του Δημήτρη Μακροδημόπουλου
Σε ποιό βαθμό η υποκριτική αποτελεί στοιχείο της πολιτικής; Σε αυτό θα μπορούσε να μας απαντήσει ο πρόεδρος Ζελένσκι που ως ηθοποιός στην επαγγελματική του ζωή αναλώνεται καθημερινά από το προεδρικό γραφείο στην επικοινωνία του με τα κοινοβούλια ξένων κρατών και όχι μόνον, μεταφέροντας τη δική του πλευρά για τα τεκταινόμενα στη χώρα του μετά τη ρωσική εισβολή. Βοήθησε την Ουκρανία αυτή η επικοινωνιακή δραστηριότητα του προέδρου της; Το αντίθετο θάλεγα. Αποδεικνύεται καταστροφική όσον αφορά την εκτίμηση της κατάστασης και την πορεία των εξελίξεων. Διότι με την ενθάρρυνση και τις υποσχέσεις που εισπράττει κάθε μέρα στις διαδικτυακές εμφανίσεις του, και τις ψευδαισθήσεις που του δημιουργούν όσοι θεωρούν ότι η σύγκρουση προωθεί τα συμφέροντά τους και όσοι ευθυγραμμίζονται πειθαρχημένα με την Ουάσινγκτον, όπως η χώρα μας, είναι λογικό να αμβλύνεται η αντίληψη της πραγματικότητας. Δεν αντιλαμβάνεται ότι όσο ζητά και του αποστέλλονται στρατιωτικές ενισχύσεις, οι αποστολείς αποσκοπούν στη συνέχιση του πολέμου; Κυρίως όμως δεν αντιλαμβάνεται πως οποιαδήποτε κι αν είναι η έκβαση του πολέμου η Ουκρανία θα έχει καταστραφεί ολοκληρωτικά; Και το χειρότερο είναι ότι, όπως συμπεραίνεται από τις πρώτες διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο εμπόλεμων πλευρών, στο τέλος θα αποδεχθεί όσα προέβλεπαν οι συμφωνίες του Μινσκ για το Ντονμπάς τις περιοχές των ρωσόφωνων και ακόμη περισσότερα, κάτι που θα μπορούσε να είχε αποδεχθεί στις διαπραγματεύσεις του “Σχήματος της Νορμανδίας” (Γερμανία, Γαλλία, Ρωσία, Ουκρανία) χωρίς να αιματοκυλίεται σήμερα η Ουκρανία. Αυτό συμβαίνει κάθε φορά που μια αδύναμη χώρα θεωρεί ότι τα εθνικά της συμφέροντα συμπλέουν με τα συμφέροντα ισχυρών δυνάμεων στην περιοχή και πιστεύουν ότι εναρμονίζοντας την εξωτερική τους πολιτική με τις σκοπιμότητές των ισχυρών θα εκπληρωθούν και οι στόχοι τους. Όμως τα συμφέροντα των ισχυρών δυνάμεων υπερβαίνουν τα εθνικά συμφέροντα των αδύναμων χωρών, δεν μπορούν να εγκλωβιστούν στα όρια της Ουκρανίας. Αντίθετα αξιοποιούν τα εθνικά της συμφέροντα ως εφαλτήριο για ευρύτερους στόχους στην περιοχή, στα πλαίσια του ανταγωνισμού τους με τη Ρωσία. Αυτά είναι συμπεράσματα που αφορούν όλες τις αδύναμες χώρες, όπως π.χ. η πατρίδα μας για τα τεκταινόμενα στην Ανατολική Μεσόγειο. Ενώ έχουν τη δυνατότητα να επιλύσουν τα εθνικά τους θέματα, όπως π.χ. η Ουκρανία στα πλαίσια των συμφωνιών του Μινσκ, παρασύρονται από τους υποβολείς τους σε αδιέξοδες επιλογές.
Απευχόμασταν την επανεκλογή του προέδρου Τραμπ αλλά αποδεικνύεται ότι κάναμε λάθος. Είναι αξιοσημείωτο πως όταν τον Ιούλιο του 2018 ο Τραμπ συνάντησε τον πρόεδρο Πούτιν στο Ελσίνκι δεν τον αποκάλεσε εχθρό ή αντίπαλο αλλά ανταγωνιστή. «Είναι ένας ανταγωνιστής», τόνισε. «Είναι εχθρός μου; Δεν είναι εχθρός μου. Εκείνος εκπροσωπεί τη Ρωσία, κι εγώ εκπροσωπώ τις ΗΠΑ. Ελπίζω κάποια ημέρα ίσως να είναι φίλος. Δεν τον ξέρω πολύ καλά», πρόσθεσε προβάλλοντας ως στοιχείο του ανταγωνισμού το φυσικό αέριο. Στις συναντήσεις του με τους ηγέτες της Ρωσίας ακόμη και της Βόρειας Κίνας δεν διακρίνονταν για την επιθετικότητά του όπως διακρίνεται ο πρόεδρος Μπάιντεν από την πρώτη ημέρα της θητείας αλλά και ο Μπαρακ Ομπάμα. Επί Ομπάμα φλέγονταν η Εγγύς και η Μέση Ανατολή, η Βόρεια Αφρική, διαλύθηκαν η Λιβύη, η Συρία, επί των ημερών του δρομολογήθηκε το ναζιστικό πραξικόπημα του 2014 στο Κίεβο που κατέληξε στη σημερινή εισβολή της Ρωσίας. Όλα τα χρόνια της οκταετούς θητείας Ομπάμα αντιπρόεδρος ήταν ο Μπάιντεν, ο οποίος μάλιστα το 2006 ως γερουσιαστής είχε προτείνει την τριχοτόμηση του Ιράκ.
Ο Σέρεν Κίρκεγκορ, Δανός φιλόσοφος, είχε πει για τη σημασία του παρελθόντος στην κατανόηση του παρόντος και του μέλλοντος: «Τη ζωή πρέπει να τη ζούμε προς τα εμπρός, μπορούμε όμως να την καταλάβουμε μόνον κοιτώντας προς τα πίσω». Αν αναλογιστούμε π.χ. τις διαφορές ανάμεσα στο Συνέδριο της Βιέννης (1815) που συνήλθε αμέσως μετά την ήττα του Ναπολέοντα στο Βατερλό και τη Συνδιάσκεψη των Βερσαλλιών (1919) θα αντιληφθούμε το παρόν και θα τρομοκρατηθούμε για το μέλλον. Το Συνέδριο της Βιέννης είχε εντάξει ξανά την ηττημένη Γαλλία στους κόλπους των μεγάλων δυνάμεων με ίσους όρους, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει μια “εκατονταετής ειρήνη” μέχρι την έναρξη του Μεγάλου Πολέμου, η οποία διαταράχθηκε μόνον από συγκρούσεις πολύ περιορισμένης εμβέλειας. Αντίθετα, η Συνθήκη των Βερσαλλιών δεν αποκατέστησε την ισορροπία των δυνάμεων: Τιμώρησε τη Γερμανία καταδικάζοντάς τη σε αφοπλισμό, βαριές οικονομικές αποζημιώσεις και οδυνηρούς εδαφικούς ακρωτηριασμούς με αποτέλεσμα η Ευρώπη να οδηγηθεί σε έναν δεύτερο φονικότερο παγκόσμιο πόλεμο. Με το τέλος του Ψυχρού πολέμου, αντί το ΝΑΤΟ να συμπεριλάβει στις τάξεις του τη Ρωσία αγνόησε τη σχετική πρόταση που διατυπώθηκε από τους προέδρους Γιέλτσιν και Πούτιν, προχώρησε σε κινήσεις περικύκλωσης της Ρωσίας με αποτέλεσμα αρχικά τον πόλεμο στη Γεωργία και σήμερα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που απειλεί την παγκόσμια ειρήνη με έναν πυρηνικό όλεθρο. Ο παραλληλισμός είναι προφανής αλλά δεν διδασκόμαστε από την ιστορία.
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412
2/4/2022
