Η Γαλλία (και η Ευρώπη) σε σταυροδρόμι

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -
  • του Παντελή Σαββίδη.
    Πανηγυρισμοί από ψηφοφόρους του Εμανουέλ Μακρόν (φωτ.: EPA / Yoan Valat)

Το αποτέλεσμα των χθεσινών γαλλικών εκλογών ήταν λίγο-πολύ το αναμενόμενο. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στον δεύτερο γύρο, κι εκεί θα καταδειχθούν με ευκρίνεια οι τάσεις της γαλλικής κοινωνίας.

 Η πρώτη αίρεση στις βεβαιότητες που καταγράφονται αυτές τις ημέρες –και αυτό δεν έχει μόνο θεωρητικό χαρακτήρα–, είναι τι αποτελέσματα θα είχαμε αν δεν ξεσπούσε το σκάνδαλο Φιγιόν.

Ο Φιγιόν, με την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, φάνηκε να είναι το φαβορί των εκλογών. Εάν αυτό ίσχυε μέχρι τέλους, ο άλλος μονομάχος του δεύτερου γύρου θα ήταν ο Μακρόν ή η Λεπέν; Οι αναλύσεις για τη φύση της γαλλικής κοινωνίας θα ήταν διαφορετικές στη μια ή στην άλλη περίπτωση.


Φρανσουά Φιγιόν (φωτ.: EPA / Etienne Laurent)

Εν πάση περιπτώσει, τα δεδομένα σήμερα είναι ότι ο Μακρόν θα αντιμετωπίσει την Λεπέν, σε έναν αγώνα άνισο με πολλά αρνητικά κατά της δεύτερης. Το σύνολο της γαλλικής πολιτικής σκηνής και του ευρωπαϊκού απαράτ συσπειρώνεται για να αποφύγει μια εκλογή της υποψηφίας του Εθνικού Μετώπου.

Είναι δυνατόν να την φοβούνται τόσο πολύ; Ναι, είναι.

Και στη Γαλλία εκείνο που καταγράφεται από τη συμπεριφορά του εκλογικού σώματος είναι ότι απορρίπτονται τα παλιά κόμματα που ασκούσαν μέχρι τώρα την εξουσία, και η κοινωνία αναζητά κάτι καινούριο.

Και ο Μακρόν και η Λεπέν εκφράζουν δυνάμεις που δεν άσκησαν, μέχρι τώρα, κυβερνητική εξουσία. Για πρώτη φορά από το 1958, τότε που ιδρύθηκε, με το Σύνταγμα του Ντε Γκολ, η Πέμπτη Γαλλική Δημοκρατία, διεκδικούν την προεδρία υποψήφιοι που δεν ανήκουν στο παραδοσιακό πλέγμα εξουσίας. Αυτό λέει πολλά.

Αυτήν τη ριζοσπαστικοποίηση του εκλογικού σώματος φοβούνται οι κατεστημένες ευρωπαϊκές δυνάμεις και οδηγούνται άπασες, από τη Δεξιά ως την Αριστερά, σε δηλώσεις υποστήριξης του κεντρώου Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ήρθε πρώτος στις χθεσινές εκλογές.


Μαρίν Λεπέν (φωτ.: EPA / Olivier Hoslet)

Μια αυξανόμενη λαϊκή δυσπιστία κατά των ελίτ, φόβοι που δημιουργεί η οικονομική παγκοσμιοποίηση και η μετανάστευση, η υποχώρηση της κοινωνικής κινητικότητας, η αυξανόμενη ανισότητα και πολλά άλλα έχουν αλλάξει τη φύση των ευρωπαϊκών κοινωνιών, και αυτή η αλλαγή καταγράφεται και στη Γαλλία. Σε συνδυασμό με τον ιστορικό ρόλο του γαλλικού κράτους στην ενίσχυση της εθνικής ταυτότητας και της οικονομικής ανάπτυξης , όλα αυτά συνέβαλαν στην αύξηση της υποστήριξης του Εθνικού Μετώπου. Και αυτή η αύξηση δεν είναι συγκυριακή.

Είναι αξιοσημείωτο ότι οι θέσεις της Λεπέν μοιάζουν πολύ με τις θέσεις του υποψηφίου της Αριστεράς Ζαν-Λυκ Μελανσόν, αλλά η Αριστερά με κάποιες μορφές της άσκησε μορφές εξουσίας στη Γαλλία. Αντιθέτως, το Εθνικό Μέτωπο, αν και προσπαθεί εδώ και χρόνια να μπει στο παιχνίδι εξουσίας, βρίσκεται εκτός λόγω της ασφαλιστικής δικλίδας των δύο γύρων.

Η Λεπέν δεν έχει συγγενείς χώρους για να αντλήσει δυνάμεις σε αντίθεση με τον αντίπαλό της. Έτσι, η δύναμη φαίνεται να παραμένει στα χέρια των παραδοσιακών κομμάτων Δεξιάς και Αριστεράς. Θα δούμε αν αυτό συνεχιστεί.

Τι επιδιώκει ο Μακρόν
Η μεγάλη ιδέα του Μακρόν είναι ότι το χάσμα μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς εμποδίζει την πρόοδο, και πως για να πάει μπροστά η χώρα θα πρέπει αυτό το χάσμα να καλυφθεί. Η κατάσταση στην οποία βρίσκονται τόσο τα αριστερά όσο και τα δεξιά κόμματα, τον ευνοεί. Η Αριστερά βιώνει έναν σαφή διαχωρισμό μεταξύ ενός ρεφορμιστικού ρεύματος υπό την ηγεσία του πρώην πρωθυπουργού Μανουέλ Βαλς, και των παραδοσιακών που εκπροσωπούνται από τον υποψήφιο του Σοσιαλιστικού Κόμματος Μπενουά Αμόν, ο οποίος δεν πήγε καθόλου καλά στις εκλογές.

Τα προβλήματα των σοσιαλιστών ενισχύονται από την ύπαρξη μιας ριζοσπαστικής Αριστεράς που εργάζεται ενεργά και τους απειλεί, όπως οι Podemos της Ισπανίας που προσπάθησαν να αντικαταστήσουν το Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα εκεί. Στη Δεξιά τα πράγματα είναι λιγότερο ξεκάθαρα, αλλά κι εκεί η παρακμή είναι σαφής – αν και οι δεξιές δυνάμεις παραμένουν σχετικά ενωμένες στα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα. Η κατάσταση αυτή ευνοεί όπως είπαμε τον Μακρόν, ο οποίος έχει και τη μεγαλύτερη πιθανότητα να εκλεγεί πρόεδρος.


Εμανουέλ Μακρόν (φωτ.: Yoan Valat)

Αρκεί, όμως, μια εκλογική νίκη στις προεδρικές εκλογές για να κυβερνηθεί η χώρα ή θα πρέπει να εξασφαλίσει πλειοψηφία και στην Εθνοσυνέλευση;

Τα δύο σενάρια
Αυτό ανοίγει δύο σενάρια: Στο πρώτο ο Μακρόν αποκτά κοινοβουλευτική πλειοψηφία στις εκλογές του Ιουνίου, καθώς οι Γάλλοι ψηφοφόροι επιδιώκουν να τον ενισχύσουν. Αυτό είναι κατανοητό, αλλά δεν είναι βέβαιο. Το γεγονός ότι ο Μακρόν δεν διαθέτει οργανωμένο πολιτικό κίνημα αποτελεί μια σημαντική αδυναμία του.

Το δεύτερο σενάριο προβλέπει συγκατοίκηση ενός κοινοβουλευτικού συνασπισμού που θα περιλαμβάνει μια μικρή δεξιά ομάδα, μια μεγάλη παράταξη του Κέντρου, και μια απελπισμένη και διχασμένη αριστερή ομάδα. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν αποδεκτή από πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Αλλά στη Γαλλία θα σήμαινε, ίσως, το τέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Δεν είναι καθόλου σίγουρο πως ένα τέτοιο σενάριο, προϋπόθεση για να περάσει τις μεταρρυθμίσεις του ο Μακρόν, θα γίνει αποδεκτό από τη γαλλική κοινωνία.

Δεν χρειάζεται να επισημάνουμε αναλυτικά τι θα γινόταν αν η Λεπέν κέρδιζε τις εκλογές.

Πάντως, και στις δύο περιπτώσεις κάτι σημαντικό θα αλλάξει στη γαλλική πολιτική ζωή, που θα επηρεάσει και την Ευρώπη.

Η Γαλλία δεν μπορεί να προχωρήσει όπως μέχρι τώρα
Οι προεδρικές εκλογές, για τους διεθνείς αναλυτές, θεωρούνται ευκαιρία να σταματήσουν την επί είκοσι χρόνια οικονομική ύφεση της χώρας, και να θεσπίσουν μεταρρυθμίσεις που έχουν καθυστερήσει. Οι νέες διαχωριστικές γραμμές δεν μπορεί να είναι, όπως καταγράφονται οι δυνάμεις, οι παραδοσιακές μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς, αλλά μεταξύ εκείνων που προωθούν την οικονομική ελευθερία και την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, και των υποστηρικτών του εμπορικού προστατευτισμού, της απαγόρευσης της μετανάστευσης και της αποχώρησης της Γαλλίας από την ΕΕ.

Ο αντίκτυπος των εκλογών στο μέλλον των σχέσεων της Γαλλίας με την ΕΕ θα είναι μεγάλος, αναλόγως βεβαίως του ποιος θα εκλεγεί τη μεθεπόμενη Κυριακή.

Πάντως οι τάσεις, όπως εκφράστηκαν από τους υποψήφιους του πρώτου γύρου και απηχούν υπαρκτές πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις, είναι τρεις:

  • Η πρώτη, που ενσωματώνεται κυρίως στο Εθνικό Μέτωπο της Λεπέν και σε μικρότερο βαθμό την Αριστερά του Μελανσόν, αντιτίθεται σθεναρά στην ΕΕ, ζητεί να τεθεί τέλος στη συμμετοχή της Γαλλίας στην Ευρωζώνη και ζητεί την απόσυρση από την ΕΕ.
  • Μια δεύτερη, υποστηριζόμενη από τον κεντριστή Εμανουέλ Μακρόν, υποστηρίζει μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με την ενίσχυση των μηχανισμών της Ευρωζώνης και ένα σημαντικό άλμα προς τα εμπρός σε τομείς όπως η άμυνα, η αλλαγή του κλίματος και η βιώσιμη ανάπτυξη.
  • Η τρίτη ομάδα, με επικεφαλής τον κεντροδεξιό υποψήφιο Φρανσουά Φιγιόν και μερικούς άλλους, υπογραμμίζει την ανάγκη για μια πιο ισορροπημένη θεσμική διαδικασία, που σημαίνει λιγότερη εξουσία για τα θεσμικά όργανα των Βρυξελλών και μεγαλύτερο ρόλο των κρατών μελών της ΕΕ.

Αναλόγως με το ποιος θα εκλεγεί πρόεδρος, η ευρωπαϊκή πολιτική της Γαλλίας θα οδηγήσει ή σε σταδιακή κατάρρευση της ΕΕ ή, αντιθέτως, σε μια σημαντική επανέναρξη της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.

Για να επιτύχει αυτή η δεύτερη επιλογή, πολλά θα εξαρτηθούν από την ικανότητα του νέου προέδρου της Γαλλίας να αποκαταστήσει τις οικονομικές επιδόσεις της χώρας και να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της. Εάν αυτό γίνει, η Γαλλία θα μπορούσε να ανανεώσει την αξιοπιστία της και να γίνει αποδεκτή ως σημαντικός πόλος του γαλλογερμανικού άξονα.

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα