, , 6 Οκτωβρίου 2023.
Η βόρεια πλάκα ελέγχεται τόσο από το Ιράν όσο και από τη Ρωσία, καθεμία από τις οποίες διεκδικεί την ηγεσία των ζωνών.
Η νότια πλάκα κυριαρχείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες στηρίζονται στο Ισραήλ, την Αίγυπτο (κέντρο της Διώρυγας του Σουέζ) και τις μοναρχίες της Αραβικής Χερσονήσου. Η αμερικανική ηγεσία, χωρίς να αμφισβητηθεί ανοιχτά, αποδυναμώνεται. Η Κίνα παραμένει σε αναμονή προς το παρόν, επενδύοντας μαζικά όπου είναι δυνατό.
Ως μέρος των γεωπολιτικών συνεργειών του, το Diploweb.com είναι στην ευχάριστη θέση να μοιραστεί μαζί σας αυτόν τον σχολιασμένο χάρτη που προέρχεται από τον «Στρατηγικό Άτλαντα της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής» που δημοσιεύεται από το ινστιτούτο FMES.
Η Μέση Ανατολή χωρίζεται σε δύο γεωπολιτικές πλάκες που βρίσκονται σε τριβή κατά μήκος μιας γραμμής τεκτονικών ρωγμών που κάνει ζιγκ-ζαγκ από την Κύπρο μέχρι το Στενό του Ορμούζ μέσω του Λεβάντε και του Περσικού Κόλπου.
Η βόρεια πλάκα ελέγχεται τόσο από το Ιράν όσο και από τη Ρωσία, καθεμία από τις οποίες διεκδικεί την ηγεσία των ζωνών. Περιλαμβάνει το Ιράν, το Ιράκ, τη Συρία, τον Λίβανο και την Τουρκία, που προσχώρησαν σε αυτό κατά τη διαδικασία της Αστάνα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να γίνονται ανεκτές στο Ιράκ, αλλά είναι πιθανό ότι δεν θα μπορέσουν να παραμείνουν εκεί για πολύ ακόμη.
Η νότια πλάκα κυριαρχείται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες στηρίζονται στο Ισραήλ, την Αίγυπτο (κέντρο της Διώρυγας του Σουέζ) και τις μοναρχίες της Αραβικής Χερσονήσου.
Η αμερικανική ηγεσία, χωρίς να αμφισβητηθεί ανοιχτά, αποδυναμώνεται.
Η εμπλοκή της Ρωσίας έχει βαθύνει με τον αυξανόμενο ανταγωνισμό μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον και με τις αμερικανικές αποτυχίες στο Ιράκ και τη Συρία. Μπορεί να σημειωθεί ότι οι περιφερειακές εντάσεις ενδιαφέρουν τους Αμερικανούς και τους Ρώσους δικαιολογώντας την παρουσία τους και τον ρόλο τους ως χορηγών, προμηθευτών όπλων και υποστήριξης στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Οι δύο δυνάμεις γνωρίζουν, ωστόσο, ότι αυτή η ένταση δεν πρέπει να αυξηθεί με κίνδυνο να προκαλέσει πυρκαγιά που θα αποδεικνυόταν πολύ επιζήμια για τις ίδιες και για την περιφερειακή τους επιρροή.
Η Κίνα παραμένει σε αναμονή προς το παρόν, επενδύοντας μαζικά όπου φαίνεται δυνατό. Γνωρίζει ότι οι επενδύσεις της θα είναι άνισα παραγωγικές, αλλά είναι υπομονετική και ξέρει ότι ο χρόνος είναι μάλλον με το μέρος της. Το συμφέρον της συνίσταται στη σταθεροποίηση της περιοχής για τη μεγιστοποίηση των επενδύσεών της και τη συνέχιση της μεγάλης παγκόσμιας στρατηγικής της οικονομικής-πολιτικής κυριαρχίας προς τη Δύση.
Το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Τουρκία και το Ισραήλ έχουν καθιερωθεί ως οι τέσσερις περιφερειακοί παίκτες με τη μεγαλύτερη επιρροή,
εκπροσωπώντας ο καθένας διαφορετικό λαό και πολιτισμό (Περσικό, Αραβικό, Τουρκικό και Εβραϊκό) ακόμα κι αν το Ισλάμ παραμένει ισχυρός κρίκος όσον αφορά την εκπροσώπηση.
Αυτά τα τέσσερα κράτη ταλαντεύονται μεταξύ ακραίου ανταγωνισμού και συμμαχικής επίδειξης για να προωθήσουν τα άμεσα συμφέροντά τους. Οι ηγέτες τους γνωρίζουν ότι είναι εύθραυστοι στην εγχώρια σκηνή και θα μπορούσαν να μπουν στον πειρασμό να προκαλέσουν εκτροπή και έτσι να προσπαθήσουν να σώσουν το καθεστώς τους.
Αυτός είναι αναμφίβολα ο μεγαλύτερος κίνδυνος στην περιοχή.
Σε αυτό το παιχνίδι επιρροής, η Τουρκία φαίνεται διχασμένη ανάμεσα στην ενίσχυση των δεσμών της με το Κατάρ και στη συμφιλίωση με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Σε ένα οικονομικό πλαίσιο πολύ υποβαθμισμένο από την υγειονομική κρίση που θα καταστρέψει πολλές αεροπορικές εταιρείες, θα ενώσει η Turkish Airlines τις δυνάμεις της με την Qatar Airways ή την Emirates, και τους τρεις κύριους μοχλούς επιρροής για αυτά τα φιλόδοξα κράτη; Μια τέτοια προσέγγιση θα έριχνε φως στη συνέχιση της περιφερειακής αναδιάρθρωσης.
Τελικά, το συμφέρον της Κίνας συνίσταται αναμφίβολα στο να κάμψει τη διαχωριστική γραμμή προς το νότο, ώστε να συμπεριλάβει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ομάν, προκειμένου να ελέγξει πλήρως τα στενά του Ορμούζ και να εξασφαλίσει την έξοδο από τον Κόλπο προς όφελός τουΠερσικού.
Αυτό θα συνεπαγόταν περισσότερη δέσμευση στην περιοχή, ενίσχυση των δεσμών με τη Ρωσία και το Ιράν για τη δημιουργία μιας συγκυριαρχίας στη βόρεια πλάκα και την κατοχή των μοχλών για να απωθήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Ευρώπη παραμένει σε μεγάλο βαθμό απούσα από αυτό το μεγάλο παιχνίδι της Μέσης Ανατολής, ακόμη κι αν η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ιταλία δραστηριοποιούνται μεμονωμένα.
Το δίλημμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι απλό: είτε ευθυγραμμίζεται με έναν από τους δύο μεγάλους πρωταγωνιστές με τον κίνδυνο να παρασυρθεί σε εντάσεις, είτε επιχειρεί να θεσπίσει μια αυτόνομη πολιτική σύμφωνη με τα συμφέροντά της ρίχνοντας το βάρος της, αδύναμο αλλά αποφασιστικής σημασίας, για να ξεπεραστούν οι ανταγωνισμοί που θα δημιουργηθούν. Η δεύτερη επιλογή είναι πιο δύσκολη, πιο φιλόδοξη, αλλά η μόνη για να αποφύγει την έκλειψή της.
Η Μέση Ανατολή θα μπορούσε κάλλιστα να αποκαλύψει τη μοίρα της Ευρώπης και της Γαλλίας.
