Όσο η Ευρώπη συνεχίζει να αντιμετωπίζει μυωπικά τον Ερντογάν, να εθελοτυφλεί και να καθυστερεί να απαντήσει στις προκλήσεις του, τόσο ρισκάρει να τον πληρώσει πολύ ακριβά στο μέλλον, σημειώνει στο liberal.gr ο Βρετανός ακαδημαϊκός Κέβιν Φέδερστοουν, μια από τις 24 διακεκριμένες προσωπικότητες που με επιστολή τους προς την εφημερίδα “The Times” κάλεσαν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ανάμεσά τους και την βρετανική, να στηρίξουν την Ελλάδα και την Κύπρο καταδικάζοντας τις τουρκικές ενέργειες στην Αν. Μεσόγειο. Η Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι υπάρχουν κανόνες και αρχές, που δεν μπορούν να παραβιάζονται από το καθεστώς Ερντογάν χωρίς τιμωρία.
«Δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε ή να κάνουμε ότι δεν βλέπουμε την πραγματικότητα όταν οι θέσεις του καθεστώτος Ερντογάν απειλούν οτιδήποτε αντιπροσωπεύει σήμερα η Ευρώπη», τονίζει ο καθηγητής της έδρας Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών «Ελευθέριος Βενιζέλος» του London School of Economics, προσθέτοντας ότι η στάση αυτή το μόνο που καταφέρνει είναι να αυξάνει για την ίδια την Ευρώπη τους μελλοντικούς κινδύνους.
Επισημαίνει ότι δεν βρισκόμαστε στο 1974, αυτό που συμβαίνει στην Αν. Μεσόγειο δεν είναι μια απλή σύγκρουση του ισχυρότερου με έναν πιο αδύναμο αλλά μια εμπλοκή που διέπεται τόσο από το διεθνές δίκαιο όσο και από ένα βαθύ και περίπλοκο σύνολο ευρωπαϊκών υποχρεώσεων, αφού μιλάμε για μια περιοχή, ενσωματωμένη σε έναν ευρωπαϊκό ιστό.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη
Τι είναι αυτό που σας έκανε να συνυπογράψετε μαζί με άλλους 24 πολιτικούς, ακαδημαϊκούς και συγγραφείς, την επιστολή προς την εφημερίδα The Times, καλώντας τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, μεταξύ των οποίων και την βρετανική, να στηρίξουν την Ελλάδα και την Κύπρο απέναντι στην κλιμάκωση από πλευράς Ερντογάν ; Τι σας ανησυχεί περισσότερο ;
Oι θέσεις του Ερντογάν απειλούν οτιδήποτε αντιπροσωπεύει η Ευρώπη. Χλευάζει το Διεθνές Δίκαιο, χρησιμοποιεί τους πρόσφυγες ως ασπίδα, καταπατά δικαιώματα και ελευθερίες. Η Ευρώπη πρέπει να δείξει ότι υπάρχουν κανόνες και αρχές, που δεν μπορούν να παραβιάζονται χωρίς τιμωρία. Δεν μπορούμε να εφησυχάζουμε ή να εθελοτυφλούμε. Το μόνο που επιτυγχάνει αυτό είναι να αυξάνει τους μελλοντικούς κινδύνους.
Πώς εξηγείτε ότι κανείς στην ΕΕ δεν είναι διατεθειμένος να δράσει; Τι δείχνει ότι δεν υπάρχει ένδειξη συντονισμένης δράσης για να μπει φρένο στις υπερβολές του Ερντογάν, παρότι η επιθετικότητα της Τουρκίας προς Ελλάδα και Κύπρο είναι μια σαφής απειλή εναντίον δύο κρατών μελών της ΕΕ;
Έχω μεγαλύτερη εμπιστοσύνη προς τον Μακρόν. Συχνά η ΕΕ χρειάζεται ένα ταρακούνημα για να κινητοποιηθεί. Απαρτίζεται από 27 χώρες με διαφορετικά για κάθε μια συμφέροντα και με διαφορετικές πολιτικές οι οποίες πρέπει μεταξύ τους να συμβιβασθούν. Αλλά ας μην απορρίψουμε ακόμη την ΕΕ. Φυσικά και ο στόχος της επιστολής μας ήταν να δείξουμε, με όση δύναμη μπορεί να έχει μια τέτοια κίνηση, την ανάγκη να ασκηθεί πίεση μέσω μιας συντονισμένης καμπάνιας.
H επικίνδυνη πολιτική που ακολουθεί το καθεστώς Ερντογάν αντικατοπτρίζεται με την εμπλοκή του στον εμφύλιο της Λιβύης, με τα στρατεύματα που αναπτύσσει στην Συρία, την επιθετικότητα απέναντι σε Τουρκία και Κύπρο. Ωστόσο, κανείς στη Δύση δεν φαίνεται να έχει σχέδιο περιορισμού του. Πότε θα συνειδητοποιήσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες ότι το πρόβλημα Ερντογάν δεν μπορεί να συνεχίσει να αγνοείται ;
Συμφωνώ με κάθε ένα από τα παραπάνω σημεία. Το πρόβλημα είναι με ποιο τρόπο θα σχεδιαστεί μια στρατηγική προκειμένου να «περιορίσει» αυτό τον ηγέτη – ταραξία. Η αντίδραση πρέπει να είναι βασισμένη σε αρχές και σε κανόνες, να υποστηρίζει τις βασικές μας αξίες. Η αισιόδοξη πλευρά μου πιστεύει ότι ο Ερντογάν δεν έχει ζυγίσει σωστά την υφιστάμενη κατάσταση: Εδώ δεν πρόκειται για μια σύγκρουση με ένα μικρότερο γείτονα, αλλά για μια εμπλοκή που διέπεται τόσο από το διεθνές δίκαιο όσο και από ένα βαθύ και περίπλοκο σύνολο ευρωπαϊκών υποχρεώσεων, οι οποίες δεν μπορεί να παραμεριστούν. Δεν βρισκόμαστε στο 1974: Η περιοχή είναι πλέον ενσωματωμένη σε έναν ευρωπαϊκό ιστό. Η ΕΕ καθυστερεί να απαντήσει και πράγματι εξαιτίας αυτής της καθυστέρησης ρισκάρει να αντιμετωπίσει στο μέλλον η ίδια περισσότερα προβλήματα. Η Ευρώπη πρέπει να περιορίσει την ελευθερία κινήσεων του Ερντογάν και εκείνος να βρεθεί αντιμέτωπος με αυτό το περίπλοκο στρατηγικό πλαίσιο.
Πόσο πιθανό είναι να δούμε στο μέλλον ένα αυξανόμενο διεθνές κύμα αντιδράσεων απέναντι στην τουρκική πολιτική ;
Τα πρόσφατα σχόλια του Τζ. Μπάιντεν μας δίνουν ελπίδα, όπως επίσης και οι κινήσεις του Μακρόν. Ωστόσο η Μ.Βρετανία δύσκολα θα μετατοπιστεί από τις δικές της αμφιλεγόμενες θέσεις, οι οποίες ενισχύονται από το Brexit. Προφανώς και μια επανεκλογή του Τραμπ δεν θα βοηθήσει. Αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η διεθνής κοινή γνώμη τάσσεται υπέρ των βασικών μας αρχών και αξιών, όπως επίσης ότι ο Ερντογάν είναι ένας τύραννος ο οποίος εναντιώνεται σε αυτές. Η τάση είναι προς την κατεύθυνση της καταδίκης και της αντίστασης. Απλώς μην περιμένετε δράση αύριο…
*Αναφερόμαστε στους 24 διακεκριμένους πολιτικούς, καθηγητές και συγγραφείς που με επιστολή τους προς την εφημερίδα The Times καλούν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, ανάμεσά τους και τη βρετανική, να στηρίξουν την Ελλάδα και την Κύπρο, καταδικάζοντας τις τουρκικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο και κάνοντας παράλληλα λόγο για μη αποδεκτή «πολιτική ίσων αποστάσεων» από την πλευρά του ΝΑΤΟ.
Ποιος είναι ο Κέβιν Φέδερστοουν
O Kεβιν Φέδερστοουν είναι καθηγητής Σύγχρονων Ελληνικών Σπουδών και Ευρωπαϊκής Πολιτικής και κάτοχος της Έδρας Ελευθέριος Βενιζέλος στο London School of Economics and Political Science. Είναι Διευθυντής του Ελληνικού Παρατηρητηρίου (Hellenic Observatory) του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου. Έχει υπάρξει επισκέπτης καθηγητής στα: University of Minnesota, New York University και Harvard University. Πριν το LSE κατείχε ακαδημαϊκές θέσεις στα πανεπιστήμια του Bradford και Stirling. Ήταν το πρώτος μη Έλληνας που συμμετείχε στο Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας στην Ελλάδα, κατά την περίοδο 2010-2013. Το 2013 τιμήθηκε με το παράσημο ‘Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα’ από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το 2014 το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο επέλεξε ένα από τα βιβλία του (γραμμένο σε συνεργασία με τον Kenneth Dyson) ως ένα από τα ‘100 αξιοσημείωτα βιβλία για την Ευρώπη’.
