Δ. Μακροδημόπουλος: Γιατί δεν προηγήθηκε η οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδας – Λιβύης έναντι του τουρκολιβυκού μνημονίου;

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

Δημήτρης Μακροδημόπουλος

Η νέα συμφωνία της Άγκυρας με την κυβέρνηση της Λιβύης που εδρεύει στην Τρίπολη, η οποία βάζει την Τουρκική Εταιρεία Πετρελαίων (ΤΡΑΟ) στη λιβυκή αγορά στα όρια της ΑΟΖ που οριοθέτησαν Άγκυρα και Τρίπολη τον Νοέμβριο του 2019 με το παράτυπο τουρκολιβυκό μνημόνιο κλιμακώνει περαιτέρω την ελληνοτουρκική κρίση, τις ήδη οξυμμένες σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες. Μάλιστα θα οξυνθούν περαιτέρω διότι η νέα συμφωνία βάζει την ΤΡΑΟ εκεί όπου άλλοτε κυριαρχούσαν γαλλικοί και ιταλικοί κολοσσοί δεδομένου ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις αξιοποιούνται από τη Γαλλία ως παράμετρος της γαλλοτουρκικής σύγκρουσης συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τίθεται όμως εύλογα το ερώτημα: Γιατί επί τόσα χρόνια, δεκαετίες θα λέγαμε, Ελλάδα και Λιβύη δεν προέβησαν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ καίτοι η γεωγραφική τους θέση διευκόλυνε σε αυτό χωρίς μάλιστα να εμπλέκουν τρίτες χώρες, όπως συνέβη με το παράτυπο τουρκολιβυκό μνημόνιο; Διότι η οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδας – Λιβύης δεν θα επέτρεπε στην Τουρκία να αξιοποιήσει τη Λιβυκή κρίση συνομολογώντας με την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση της Τρίπολης το 2019 το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Σε τι βάθος χρόνου θα πρέπει να αναζητηθεί αυτή η ευθύνη, η αβελτηρία δηλαδή των κυβερνήσεων της χώρας να ρυθμίσει το θέμα της ΑΟΖ με τη Λιβύη προτρέχοντας της Τουρκίας; Μας το αποκαλύπτει ο Ελμαχντί Ελμαρτζ, μόνιμος αντιπρόσωπος της κυβέρνησης Σάραζ της Λιβύης στον ΟΗΕ, δηλαδή της διεθνώς αναγνωρισμένης τότε κυβέρνησης της Λιβύης. Στην επιστολή του προς τον ΟΗΕ κατηγορούσε την Ελλάδα ότι προσπάθησε στο παρελθόν να διεκδικήσει επήρεια που δεν της ανήκει. «Από το 2004, έγραφε, η Λιβύη διεξήγαγε τέσσερις γύρους διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα με τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων και από τις δύο χώρες. Οι διαπραγματεύσεις αυτές δεν επέφεραν κανένα αποτέλεσμα, διότι η Ελλάδα επέμενε να καθορίσει τη θαλάσσια δικαιοδοσία της έναντι της Λιβύης με βάση τα εξαιρετικά μικρά ακατοίκητα νησιά χωρίς νομική σημασία. Η Ελλάδα επέμενε να σχεδιάσει μια διάμεση γραμμή βασιζόμενη σε αυτές τις υπερβολές των νησιών και αρνήθηκε να εφαρμόσει την αρχή της αναλογικότητας που χρησιμοποιείται διεθνώς σε τέτοιες καταστάσεις. Η αλληλογραφία μεταξύ των δύο πλευρών συνεχίστηκε μέχρι το 2014. Δυστυχώς η Ελλάδα αγνόησε εντελώς τα δικαιώματα της Λιβύης και έσπευσε με τους συμμάχους της στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου να συνάψει συμφωνίες και να εκμεταλλευτεί τις περιφερειακές εντάσεις για να επιβάλει de facto μονοπώλιο στην παραγωγή, υγροποίηση και μεταφορά αερίου (προφανώς εννοεί τον East Med)» (Καθημερινή 10/1/2020). Τα ανωτέρω επιβεβαιώνει ο Χρήστος Ροζάκης  στο βιβλίο «Η  Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη και το Διεθνές Δίκαιο», εκδ. Παπαζήση, 2013, σελ. 47: «Η αδυναμία προσέγγισης των δύο μερών (Ελλάδας – Λιβύης) στο θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών στην περιοχή πρέπει να οφείλεται στις διαμετρικά διαφορετικές απόψεις τους σε σχέση με τη μέθοδο οριοθέτησης: η Λιβύη υποστηρίζει ότι η μέθοδος οριοθέτησης πρέπει να είναι η ευθυδικία – τη στιγμή που η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά τη μέση γραμμή – και αντιτίθεται σε απόδοση πλήρους επήρειας των ελληνικών νησιών νοτίως της Κρήτης και των ακτών της Πελοποννήσου». Να σημειώσουμε ότι το 2020 στα πλαίσια της οριοθέτησης της ελληνοιταλικής ΑΟΖ, στις νήσους Στρομφάδες αποδεχθήκαμε επήρεια μόνον 32%. Γιατί όχι τότε;

Εκείνο όμως που εντυπωσιάζει διαβάζοντας άρθρο του Χρήστου Ροζάκη πάλι, με τίτλο «Το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης και τα ελληνικά νησιά» (Καθημερινή 8/12/2019) είναι ότι η Λιβύη προσέφυγε δύο φορές στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, τη μια με την Τυνησία (1982) και την άλλη με τη Μάλτα (1985) επί Καντάφι για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, δηλαδή η Τρίπολη ακολουθούσε τον δρόμο της διεθνούς Δικαιοσύνης για την επίλυση των θαλάσσιων διαφορών με τα γειτονικά κράτη. Στην Αθήνα λοιπόν εναπόκειτο επί τόσες δεκαετίες να συμφωνήσει και να πορευτεί με την Τρίπολη στη Χάγη. Ο Καντάφι το έπραξε, η Αθήνα όχι, διότι όπως αποδεικνύουν οι εξελίξεις οι ελληνικές κυβερνήσεις προτάσσουν το πολιτικό κόστος και την επανεκλογή τους, και παραπέμπουν την επίλυση των εθνικών θέματα στις καλένδες. Όμως οι εξελίξεις τρέχουν και ανατρέπουν το γεωπολιτικό σκηνικό.

Ποιά ήταν η τελευταία ευκαιρία αποτροπής του τουρκολιβυκού συμφώνου; Τον Ιούλιο του 2019 ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί κοινοποίησε στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας επιστολή του προς  στον Γ.Γ. του ΟΗΕ με την οποία πρότεινε τη συγκρότηση κοινής επιτροπής υδρογονανθράκων, για τον διαμοιρασμό των κερδών και τις υφιστάμενες αδειοδοτήσεις. Η πρόταση του Τουρκοκύπριου ηγέτη απορρίφθηκε ομόφωνα από το Συμβούλιο Αρχηγών που συνήλθε υπό τον πρόεδρο Αναστασιάδη, διότι σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν η πρόταση αυτή, «δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή καθώς αποπροσανατολίζει από την ουσία του Κυπριακού». Ποιά είναι η ουσία του Κυπριακού; Διότι εκεί σήμερα εστιάζεται το κυπριακό πρόβλημα, στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων που είναι ο καταλύτης της κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Μάλιστα,  η πρόταση Ακιντζί είχε την έγκριση της Άγκυρας. Διότι παράλληλα με τη δημοσιοποίηση της συγκεκριμένης κίνησης του κ. Ακιντζί, ο ΥΠΕΞ της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου σε άρθρο του στην τουρκοκυπριακή εφημερίδα Kibris Postasi ανέφερε ότι σε περίπτωση απόρριψης της πρότασης Ακιντζί η Τουρκία θα συνεχίσει τις έρευνες και τις γεωτρήσεις, όπως και έγινε, ενώ αργότερα καυτηρίασε επανειλημμένα την απόρριψή της.

Ποιές ήταν οι συνέπειες της απόρριψης της πρότασης Ακιντζί; Η αποδοχή της πρότασης, η οποία προηγήθηκε μήνες του συμφώνου Ερντογάν – Σάραζ, θα αποστερούσε από την Άγκυρα, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων των δύο κοινοτήτων για την κατανομή των ενεργειακών πηγών, κάθε επιχείρημα ώστε να προβεί στη συνομολόγηση του συμφώνου με τη Λιβύη. Διότι θα ήταν αδιανόητο να συζητούν οι δύο κοινότητες με τη συναίνεση της Άγκυρας για την κατανομή των ενεργειακών πηγών εντός της κυπριακής ΑΟΖ και ταυτόχρονα ο Ερντογάν να συνυπογράφει με τον Σάρατζ το σύμφωνο που αγνοούσε (μηδένιζε) την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Μακροδημόπουλος  Δημήτρης

Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412

6/10/2011

 

 

 

 

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα