Η γερμανική ακροβασία μεταξύ της ελαχιστοποίησης των πολιτικών της σχέσεων με την Κίνα και της ταυτόχρονης διατήρησης ισχυρών οικονομικών σχέσεων θα είναι μία από τις κύριες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν οι δύο χώρες κατά τη διάρκεια των κυβερνητικών διαβουλεύσεων την Τρίτη, δήλωσε στη EURACTIV η Claudia Schmucker, επικεφαλής του Κέντρου Γεωπολιτικής στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων (DGAP).
Αφού ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz υποδέχθηκε τον Κινέζο πρωθυπουργό Li Qiang τη Δευτέρα, οι υπουργοί των δύο χωρών αναμένεται να συναντηθούν την Τρίτη για να ενισχύσουν τη συνεργασία σε διάφορα θέματα – από την προστασία του κλίματος έως τη βιωσιμότητα.
Ο Schmucker δήλωσε ότι ο συμβιβασμός αυτών των διαφορετικών συμφερόντων είναι μία από τις σημαντικές «εξισορροπητικές πράξεις» στις σημερινές διαβουλεύσεις.
«Η Γερμανία προσπαθεί πραγματικά να ισορροπήσει σε τεντωμένο σχοινί, μεταξύ του να μην αποσυνδεθεί εντελώς (από την Κίνα) και του να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο (στις διμερείς σχέσεις), ενώ ταυτόχρονα (προσπαθεί) να διατηρήσει ισχυρές εμπορικές σχέσεις και να κινηθεί περισσότερο προς τους Αμερικανούς», εξήγησε.
Ενώ η Γερμανία έχει υιοθετήσει έναν πολύ πιο επικριτικό τόνο απέναντι στον ανατολικό γίγαντα από τις τελευταίες διαβουλεύσεις του 2018, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Κίνα, καθώς περίπου το 45,1% των προϊόντων με υψηλή εξάρτηση από τις εισαγωγές προέρχεται από εκεί.
Η Γερμανία προσπάθησε ήδη να τετραγωνίσει τον κύκλο, όταν η κυβέρνηση παρουσίασε την περασμένη εβδομάδα την πολυαναμενόμενη στρατηγική εθνικής ασφάλειας. Ο Scholz τόνισε ότι δεν θέλει να αποσυνδέσει τη σχέση με την Κίνα, αλλά προτιμά αντ’ αυτού την «ελαχιστοποίηση κινδύνου» – απηχώντας την ομιλία της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen στην Κίνα τον Μάρτιο.
Ωστόσο, ο Scholz δεν έχει ακόμη περιγράψει τι θα πρέπει να περιλαμβάνει αυτή η νέα προσέγγιση, καθώς το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του εξακολουθεί να παλεύει με τον αναπροσανατολισμό της εξωτερικής του πολιτικής.
Νέα στρατηγική για την Κίνα
Η Κίνα αποτελεί ήδη ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα θέματα της στρατηγικής εθνικής ασφάλειας της Γερμανίας. Ενώ το έγγραφο είχε αρχικά προγραμματιστεί να δημοσιευθεί τον περασμένο Νοέμβριο, αναβλήθηκε λόγω διαφωνιών σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του Πεκίνου.
Οι διαφωνίες μεταξύ των εταίρων του συνασπισμού είναι ορατές και στην επερχόμενη στρατηγική της για την Κίνα. Ένα πρώτο προσχέδιο της στρατηγικής διέρρευσε τον περασμένο Νοέμβριο και υιοθέτησε έναν πιο συγκρουσιακό τόνο.
Το σχέδιο στρατηγικής προβλέπει, για παράδειγμα, τη διακοπή των εισαγωγών προϊόντων από κινεζικές περιοχές με παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ένα υποχρεωτικό τεστ αντοχής για τις εταιρείες όσον αφορά τους «ειδικούς για την Κίνα» κινδύνους.
Η διαρροή του εγγράφου προκάλεσε ήδη την οργή της κινεζικής κυβέρνησης, η οποία το χαρακτήρισε «κληρονομιά της σκέψης του Ψυχρού Πολέμου».
Οι Πράσινοι είναι ιδιαίτερα ειλικρινείς όταν πρόκειται για την Κίνα. Κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Κινέζο ομόλογό της, Qin Gang, η υπουργός Εξωτερικών των Πρασίνων Annalena Baerbock επέκρινε ανοιχτά την Κίνα για τις εντάσεις στο στενό της Ταϊβάν.
Προέτρεψε επίσης τη Λαϊκή Δημοκρατία «να πείσει τη Ρωσία να τερματίσει την επιθετικότητά της» στην Ουκρανία.
«Αυτό που χρειάζεται λιγότερο η Κίνα είναι ένας δάσκαλος από τη Δύση», αντέτεινε ο Gang.
Ωστόσο, ενώ το υπουργείο Εξωτερικών και το υπουργείο Οικονομίας υπό την ηγεσία των Πρασίνων υιοθέτησαν μια πιο «αυστηρή» προσέγγιση έναντι της Κίνας, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Scholz είναι ακόμη διχασμένο.
Ειδικά η δεξιά πτέρυγα του SPD, ο Seeheimer Kreis, επιτέθηκε ανοιχτά στους Πράσινους και προειδοποίησε για μια «μονοδιάστατη γερμανική εξωτερική και οικονομική πολιτική έναντι της Κίνας» σε ένα έγγραφο θέσεων.
Αυτή η πιο παρηγορητική προσέγγιση του SPD απέναντι στην Κίνα παρατηρείται και στο Πεκίνο. Όταν ο ηγέτης του SPD Lars Klingbeil ταξίδεψε στην Κίνα για να υποστηρίξει τον διάλογο με το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) νωρίτερα αυτό το μήνα, έγινε δεκτός με ανοιχτές αγκάλες από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Li Qiang.
Ο Qiang τόνισε την ελπίδα ότι «το SPD θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη Γερμανία και την Ευρώπη» – τονίζοντας ότι το SPD θεωρείται ο λογικός εταίρος σε έναν συνασπισμό που κατά τα άλλα τείνει να είναι επικριτικός απέναντι στην Κίνα.
Έλεγχοι εξαγωγών
Ως ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Γερμανίας και κρίσιμη εξαγωγική αγορά για την πολύτιμη αυτοκινητοβιομηχανία της, το SPD δεν τολμά να θέσει σε κίνδυνο τις οικονομικές σχέσεις και εξακολουθεί να αναζητά μια συνεκτική θέση επί του θέματος.
Ωστόσο, οι κυβερνητικές διαβουλεύσεις της Τρίτης έρχονται επίσης σε μια κρίσιμη στιγμή για την ΕΕ, καθώς η Επιτροπή πρόκειται να προτείνει τη στρατηγική της για τον έλεγχο των επενδύσεων και των εξαγωγών προς την Κίνα.
Ο Scholz έχει ήδη δηλώσει ότι δεν είναι οπαδός τέτοιων μέτρων, καθώς θα υπήρχαν ήδη αρκετοί κανόνες για να «εγγυηθούν την ασφάλεια της οικονομίας μας».
Οι εμπειρογνώμονες έχουν εν τω μεταξύ προειδοποιήσει για μια πιθανή γερμανική προσέγγιση «go it alone» όσον αφορά την Κίνα.
«Νομίζω ότι πρέπει να έχουμε πολύ μεγαλύτερη ευρωπαϊκή συνοχή στις συζητήσεις μας ή στις σχέσεις μας με την Κίνα από ό,τι έχουμε αυτή τη στιγμή. Η Γερμανία συχνά κατηγορείται ότι ακολουθεί τη δικιά της πορεία (σε αυτόν τον τομέα)», δήλωσε ο εμπειρογνώμονας Schmucker.
«Και τότε ίσως μπορέσουμε να κάνουμε το σκοινί λιγότερο τεντωμένο, αν το προσπαθούμε να ισορροπήσουμε εντός της ομάδας των 27 χωρών», κατέληξε.
Από Nick Alipour and Oliver Noyan | EurActiv.de | Μεταφρασμένο από Μαριάνθη Πελεκανάκη