Ισραήλ – Σχηματισμός κυβέρνησης

Η χθεσινοβραδινή φωτογραφία που ανήρτησαν στους λογαριασμούς τους στα κοινωνικά δίκτυα οι ηγέτες των κομμάτων που συμφώνησαν στο νέο κυβερνητικό σχήμα που φιλοδοξεί να θέσει τέρμα στην πολυετή διακυβέρνηση Νετανιάχου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιστορική ως προς την ιδεολογική της ανομοιομορφία. Το τραπέζι στρωμένο με γεωμετρική ακρίβεια, όπως βέβαια και οι σημαίες που το πλαισιώνουν στο βάθος – ωστόσο το πολιτικό σκηνικό που επικρατεί αυτές τις μέρες στη χώρα είναι πιο ευμετάβλητο από ποτέ .

Αρκεί να αναφερθούν τα εξής δεδομένα :

Ο προσκείμενος στην παράταξη Νετανιάχου , Πρόεδρος της Κνεσετ , Γιαρίβ Λεβίν , έχει το περιθώριο να ορίσει εκείνος την ημερομηνία κατά την οποία η Κνεσετ θα κληθεί να δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην νέα κυβέρνηση . Ο Ναφταλι Μπένετ με χθεσινοβραδινό του διάγγελμα τον κάλεσε δημοσίως «να μην καθυστερεί περισσότερο να αποφασίσει πότε θα γίνει αυτο ακριβώς» και να θυμηθεί ότι «κατέχει δημόσιο αξίωμα που σκοπό έχει να εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και όχι την πολιτική καριέρα του Νετανιάχου». Τον κάλεσε μάλιστα να ορίσει την ημέρα διεξαγωγής της διαδικασίας ψήφου εμπιστοσύνης ενώπιον της Κνεσετ το αργότερο μέχρι μεθαύριο , Τεταρτη .

Την απάντηση την έδωσε ο ιδιος στο ίδιο τηλεοπτικό διάγγελμα : Προκειμένου να μην δοθεί χρόνος να εμφανιστούν «αποστάτες», βουλευτές δηλαδή του εθνοθρησκευτικού κόμματος των Εβραίων εποικων «Γιεμίνα» του οποίου προΐσταται , οι οποιοι πιθανώς να μην ξέρουν με ποιον τρόπο να αιτιολογήσουν ιδεολογικά τη συνύπαρξη τους με πολιτικές δυνάμεις που έχουν θέσει μεταξύ άλλων στην πρώτη θέση της πολιτικής τους ατζέντας την εκκένωση των εβραϊκων οικισμων στην Δυτική Όχθη και τον πλήρη διαχωρισμό Θρησκειας-Κρατους.

Είναι γεγονός ότι από την περασμένη Πέμπτη , οπότε και ανακοινώθηκε το νέο κυβερνητικό σχήμα , έχουν πληθύνει οι διαδηλωσεις διαμαρτυριας που διοργανώνονται από δεξιές θρησκευτικες οργανώσεις έξω από τις κατοικίες βουλευτών του «Γιεμίνα», αλλά και φερόμενες απειλές κατά της ζωής των ίδιων ή μελών των οικογενειών τους . Δεν είναι υπερβολή : Οι πολωτικες τασεις που παρατηρούνται τελευταία θυμίζουν πολύ το γενικότερο κλίμα που επικρατούσε τον χειμώνα του 1995, παραμονές της δολοφονίας του τότε πρωθυπουργού Ιτσχακ Ραμπίν. Και αυτή τη φορά διότι κανένας από τους ψηφοφορους του κόμματος του Ναφταλι Μπένετ δεν θα μπορούσε να φανταστεί ότι θα συνεργαζόταν μετεκλογικά με το αριστερό κόμμα Μέρετς ,το Κόμμα των Εργατικών υπό την Μεραβ Μιχαέλι ή τον Αβιγκντορ Λίμπερμαν ο οποιος – παρότι ο ίδιος κατοικεί σε εποικισμό της Δυτικής Όχθης – εκφράζει την πιο γνήσια φωνή που απαιτεί άρση των προνομίων – οικονομικών και άλλων – υπέρ του ραβινικου θεσμικού κατεστημένου στη χώρα .

Από πλευράς της ευρύτερης παράταξης της εθνοθρησκευτικης δεξιάς και του Λικούντ , προωθείται με συστηματικότητα να επισπευστεί η διάσπαση του ετερόκλητου κυβερνητικού σχήματος που εικονίζεται στην φωτογραφία ως εξής: Το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου ανακοινώθηκε από το ακροδεξιό εθνοθρησκευτικό κόμμα «Θρησκευτικός Σιωνισμός» σε συνεργασία και με άλλες δεξιές θρησκευτικες οργανώσεις που ιδεολογικά τελούσαν υπό την αιγίδα του κόμματος του Ναφταλι Μπένετ , ότι προτίθενται να πραγματοποιήσουν «παρέλαση ισραηλινών σημαιών» στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ , περνώντας μέσα από τις αραβικές γειτονιές της, την ερχόμενη Πέμπτη , 10/6, για να γιορταστεί η τελευταία ημέρα του Πολέμου των Έξι Ημερών του 1967, που είχε ως αποτέλεσμα τον πενταπλασιασμό της ισραηλινής επικρατειας, στην οποία συμπεριληφθηκε και η Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Η κίνηση αυτή στοχεύει να προκαλέσει τα εθνοθρησκευτικα ανακλαστικά όσων βουλευτών του κόμματος «Γιεμινα» διστάσουν να παραβούν τις κόκκινες ιδεολογικές τους γραμμές . Ήδη τουλάχιστον ένας βουλευτής του κόμματος, ο Νιρ Όρμπαχ, έχει εκφράσει ανοιχτά τους ενδοιασμούς του – και κατά την διαδικασία ψήφου εμπιστοσύνης στην Κνεσετ, όταν αυτή πραγματοποιηθει , αρκεί η διαρροή ακόμα και ενός μόνο βουλευτή για να καταρρίψει όλο το οικοδόμημα του κυβερνητικού σχήματος υπό τους Μπένετ και Λαπιντ .

Εάν η ψηφοφορία στην Κνεσετ πραγματοποιηθεί μετά την «παρέλαση των σημαιών» της ερχομενης Πέμπτης , θεωρείται εξαιρετικά αμφίβολο εάν ο Ορμπαχ ή ίσως και άλλοι βουλευτές τόσο του «Γιεμίνα» ή ακόμα και του ισλαμιστικού αραβικού «Ράαμ» θα παραμείνουν πιστοί στο κοινοβουλευτικο μέτωπο που επιδιώκει το τέλος της διακυβερνησης Νετανιάχου .

Και όσο για το κλίμα που επικρατεί στην κοινή γνώμη – όσο περνούν οι μέρες, τόσο περισσότερο πολώνεται μεταξύ «υποστηρικτών των εθνοθρησκευτικων αρχών» αφ’ενος και αφ’ετερου όσων δεξιών ψηφοφόρων θα ήθελαν με κάθε τρόπο να βγει η χώρα από το πολιτικό αδιέξοδο , έστω και προσωρινά .

Απο παλαιστινιακής απόψεως η κατάσταση είναι εξίσου ανήσυχη . Κατ’αρχην η Χαμας έθεσε τελεσίγραφο έως το τέλος της εβδομάδας να επιτραπει η χρηματοδότηση της από το Καταρ με τον τρόπο που γινόταν μέχρι τώρα – δηλαδή με τη συνοπτική διαδικασία παράδοσης-παραλαβής βαλιτσών, παραγεμισμενων με δεσμίδες δολάρια . Εάν το αίτημα της δεν γίνει αποδεκτό από το Ισραήλ ή τους διαπραγματευτές της Αιγύπτου και του ΟΗΕ, τότε η οργάνωση εξήγγειλε ότι «θα λάβει σοβαρες αποφάσεις για το μέλλον της καταπαυσης του πυρός» .

Ωστόσο , η αναγγελια της πραγματοποιησης της «παρελασης των σημαιών» την ερχόμενη Πέμπτη, αποτελεί για την Χαμας ακόμα μια ευκαιρία να απομακρύνει το ενδεχόμενο της οικονομικής και πολιτικής της υποτέλειας στην διεθνώς νομιμοποιημένη και αναγνωρισμένη Παλαιστινιακή Αρχή που ελέγχεται από την Φαταχ . Έτσι , οπως αναμενόταν , η Χαμας κάλεσε τους Αραβες της Ανατολική Ιερουσαλήμ να αντιδράσουν δυναμικά εάν δουν ισραηλινες σημαιες στις γειτονιες τους την ερχόμενη Πέμπτη.

Υπενθυμίζεται ότι ο νυν Υπουργός Άμυνας , Μπένι Γκαντς , δήλωνε κατά τις συναντήσεις του στην Ουάσιγκτον προχθες ποσο σημαντικό είναι πλέον για το Ισραήλ η θεσμική αναβάθμιση της Παλαιστινιακης Αρχης στην Δυτική Όχθη και στη Γάζα . Αν μάλιστα αναλογιστεί κανεις ότι ο Γκαντς πρόκειται να παραμείνει επικεφαλης του ίδιου Υπουργειου στο νέο κυβερνητικό σχήμα υπό τους Μπένετ και Λαπιντ , γίνεται ξεκάθαρα αντιληπτό ότι κάθε σχολιασμος περί δήθεν εναλλαγής της κυβέρνησης Νετανιάχου από μια άλλη κυβέρνηση , τόσο διαφορετική ως προς την διαχείριση του Παλαιστινιακού – ικανή μάλιστα να «αλλάξει» την εικόνα της διένεξης στη Γάζα – βασίζεται σε εκτιμήσεις επιφανειακές .

Ας μην γελιόμαστε : Ποσώς ενδιαφέρει την Χαμας ποια θα είναι η συνθεση της νέας ισραηλινής κυβέρνησης εάν ψηφισθεί . Κανένα πολιτικό κομμα που θα συμμετέχει σε αυτήν δεν έχει την διαθεση να νομιμοποιήσει την παλαιστινιακή αυτή οργάνωση . Αντιθέτως , δια στόματος του νυν και μελλοντος Υπουργού Άμυνας , η πρόθεση είναι να αυτοαναιρεθεί και να υπαχθει στην «νόμιμη» Φαταχ (το πως άραγε θα γίνει αυτόν οικειοθελώς – αδηλον. Και κάθε θετική εκτίμηση ως προς αυτό το θέμα είναι τουλάχιστον αφελής).

Η «παρέλαση των σημαιών» εάν και εφοσον γίνει , θα δώσει την ευκαιρία στη Χαμας να δείξει στην παλαιστινιακη κοινή γνωμη ποσο πιο πατριωτική και πιο ανένδοτη είναι , σε σύγκριση με την μαλθακότητα της Ραμαλα και των Αράβων βουλευτών της Κνεσετ που θα κληθούν αργά ή γρήγορα να επιλέξουν εάν τα βομβαρδιστικά που θα απογειωθούν με κατεύθυνση τη Γάζα θα σηκωθούν στον αέρα ύστερα από την απόφαση είτε του νυν είτε του μελλοντικού Υπουργου Αμυνας . Θα πρόκειται ομως για το ίδιο ακριβώς πρόσωπο που ονομαζεται Μπένι Γκαντς .

Όπως και να’χει πάντως , η ισραηλινη αστυνομια δεν αποφάσισε ακόμα εάν θα επιτρέψει την πραγματοποίηση της «παρέλασης των σημαιών» την ερχόμενη Πεμπτη .

Εκτιμάται ότι θα προταθεί να αλλάξει ελαφρως η διαδρομή της πορείας των σημαιοφόρων για να μην ερεθίσει τα πνεύματα των Αράβων κατοίκων της Ανατολικής Ιερουσαλήμ. Κανένας δεν εγγυαται ότι δεν θα ξαναρχίσει το αναμενόμενο ντόμινο των εξελίξεων όπως το ζήσαμε πριν από δυο βδομαδες :

Διαδηλωσεις στην Ανατολική Ιερουσαλημ – Εκτοξευσεις ρουκετών από τη Γάζα – Εθνοτική βία στις μεικτες πολεις – Ισραηλινοι βομβαρδισμοι – Διεθνεις αντιδράσεις – Καταπαυση του πυρός και τέλος , θα ξαναβρεθούμε στο ίδιο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα , με την Χαμας να θεωρεί ότι διατηρεί ένα ηθικό εθνικόφρων πλεονέκτημα , αλλά και μια ακόμα παράταση της ζωής της.

Υπ’ αυτήν την έννοια λοιπόν, η απαίτηση Μπενετ να πραγματοποιηθεί η διαδικασία της ψήφου εμπιστοσυνης στην Κνεσετ μια μόλις μέρα πριν την «παρέλαση των σημαιών» για να αποφύγει την πυροδοτηση αντιδράσεων που πιθανότατα θα διέλυαν το κυβερνητικό σχήμα πριν καν πρόλαβει να κυβερνήσει – κρίνεται και αυτή ως μια κίνηση μάλλον σπασμωδική και πολιτικά άπειρη υπο την εξής έννοια:

Ας υποθέσουμε ότι τελικά η «παρέλαση των σημαιών» δεν θα γίνει ούτε την Πέμπτη ούτε ποτέ και ας υποθέσουμε ότι το κυβερνητικό σχήμα Μπένετ-Λαπιντ θα λάβει και την ψηφο εμπιστοσυνης της Κνεσετ την ερχόμενη Τεταρτη. Άραγε η Χαμας ή οι εβραικοι εθνοθρησκευτικοί κύκλοι της δεξιάς δεν θα έχουν την εφευρετικότητα να αναδείξουν άλλες αφορμες για να προκληθούν είτε οι ισλαμιστες του «Ράαμ» είτε οι βουλευτές του «Γιεμινα» να άρουν την εμπιστοσύνη τους προς την κυβέρνηση ; Ειναι πασίγνωστο πια : Μια μόνο ψήφος στην Κνεσετ και για ασημαντη αφορμή και δη οποτεδήποτε, θα αρκει για να ξαναμοιραστεί η πολιτικη τράπουλα μεσα από την κάλπη.

Είναι τόσο απλό.

Όσο για την μακροημέρευση του νέου κυβερνητικου σχηματος Μπένετ-Λαπιντ , το ερωτημα που τίθεται δεν συνίσταται στο Πώς θα καταρρεύσει , άλλο το Πότε Ακριβώς .

Και αυτό το Πότε Ακριβώς , θα πρέπει να αναμένουμε να το μάθουμε όταν πια οι διαπραγματευσεις ΗΠΑ-Ιράν για το πυρηνικο προγραμμα θα έχουν πλέον περαιωθεί.

Και εν τω μεταξυ, η ισραηλινη κοινή γνώμη (αλλά και γενικως) εχει άπλετο χρόνο να συνεχισει να αναλώνεται περί της ενοχής ή μη του Νετανιάχου, περί του τι ειναι νόμιμο και τι ηθικό, εάν ο Μπένετ υφάρπαξε ή όχι τις ψηφους όσων τον πίστεψαν ή περί της αυθεντικότητας ή μη του όποιου ιδεολογικού προσήμου της κυβέρνησης Μπένετ-Λαπιντ, με τον ιδιον ακριβως Υπουργό Αμυνας ο οποιος, την δεδομενη στιγμη, είναι ήδη γνωστό ποιες αποφασεις θα κληθεί να εφαρμοσει και γιατί.

Γαβριηλ Χαριτος 7/6/2021