του Γιώργου Τσουκαλά, Δικηγόρου
Μιας και όταν ο στρόβιλος του παρόντος υποχωρεί, καθώς τα γεγονότα χάνονται στο παρελθόν, συνήθως οι άνθρωποι αναλογίζονται το δέον πράττειν, αποφάσισα να θέσω μια σειρά από ερωτήματα…
… «A posteriori in summa, ἐκ τῶν ὑστέρων συνοπτικῶς»
Τι συνεπάγεται η καταφανής πλέον αδυναμία του ελληνικού κράτους να προστατεύσει τα δάση της χώρας; Απέτυχε το ελληνικό κράτος στην δασοπονία, δασική αστυνόμευση και δασοπυρόσβεση; Και αν ναι, τι πρέπει να γίνει; Μήπως πρέπει να ανατεθούν σε ιδιώτες τα ελληνικά δάση;
Εκ του αποτελέσματος, η απάντηση είναι πως η Ελλάδα ως κράτος απέτυχε παταγωδώς στον εν λόγω ζωτικό τομέα, της δασοπροστασίας, την οποία όμως η ελληνική κοινωνία ποτέ στ’ αλήθεια δεν υπολόγισε. Για άλλη μια φορά, οι Έλληνες αποτύχαμε συλλογικά και το κράτος μας απερίφραστα αδυνατεί ως άλλο «αποτυχημένο κράτος» (failed state) της διεθνούς ορολογίας του συρμού, αφ’ ενός να προφυλάξει τα δάση της Ελλάδας από τον κάθε επίδοξο εμπρηστή αφ’ ετέρου να τα καθαρίσει προληπτικά από τα ξερόχορτα και τέλος να κατασβήσει τις πυρκαγιές που τα ρημάζουν, παρά το γεγονός ότι η καμπάνα χτύπησε πολύ δυνατά ήδη από το έτος 2007, όταν κάηκε ολοσχερώς η Ηλεία με δεκάδες θύματα.
Ως γνωστόν, μετά την Μεταπολίτευση (1974) το νεοελληνικό κράτος έχει αποτύχει ως διαχειριστής και οιονεί επιχειρηματίας. Κοντολογίς, στην διοίκηση επιχειρήσεων αποδείχθηκε ανεπαρκές, αν όχι παντελώς ανεπιτήδειο. Έτι περαιτέρω, ακόμη και μετά την οριστική διάγνωση της δημοσιονομικής αποτυχίας του, όπως πασιφανώς ομολογήθηκε παγκοσμίως με την Χρεωκοπία του 2010, το νεοελληνικό κράτος μοιάζει ανεπίδεκτο μαθήσεως και ανίκανο οιασδήποτε πρωτοπορίας, αναγκαίας για την προσαρμογή, αν όχι την επιβίωσή του, στις καινοφανείς καταστάσεις του νέου αιώνα.
Φυσικά, μην προσδοκάτε πως η Ελλάδα ως κράτος θα αλλάξει, αφού πρώτα μεταρρυθμιστεί ρηξικέλευθα εν μία νυκτί ώστε αστραπιαίως να μπορεί να προστατεύει τα δάση της – από του χρόνου. Αν η μεταπολιτευτική Ελλάδα έχει αποτύχει ως κράτος ακόμη και σε κομβικούς τομείς όπως η δημόσια υγεία και η παιδεία, όπου έδωσε πολυετή έμφαση, πετυχαίνοντας μέτρια αποτέλεσματα, παρά το καταβληθέν υπέρμετρο οικονομικό κόστος, πόσο μάλλον η Ελλάδα ασφαλώς δεν είμαρται να επιτύχει ουδέν σε τομείς όπου ουσιαστικά για χρόνια αδιαφόρησε, όπως τα δάση…
Αδιαμφισβήτητα, οι σύγχρονες πυρκαγιές είναι ένα πολυαιτιώδες φαινόμενο, που όμως το ελληνικό Κράτος αδυνατεί πλήρως να εξιχνιάσει. Πολλαπλοί εμπρησμοί ντόπιων πυρομανών και άλλων κακοποιών μικροσυμφεροντολόγων, ποικίλα φυσικά αίτια, ένα αναχρονιστικό υπέργειο δίκτυο ηλεκτροδότησης δια μέσου των δασών, η κλιματική αλλαγή, η εισβολή των ανθρώπινων κοινοτήτων μέσα στα δάση, ακόμη και ο υβριδικός πόλεμος, συνθέτουν μία πλειάδα αιτίων ανείπωτης και σωρευόμενης καταστροφής, η οποία συν τω χρόνω ασφαλώς θα υποσκάψει τα θεμέλια της νεοελληνικής ζωής.
Παλιότερα, η ανοργάνωτη παρουσία ρητινοσυλλεκτών αλλά και κτηνοτρόφων που έβοσκαν τα κοπάδια τους στα δάση, μείωνε την εύφλεκτη δασική ύλη. Πλέον όμως η νεοελληνική κοινωνία έχει μετασχηματιστεί, οπότε και αυτός ο παραδοσιακός τρόπος προστασίας των δασών τείνει να εκλείψει.
Μήπως πρέπει πλέον τα περισσότερα δάση να εκμισθώνονται κατά μεγάλες εκτάσεις σε σοβαρούς ιδιώτες, προκειμένου οι τελευταίοι να εκμεταλλεύονται αποτελεσματικά την φυτική ύλη, καθαρίζοντας το περιβάλλον και φυλάσσοντας την φύση, υπό την ψιλή επίβλεψη και συμβουλή της δασικής υπηρεσίας; Θα προκύψουν πολλαπλά οικονομικά οφέλη όπως η πολυθρύλητη αειφόρος ανάπτυξη, μία περαιτέρω μείωση της ανεργίας και αύξηση του εθνικού πλούτου, αλλά και το σημαντικότερο, θα διαφυλαχθούν επιτέλους τα ελληνικά δάση από την προδιαγεγραμμένη ολοσχερή καταστροφή τους, με αυτόν τον τρόπο;
Ιδού η απορία!
