του Ανδρέα Νικολόπουλου*
(War game Millenium Challenge 2002)
Στις 24 Ιουλίου του 2002 ξεκίνησε η μεγαλύτερη, η πλέον ελπιδοφόρα, η πλέον ρηξικέλευθη στρατιωτική άσκηση στην ιστορία των ΗΠΑ. Η πιο λεπτομερής ανάπτυξη στο πεδίο και σε προσομοιωτές, των πιο μοντέρνων στρατιωτικών ιδεών. Λίγες ημέρες μετά κατέληξε ως η πλέον αμφιλεγόμενη στρατιωτική άσκηση στην παγκόσμια στρατιωτική ιστορία. Το ταχύ και καθηλωτικό αποτέλεσμα επέφερε σοκ και αντιδράσεις μεγαλύτερες και από αυτής της «Able Archer 83»!
Ο λόγος για την Millenium Challenge 2002 (MC02). Όπως φανερώνει το όνομά της, γεννήθηκε λίγο πριν τη νέα χιλιετία ως ανάγκη των επιτελείων, προεξάρχοντος του Στρατηγού Buck Kernan, να αποτελέσει το λάκτισμα προς το μέλλον των πολεμικών επιχειρήσεων. Παραγγέλθηκε από το Κογκρέσο για να «εξερευνήσουν τις κρίσιμες στρατιωτικές προκλήσεις σε πολεμικό επιχειρησιακό επίπεδο, που θα αντιμετωπίσουν οι Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ μετά το 2010». Θεωρήθηκε τόσο σπουδαίο έργο, που ο -τότε- ΥΕΘΑ D. Rumsfeld, επισκέφθηκε τους χώρους διεξαγωγής της άσκησης. Ο Στρατηγός B. Kernan, συνοψίζοντας δήλωσε: «Η MC02 είναι το κλειδί της στρατιωτικής μας μεταμόρφωσης»
Η MC02 ήταν άσκηση προσομοίωσης, χάρτου και χρήσης στρατιωτών, υλικών και μέσων. Η προετοιμασία της έφτασε τα 2 χρόνια και η διάρκεια της ήταν 23 ημέρες, από τις 24 Ιουλίου έως τις 15 Αυγούστου. Σεναριακά, η τεχνολογία και ο υποτιθέμενος χρόνος της σύγκρουσης το 2007 και οι αντίπαλοι δύο. Οι ΗΠΑ (Μπλε ομάδα) με επικεφαλής τον Στρατηγό B.B.Bell και ένα επιτελείο 350 Στρατιωτικών, ειδικών επιστημόνων και συμβούλων ασφαλείας, όπου -πέραν των προσομοιωτών- θα οδηγούσαν 13.500 άνδρες του 1st Marine Regiment και της 82nd Airborne Division στον πόλεμο κατά του αντιπάλου. Αντίπαλος ήταν ένα κράτος του Κόλπου(Κόκκινη ομάδα), με παραπομπές χρονικές στο ΙΡΑΚ, στρατηγικής στο ΙΡΑΝ. Αρχιστράτηγος της Κόκκινης ομάδας ήταν ένας θρυλικός αξιωματικός του Σώματος των Πεζοναυτών, ο Στρατηγός ε.α Paul Van Riper. Βετεράνος πολλών πολέμων και στρατιωτικών επιχειρήσεων, πολυβραβευμένος, με ανορθόδοξο τρόπο σκέψης. Στους επιτελείς γνωστός, μιας και αναφερόμαστε σε άσκηση, από την Unified Vision 2001. Αυτός ήταν και ο απόλυτος πρωταγωνιστής και μέσα από τις κινήσεις του θα περιγράψουμε την άσκηση.
Ο Van Riper προσάρμοσε τις τακτικές του σε μία στρατηγική που πλησίαζε ή και ξεπερνούσε τις διαχειριστικές δυνατότητες της ηγεσίας του ΙΡΑΝ απέναντι σε μία κρίση πρωτοφανούς πολυπλοκότητας! Εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τα -αναγκαστικά λόγω σεναρίου- λάθη της Μπλέ ομάδας. Χρησιμοποίησε ανορθόδοξες τακτικές και μεθόδους, όπως την μεταφορά των εντολών του προς τους κατά τόπους διοικητές με …μοτοσυκλετιστές. Έτσι αχρήστευσε το μεγάλο πλεονέκτημα της τεχνολογικά ανώτερης Μπλέ ομάδας, το δίκτυο ηλεκτρονικής παρακολούθησης.
Οι Κόκκινοι δέχθηκαν ένα τελεσίγραφο 8 σημείων με τελικό συμπέρασμα την παράδοση. Απορριπτέο εκ των προτέρων από την πλευρά των. Γνωρίζοντας το δόγμα της νέας Διακυβέρνησης των Μπλέ για προληπτικά χτυπήματα απομοίωσης υπεροχής του αντιπάλου, ο Van Riper αποφάσισε να επιφέρει το πρώτο χτύπημα, ουσιαστικά προλαμβάνοντας τους προλαμβάνοντες. Εξαπέλυσε βροχή πυραυλικών επιθέσεων από επίγειους εκτοξευτές, εμπορικά πλοία και αεροσκάφη. Τα μαχητικά αεροσκάφη απογειώνονταν ακολουθώντας φωτεινά σήματα από τους πύργους ελέγχου και όχι οδηγίες μέσω της ενδοεπικοινωνίας. Παράλληλα ένας ιδιόρρυθμος στόλος από τορπιλακάτους, κανονιοφόρους και ταχύπλοα σκάφη βρίσκονταν στα ανοιχτά, σε αποστολή αυτοκτονίας. Όλων των παραπάνω στόχος ήταν ο στόλος των μπλέ. Τα αποτελέσματα θριαμβευτικά. Καταστράφηκαν ολοσχερώς 1 αεροπλανοφόρο, 10 καταδρομικά και 6 αμφίβια/αποβατικά πλοία. 16 πολεμικά πλοία και περισσότεροι από 22.000 ναύτες και πεζοναύτες νεκροί. Ουσιαστικά ο στόλος που ναυλουχούσε στο Μπαχρέιν είχε καταστραφεί. Η άσκηση είχε λήξει στη δεύτερη κιόλας ημέρα! Οι Κόκκινοι είχαν νικήσει! Ο επικεφαλής της Μπλέ ομάδας αποδέχτηκε την ήττα του, μονολογώντας: « μου βύθισε το ……. μου Ναυτικό».
Η συνέχεια ήταν απίστευτη. Η Διαιτησία της άσκησης (Λευκό κελί/κυψέλη) αποφάσισε να ”ανελκύσει” τον βυθισμένο στόλο και να ‘’αναστήσει’’ τους νεκρούς μπλέ στρατιωτικούς. Ξανάρχιζε η άσκηση, αλλά αυτή τη φορά με αφόρητες πιέσεις και περιορισμούς προς τους Κόκκινους. Ήταν προφανές ότι δεν θα τους επιτρεπόταν η επανάληψη του θριάμβου.
Απαγορεύτηκε στην Κόκκινη ομάδα η στοχοποίηση των μεταγωγικών αεροσκαφών και ελικοπτέρων που μετέφεραν μπλέ αλεξιπτωτιστές στο έδαφος της. Απαγορεύτηκε η χρήση πυρός κατά των επιτιθέμενων δυνάμεων της Μπλέ ομάδας, γενικά. Επιβλήθηκε η μετακίνηση των α/α της δυνάμεων σε ανοιχτό χώρο, ώστε να καταστραφούν εύκολα και άκοπα από την Μπλέ ομάδα. Η τελευταία και πιο εξωφρενική διαταγή του Λευκού κελιού, αφορούσε στις κινήσεις των ενόπλων δυνάμεων της Κόκκινης ομάδας, όπου θα γίνονταν κατ’ όπιν δικής του εντολής. Σε ερώτηση τουVan Riper για χρήση χημικών όπλων, η απάντηση ήταν φυσικά αρνητική.
Εν τέλει η Μπλέ ομάδα νίκησε. Ο Στρατηγός αντέδρασε σφόδρα. Συνέταξε μία μακροσκελή έκθεση που έστειλε στα Επιτελεία, χωρίς να λάβει ποτέ απάντηση. Ξεκίνησε μια συζήτηση με φίλους συναδέλφους του για την MC02. Αρκετά διέρρευσαν στον τύπο, βοηθώντας το χτίσιμο του μύθου της συγκεκριμένης άσκησης!
Άσκηση που λόγω των αναταράξεων στη Μέση Ανατολή και ειδικά του πολεμικού κλίματος μεταξύ των ΗΠΑ και του ΙΡΑΝ, γίνεται πιο επίκαιρη από ποτέ. Οι Επιτελείς και των δύο χωρών έχουν ανοίξει τα ‘’παλιά βιβλία’’ και την ξαναμελετούν. Ευχή μας να τα κλείσουν σύντομα και για πάντα!
*Ο Ανδρέας Νικολόπουλος είναι Στρατηγικός Σύμβουλος Ασφαλείας MSc Στρατιωτικής επιστήμης και Στρατηγικής διοίκησης έργων ασφαλείας, Επιστημονικός συνεργάτης του Κέντρου Πρόληψης Εγκληματικότητας της Σερβίας. Στο παρελθόν εργάστηκε σε Ελλάδα, Ελβετία, Σερβία και Ρουμανία ως Διευθυντής ή Σύμβουλος Ασφαλείας
Όντως, αξίζει η ανάκληση στην μνήμη μας αυτού του εξόχως ενδιαφέροντος συμβάντος, αλλά, μήπως το χρησιμοποιούμε για εξαγωγή συμπερασμάτων προς λάθος κατεύθυνση;
Αντί να οικτίρουμε τις ΗΠΑ για την – τότε – δογματική τους ακαμψία, μήπως να αναλογιστούμε τί συμβαίνει στα καθ’ ημάς;
Διότι ο αμερικανικός στρατός έχει να επιδείξει και επιτυχίες και εξελικτική νοοτροπία στο δόγμα και τα μέσα του. Και μόνο το γεγονός ότι η άσκηση MC ’02 έλαβε τεράστια δημοσιότητα αποδεικνύει ότι κάποιοι προβληματίστηκαν από τα διαμοιφθέντα εκεί.
Υπάρχει αντίστοιχη νοοτροπία στον ΕΣ; Σε δύο τουλάχιστον πρόσφατες περιπτώσεις (Ίμια, “Βαριοπούλα”) ο προαιώνιος αντίπαλος μάς αιφνιδίασε με ανορθόδοξες προσεγγίσεις. Έθεσαν αυτά τα περιστατικά τα αντανακλαστικά μας σε εγρήγορση, ώστε να μην κυνηγούμε, πάλι τις εξελίξεις, την επόμενη φορά; Οι δικές μας στρατιωτικές ασκήσεις χαρακτηρίζονται από πρωτοτυπία, ή μήπως έχουν περισσότερο χαρακτήρα επιδείξεων στον εκάστοτε προϊστάμενο (πολιτικό ή στρατιωτικό);
Απλά, καλοπροαίρετα ερωτήματα προβληματισμού.
ΥΓ: Χωρίς να υπεισέλθω σε περιττές λεπτομέρειες, μπορώ να μαρτυρήσω για εμπειρίες από ασκήσεις, κατά την διάρκεια της θητείας μου, στις οποίες η κύρια έγνοια των υπευθύνων αξιωματικών μας ήταν να παρουσιάσουμε εντυπωσιακό αποτέλεσμα στους ανωτέρους τους, που θα τις παρακολουθούσαν, παρά να αποκομίσουμε ωφέλη από την εκπαιδευτική διαδικασία. Εύχομαι να έχει αλλάξει αυτό το καθεστώς…
Ευχαριστώ πολύ για τον σχολιασμό αγαπητέ φίλε.
Σωστός ο προβληματισμός σου.
Ψάξε, όμως, να δεις τα βιντεάκια από την προετοιμασία της Ομάδας Καρντάκ, πριν την αναχώρηση της για τη δεύτερη Ίμια όπου και “ανέβηκαν”.
Να ευχαριστήσω κι εγώ με την σειρά μου για την απάντηση και τον διάλογο.
Έχω υπ’ όψιν μου το οπτικοακουστικό υλικό στο οποίο αναφέρεστε, όπως και καταθέσεις μελών της ομάδος των Τούρκων βατραχανθρώπων στις δίκες της υπόθεσης “Εργκένεκον”, που κάνουν λόγο για αγορά των καυσίμων για τις λέμβους με προσωπικά τους έξοδα.
Να διευκρινίσω ότι όταν αναφέρομαι σε αιφνιδιασμό μας στα Ίμια, δεν ισχυρίζομαι επ’ ουδενί ότι οι Τούρκοι ήταν καλύτερα προετοιμασμένοι από εμάς, στο στρατιωτικό πεδίο. Εντοπίζω τον αιφνιδιασμό στην όλη διαχείριση της κρίσης από εκείνους, που κατάφεραν να ανακτήσουν το πλεονέκτημα με μία κίνηση, για την οποία δεν είχαμε έτοιμη απάντηση.
Και για να συνδέσω τα Ίμια με το άρθρο, πράγματι, τα έτη που ακολούθησαν είδαμε από πλευράς μας και επιτελική σχεδίαση για αντιμετώπιση τοπικών κρίσεων στο αιγαιακό περιββάλλον και ενεργοποίηση ειδικών μονάδων (Ζ΄ ΜΑΚ). Η αγωνία μου είναι αν έχουμε ασχοληθεί με το να προβλέψουμε πώς θα εκδηλώσει η Τουρκία την επόμενη επιθετική της κίνηση εναντίον μας και να προετοιμάσουμε τις πιθανές επιλογές μας για αντίδραση.
Χμ… Θα γίνω κακός. Τις απαντήσεις Λυμπέρη στο ερώτημα περί μη επάνδρωσης της δεύτερης Ίμια, τις γνωρίζεις. Αυτά! Ο Ναύαρχος ήθελε πρωταγωνιστή το Π.Ν και μόνο. Άλλα ντ’άλλων. Εκεί, τότε, χάθηκε μία μοναδική ευκαιρία. Θα ξανασχολούμασταν με τους γείτονες το 2036!
Στο ερώτημα σου, ναι έχουμε! Άφησε που οι Τούρκοι έχουν ένα καλό, σε προειδοποιούν για κάθε τους κίνηση. Οπότε θα ήταν καταστροφική από μεριάς μας η μη σχεδίαση απάντησης, αντίμετρων.
Είσαι οπαδός του first strike;
Ανοίγουμε μεγάλο θέμα με τα Ίμια!
Συνοπτικά:
α) Δεν θεωρώ εκείνη την πολιτική ηγεσία ικανή να εκκινήσει, να διευθύνει και να περατώσει νικηφόρα πόλεμο. Επομένως η όποια συζήτηση για το στρατιωτικό επίπεδο μάλλον καταντά θεωρητική.
β) Έχω την αίσθηση ότι η εμμονή του Λυμπέρη με το ΠΝ σχετιζόταν και με το τότε υφιστάμενο καθεστώς του Α/ΓΕΕΘΑ, με τις περιορισμένες αρμοδιότητες εν καιρώ ειρήνης, καθώς και με την έλλειψη κουλτούρας διακλαδικότητας. Εικάζω ότι η προτίμηση συνεργασίας με το ΠΝ του προσέφερε κάποια μεγαλύτερη ευελιξία κινήσεων και παράκαμψη διαδικασιών.
Στο ερώτημα για το πρώτο πλήγμα η απάντησή μου είναι σαφέστατα θετική. Όπως είχε πει και ο Κονδύλης, όταν βλέπεις κάποιον να σου επιτίθεται με μαχαίρι, είναι προτιμώτερο να τον κτυπήσεις πρώτος, παρά να περιμένεις να ανταποδώσεις, αφού σε τραυματίσει πρώτα.
Στο ζήτημα αυτό έχω κάνει εκτενέστερη αναφορά σε πρόσφατο κείμενό μου, που αναρτήθηκε στον παρόντα ιστότοπο.
https://www.anixneuseis.gr/πόλεμος-και-αποτροπή-του/
Κύριε Νικολόπουλε πιστεύετε ότι ένας πόλεμος είναι στο χέρι του εκάστοτε ΓΕΕΘΑ, ή όλα εξαρτώνται μόνο από τον εκάστοτε Πρωθυπουργό, δεν αναφέρομαι καν στο σύνολο της πολιτικής ηγεσίας, διότι όλοι ακολουθούν τις εντολές του αφεντικού όπως τα σκυλιά.
Τέλος το Ελληνικό πολιτικό σύστημα έχει δώσει τις εξετάσεις του 200 χρόνια τώρα και όλοι έχουμε μάθει ότι το μόνο που παράγει είναι Εθνικός Διχασμός, μόνο και μόνο για να έχει λόγο ύπαρξης, ξεφεύγοντας να σημειώσω την παρακμή του θεσμού του Προέδρου της Δημοκρατίας τον οποίον τον κατάντησαν διακοσμητικό στοιχείο.
Ευχαριστώ
Δεν είμαι σίγουρος πως οι Επιτελείς και οι Ανώτατοι αξιωματικοί των Ενόπλων δυνάμεων της υπερδύναμης, έδειξαν να κατανοούν. Αυτοί που δεν κατάλαβαν ή μάλλον είχαν δική τους ατζέντα ήταν οι πολιτικοί προϊστάμενοι.
Ο Στρατηγός Paul van Riper τους είχε βάλει δύσκολα και το 2001 στην Unified Vision, αναγκάζοντας τους να “πειράξουν” το σενάριο. Μάλιστα το 2002 του υποσχέθηκαν έντιμο αγώνα, για να τον πείσουν να αναλάβει την Κόκκινη ομάδα!
Το συνειδητοποιείς καλύτερα στην εισβολή στο Αφγανιστάν και στον δεύτερο πόλεμο του κόλπου.
Η MC02 όντως έλαβε μυθική δημοσιότητα. Σκέψου ότι γράφτηκαν 2 βιβλία με μεγάλες πωλήσεις και έγινε θέμα στα μ.μ.ε, σε μία περίοδο έντονης λογοκρισίας. Όντως κάτι θετικό δείχνει για τους υπερατλαντικούς συμμάχους μας!
Τώρα για τον Ε.Σ, έχεις δίκιο. Ήμουν Εφ. Αξιωματικός στους Πεζοναύτες. Ένα θέμα που έχει μείνει χαραγμένο στο μυαλό μου αρνητικά, σχετικά με ασκήσεις, είναι ότι στο δεκαήμερο πεζικού, κάποιοι Λοχαγοί μας ζήτησαν επιτακτικά, στην τελική επίθεση κατάληψης του υψώματος, οι Πεζοναύτες μας να είναι σε ΜΙΑ ευθεία γραμμή… Για να φαινόμαστε ωραίοι από το παρατηρητήριο των επισήμων επισκεπτών! Εγώ, που γενικότερα έχω ανορθόδοξο τρόπο σκέψης, τρελαινόμουν.
Εεε λίγους μήνες αργότερα, στη Σαρδηνία (Dynamic Impact 94) μας πήραν ύψωμα οι Ολλανδοί πεζοναύτες, έχοντας εκτελέσει ένα υποδειγματικό πυρ και κίνηση ομάδας με άλματα!!! Κάποιοι πανηγυρίσαμε μαζί τους, κάποιοι άλλοι δεν κατάλαβαν τι τους χτύπησε.
Βέβαια από τότε αλλαξαν πολλά, ευτυχώς!
Ακριβώς τον ίδιο παραλογισμό, για τον οποίο κάνω νύξη στο αρχικό μου ΥΓ, αντιμετώπισα κι εγώ το 2009, σε άσκηση βιαίας διάβασης ποταμού. Αναλωθήκαμε την τελευταία ημέρα πριν την άσκηση, την οποία θα παρακολουθούσε ο Γενικός Επιθεωρητής Στρατού, στο πώς θα οργανώναμε την έφοδο, ώστε να προσφέρεται καλύτερη θέα στο παρατηρητήριο! Καμία πρόνοια για τακτικές χρήσιμες σε πραγματικές συνθήκες! Και το αποκορύφωμα ήταν πως το απόγευμα μας ζητήθηκε να σηματοδοτήσουμε, με πέτρες, δρομάκια στην όχθη του ποταμού, που να οδηγούν στο παρατηρητήριο, για να ενυπωσιασθεί ο στρατηγός!!!
@Ανδρέα ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη, πολύ σωστά σκέφτεσαι ανορθόδοξα, και εγώ σαν έφεδρος Ανθυπολοχαγός στο Μηχανικό με απλά “υλικά” δημιούργησα ένα ναρκοπέδιο που σε περίπτωση πολέμου την εποχή εκείνη θα έφερνε πολύ μεγάλη καθυστέρηση στον αντίπαλο.
Ας μην ξεχνάμε ότι πάντα οι λίγοι σε αυτή την Πατρίδα έκαναν την διαφορά.
Πάρε το παράδειγμα του Κουντουριώτη τι διαταγές πήρε και τι έκανε το 1912
Ευχαριστώ πολύ!
Κάναμε και θα κάνουμε το καθήκον μας προς την Αγία Πατρίδα!
Απαντώ στο προηγούμενο σας σχόλιο.
Αγαπητέ φίλε δεν γνωρίζω ένα Κράτος σοβαρά δομημένο, που να μην έχει λόγο ο Ανώτατος άρχοντας (ΠτΔ, Π/θ, Βασιλιάς). Κάτι που με βρίσκει σύμφωνο. Όχι όμως το θέατρο που όλοι ζήσαμε τις ώρες της κρίσης των Ιμίων. Όπου το φταίξιμο μοιράζονται Π/θ, Υπουργοί και ΑΓΕΕΘΑ, Επιτελείς.
Στο σήμερα, ελπίζω ότι ο Π/θ θα έχει αγαστή συνεργασία με τον ΑΓΕΕΘΑ (παρ’ότι είναι δύο εντελώς διαφορετικές προσωπικότητες)!
Ευχαριστώ