East Med υπό την Αιγίδα τους. Έτσι, ο East Med γίνεται χρηματοδοτήσιμος. Δεν θα υπάρξει κάποια τράπεζα ή fund που θα ζητήσει παράλογο επιτόκιο για ένα έργο που θα έχει εκεί τον 6ο Στόλο να το προστατεύει. Συνεπώς, οι ΗΠΑ υπέγραψαν την βιωσιμότητα του East Med.
Όλα αυτά είναι βαριά χτυπήματα των ΗΠΑ στον ταραχοποιό της περιοχής. Είναι μια σαφής αλλαγή πλεύσης των ΗΠΑ. Όποιο λόμπι και να επιστρατεύσει ο Ερντογάν, οι ΗΠΑ πλέον έχουν σαν βασικούς εταίρους Ελλάδα και Κύπρο. Και σαν να μην έφτανε αυτό, επιβεβαιώθηκε η “ταφόπλακα” στα τουρκικά F-35A, τα οποία πλέον θα αποθηκευτούν με έξοδα της αμερικανικής κυβέρνησης σε κάποια άνυδρη έρημο… Μαζί με τον εξοπλισμό υποστήριξης, τα ALIS, τις προηγμένες μάσκες σκόπευσης, τα “πάντα όλα”.
Και ενώ συμβαίνουν αυτά, στην Ελλάδα τα περάσαμε στο “ντούκου” γιατί λέει ο Τραμπ είπε κάποιες “ασυναρτησίες” που πραγματικά δεν απευθύνονταν στη χώρα μας ή στην Κύπρο. Αντί να πανηγυρήσουμε, το μόνο που δεν προτάθηκε είναι η αγορά Su35 και η έξοδός μας από το ΝΑΤΟ. Αδυνατούμε να καταλάβουμε τι συνέβη σε διάφορα ελληνικά ΜΜΕ προχτές, αλλά το τρικυμία εν κρανίω είναι μάλλον λίγο.
Αναφορικά με τις διφορούμενες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου, ο εκτελεστικός διευθυντής του Συμβουλίου Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας (HALC), Έντι Ζημενίδης, έδωσε τη πραγματική διάσταση του ζητήματος, μιλώντας στο Greek News Online. Σύμφωνα με τον κ. Ζεμενίδη, οι δηλώσεις Τραμπ συνεχίζουν την πρακτική που άσκησαν και οι προκάτοχοί του όπως ο Τζορτζ Μπους και Μπαράκ Ομπάμα. Αυτές οι δηλώσεις είναι γνωστές ως “δηλώσεις κατά την υπογραφή”.
Ο σκοπός της “δήλωσης κατά την υπογραφή” ποικίλλει. Οι τρεις πιο συνηθισμένοι σκοποί είναι:
Ρητορικοί: Να επισημάνουν τις θετικές ή αρνητικές πτυχές του νομοσχεδίου και τον τρόπο με τον οποίο εντάσσονται στις απόψεις της κυβέρνησης.
Πολιτικoί: Να καθορίσει ή να διευκρινίσει αυτό που ο πρόεδρος βλέπει ως διφορούμενες πτυχές του νομοσχεδίου.
Συνταγματικοί: Να ανακοινώσει την άποψη του προέδρου για τη συνταγματικότητα ορισμένων πτυχών του νομοσχεδίου.
Οι “δηλώσεις κατά την υπογραφή” δεν έχουν καμία συνταγματική αξία. Το σύνολο του EastMed Act είναι τώρα ο νόμος των Ηνωμένων Πολιτειών.
