του Δημήτρη Μακροδημόπουλου
Είχαν δίκιο τελικά ο Σάμιουελ Χάντινγκτον το 1999, όταν έγραφε στο καθεστωτικό περιοδικό Foreign Affairs ότι «για μεγάλο μέρος του πλανήτη οι ΗΠΑ μετατρέπονται σε υπερδύναμη ταραξία… σε βασική απειλή για τις κοινωνίες τους». Όποια πέτρα κι αν σηκώσεις, όπου γης, υποβολέας των εξελίξεων μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου είναι οι ΗΠΑ. Έγραφε ο Τζον Μερσχάιμερ, Αμερικανός καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, στο περιοδικό Foreign Affairs, το 2014, μερικούς μήνες μετά την εισβολή στην Κριμαία από τον ρωσικό στρατό τον Φεβρουάριο του 2014: «Το τριπλό πακέτο πολιτικών της Δύσης – η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, η επέκταση της ΕΕ και η προώθηση της δημοκρατίας – έριξε λάδι σε μια φωτιά που περίμενε να ανάψει. Η σπίθα ήρθε τον Νοέμβριο του 2013, όταν ο Γιανουκόβιτς απέρριψε μια σημαντική οικονομική συμφωνία την οποία είχε διαπραγματευθεί με την ΕΕ και αποφάσισε να αποδεχτεί αντ’ αυτού μια ρωσική αντιπροσφορά 15 δισ. δολαρίων. Η απόφαση αυτή προκάλεσε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που κλιμακώθηκαν τους επόμενους τρεις μήνες, και που μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου είχαν οδηγήσει στον θάνατο περίπου εκατό διαδηλωτές. Στις 21 Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση κατέληξαν σε συμφωνία που επέτρεπε στον Γιανουκόβιτς να παραμείνει στην εξουσία έως ότου διεξαχθούν νέες εκλογές. Ωστόσο, η συμφωνία κατέρρευσε αμέσως και ο Γιανουκόβιτς κατέφυγε στην Ρωσία την επόμενη μέρα. Η νέα κυβέρνηση στο Κίεβο ήταν φιλο-δυτική και αντιρωσική ως το κόκκαλο, και περιείχε τέσσερα υψηλόβαθμα στελέχη που θα μπορούσαν δικαιολογημένα να χαρακτηριστούν νεοφασίστες.
Αν και η πλήρης έκταση της εμπλοκής των ΗΠΑ δεν έχει ακόμα αποκαλυφθεί,, είναι σαφές ότι η Ουάσιγκτον υποστήριξε το πραξικόπημα. Η Νούλαντ και ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Τζον Μακέιν συμμετείχαν σε αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, και οΤζέφρι Πάιατ, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ουκρανία, διακήρυξε μετά την ανατροπή τού Γιανουκόβιτς ότι ήταν «μια μέρα που θα γραφτεί στα βιβλία της ιστορίας». Όπως αποκαλύφθηκε από τη διαρροή μιας τηλεφωνικής συνομιλίας, η Νούλαντ είχε υποστηρίξει την αλλαγή καθεστώτος και ήθελε πρωθυπουργό στη νέα κυβέρνηση τον Ουκρανό πολιτικό Αρσένι Γιατσενιούκ, όπως και έγινε». Τα αποτελέσματα της πολιτικής της Ουάσινγκτον τα βιώνουμε σήμερα σε όλη τους την έκταση, ιδιαίτερα οι δύο εμπόλεμοι λαοί αλλά και οι λαοί και Ευρώπης που βλέπουν τις ηγεσίες τους να σύρονται από τις επιδιώξεις της Ουάσινγκτον.
Ξαφνικά ενώ μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι ευρωπαϊκοί λαοί ετοιμάζονται να υποστούν τις συνέπειες των κυρώσεων που έλαβαν οι ηγεσίες τους σε βάρος της Ρωσίας κατ’ επιθυμία της Ουάσινγκτον που προσπορίζεται τεράστια κέρδη από τις κυρώσεις, προέκυψε το ταξίδι της Νάνσι Πελόζι προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ στην Ταιβάν παρά τις έντονες αντιδράσεις του Πεκίνου και τις απόψεις ηγετών της περιοχής κατά την περιοδεία της, όπως του πρωθυπουργού της Σιγκαπούρης που εξέφρασε τις ανησυχίες του για το ενδεχόμενο σινοαμερικανικής ρήξης στα στενά της Ταιβάν. Ενώ οι ΗΠΑ αποδέχονται από το 1979 την πολιτική της “μίας Κίνας”, που έχει επιβεβαιωθεί σε δηλώσεις του και από τον σημερινό πρόεδρο Μπάιντεν, εν τούτοις υπεραμύνονται του σημερινού στάτους ενισχύοντας παντοιοτρόπως και κυρίως στρατιωτικά την Ταιβάν. Διότι απλά, η Ταιβάν της παρέχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στην περιοχή αντιπαρατιθέμενη στην Κίνα εκ του σύνεγγυς
Ο Τζέφρι Σακς καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου της Κολούμπια και επικεφαλής του συμβουλίου του δικτύου λύσεων βιώσιμης ανάπτυξης του ΟΗΕ, σε πρόσφατη συνέντευξή του (Καθημερινή 3/5/2022) είχε δηλώσει: «Η άποψή μου είναι ότι οι ενέργειες της Κίνας εξαρτώνται από τις ενέργειες των ΗΠΑ και της Ταϊβάν. Εάν οι ΗΠΑ επιδείξουν σύνεση και υποστηρίξουν ξεκάθαρα την πολιτική της “Μίας Κίνας”, και εάν η Ταϊβάν δεν προσπαθήσει να αποσχιστεί, τότε ο πόλεμος είναι απολύτως αποτρέψιμος, καθώς δεν είναι προς το συμφέρον κανενός. Εάν οι ΗΠΑ επιμείνουν καθ’ υπερβολήν –όπως έκαναν στην Ουκρανία– ή αν οι πολιτικοί της Ταϊβάν ανακηρύξουν μονομερή ανεξαρτησία, τότε όλα θα ήταν ανοιχτά. Οι μεγάλες δυνάμεις πρέπει να επιδεικνύουν σύνεση. Δυστυχώς, η σύνεση είναι είδος εν ανεπαρκεία αυτές τις μέρες».
Εκείνο που πρέπει να μας ανησυχεί είναι η διαπίστωση ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει στις τάξεις της τους ίδιους νεοσυντηρητικούς που είχαν υπεραμυνθεί των πολέμων των ΗΠΑ στη Σερβία (1999), στο Αφγανιστάν (2001), στο Ιράκ (2003), στη Συρία (2011), στη Λιβύη (2011) και έκαναν τόσα για να προκαλέσουν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Δεν είναι τυχαίο ότι η συμφωνία AUKUS μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανίας, Αυστραλίας που στοχεύει την Κίνα. έχει συναφθεί επί προεδρίας Μπάιντεν τον Σεπτέμβρη του 2021.
Η διαπίστωση που αναδεικνύεται από τις εξελίξεις και επιβεβαιώνεται με τον πλέον εμφατικό τρόπο, μετά τη συμφωνία AUKUS, τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις κυρώσεις που αποδεικνύονται μπούμερανγκ για τους ευρωπαϊκούς λαούς, είναι η πλήρης περιθωριοποίηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τις παγκόσμιες εξελίξεις. Ούτε καν σε δηλώσεις προέβησαν για την επίσκεψη Πελόζι στην Ταιβάν καίτοι η Κίνα αποτελεί τον κυριότερο εμπορικό εταίρο της.
Μακροδημόπουλος Δημήτρης
Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412
3/8/2022
