Ο λόγος είναι ότι αυτά τα πλοία δεν είναι προσαρμοσμένα στο δυνητικό περιβάλλον απειλής των επόμενων ετών στο Αιγαίο. Κι αυτό γιατί, αναγκαστικά, θα επιχειρούν σε σχετικά κοντινές αποστάσεις από τις τουρκικές ακτές, θα είναι ευάλωτα σε μια σειρά καινοφανών απειλών, με προεξάρχουσα τους αντιπλοϊκούς βαλλιστικούς πυραύλους (ASBM).
Πριν από περίπου δέκα χρόνια, η Κίνα άλλαξε τα δεδομένα στην προβολή ισχύος από τη στεριά στη θάλασσα, παρουσιάζοντας προηγμένα πλέγματα αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής (A2/AD), στόχος των οποίων ήταν να απομακρύνουν από τη Νότιο και την Ανατολική Σινική Θάλασσα τις ομάδες μάχης των αμερικανικών αεροπλανοφόρων (CCG). Έτσι οι Κινέζοι κατέστησαν πολύ ανθυγιεινά για αυτές τις ομάδες μάχης τα παράκτια ύδατα της Κίνας, σε βάθος που ξεπερνούσε τα χίλια χλμ.
Αιχμή του δόρατος της κινεζικής προσπάθειας ήταν οι διάσημοι, πλέον, βαλλιστικοί πύραυλοι εναντίον πλοίων (ASBM) Dong Feng 21D (DF-21D), με βεληνεκές περίπου 1700 χλμ. Οι πύραυλοι αυτοί λειτουργούσαν στο πλαίσιο δικτυοκεντρικών δομών που περιλάμβαναν μέσα εντοπισμού και ιχνηλάτησης των αμερικανικών πλοίων, τα οποία τροφοδοτούσαν με πληροφορίες τους πυραύλους κατά τη διάρκεια της πτήσης τους, έτσι ώστε αυτοί να ρυθμίζουν την πορεία τους ανάλογα με τα νέα δεδομένα.
Στην τερματική φάση ο πύραυλος εξαπέλυε ένα όχημα επανεισόδου με ικανότητες διεξαγωγής ελιγμών (MaRV) το οποίο αναλάμβανε να εντοπίσει με δικό του αισθητήρα το πλοίο-στόχο και να κατευθυνθεί προς αυτό. Χάρη στην πολύ μεγάλη ταχύτητά του ήταν πολύ δύσκολο να αναχαιτιστεί. Στα επόμενα χρόνια, οι Κινέζοι παρουσίασαν τον ακόμη υψηλότερων επιδόσεων ASBM DF-26, με βεληνεκές 3.000 χλμ, ο οποίος μπορούσε να απειλήσει και πλοία μικρότερων διαστάσεων όπως είναι τα αντιτορπιλικά Arleigh Burke και τα καταδρομικά Ticonderoga.
Τα μεταπυρηνικά όπλα
Κατά τη διάρκεια δε της μεγάλης στρατιωτικής παρέλασης που έγινε στο Πεκίνο τον Οκτώβριο 2019 οι Κινέζοι παρουσίασαν ένα ακόμη πιο επικίνδυνο σύστημα, ένα υπέρ- υπερηχητικό (hypersonic) όχημα αερολίσθησης (HGV) DF-ZF (ή WU-14 όπως αναφέρεται από τους Αμερικανούς) πάνω σε έναν βαλλιστικό πύραυλο. Το όλο σύστημα αναφέρεται ως DF-17. Ως hypersonic αναφέρουμε ένα βλήμα ή αεροσκάφος που μπορεί να επιτύχει ταχύτητα τουλάχιστον πέντε φορές μεγαλύτερης του ήχου (Mach 5). Ο πύραυλος-φορέας απελευθερώνει το βλήμα σε μεγάλο υψόμετρο και μετά αυτό κινείται προς τον στόχο του “γλιστρώντας” στον αέρα.
Η πολύ μεγάλη ταχύτητα και η αυξημένη ικανότητα διεξαγωγής ελιγμών καθιστούν πολύ δύσκολη την αναχαίτισή του ακόμη και από προηγμένα αντιπυραυλικά όπλα. Οι ικανότητες αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής των Κινέζων χαρακτηρίστηκαν από Αμερικανούς ειδικούς με το αρκτικόλεξο HEAT (High End Asymmetrical Threats) και πύραυλοι όπως ο DF-21D, ο DF-26 και ο DF-17 αναφέρονται ως “μεταπυρηνικά υπερόπλα” (post nuclear super weapons).
Επίσης, τα πυραυλικά δίκτυα A2/AD δεν περιλάμβαναν μόνο αντιπλοϊκούς βαλλιστικούς πυραύλους ή πυραύλους cruise. Για βεληνεκές μικρότερο των 500 χλμ οι Κινέζοι αξιοποίησαν πολλαπλούς εκτοξευτές ρουκετών με επαυξημένο βεληνεκές. Ο πιο εντυπωσιακός είναι ο Wei Shi 2D (WS-2D), το βεληνεκές του οποίου φτάνει τα 400 χλμ. Εδώ αξίζει να επισημανθεί ότι o πρόγονος του WS-2, ο WS-1B, αποτέλεσε τη βάση του τουρκικού TRG-300 Kasirga (Βλ. “Η Στρατιωτική Άνοδος της Κίνας και η Γεωπολιτική του Πολέμου στη Μέση Ανατολή” και “Η Νέα Στρατιωτική Επανάσταση και η Ελληνική Αμυντική Στρατηγική” εκδ. Λιβάνη).
Στα επόμενα χρόνια, ολοένα και περισσότερες χώρες παρουσίασαν παρόμοια συστήματα A2/AD, δημιουργώντας μια ζώνη θανάτου σε αποστάσεις εκατοντάδων ή και χιλιάδων χλμ από τις ακτές τους. Η Ρωσία ήταν φυσικά μία από αυτές, αλλά και το Ιράν κατάφερε να κατασκευάσει αντιπλοϊκούς βαλλιστικούς πυραύλους, οι δυνατότητες των οποίων λαμβάνονται πολύ σοβαρά υπόψη από τους Αμερικανούς.
Ακόμη και υποκρατικοί δρώντες, πολύ χαμηλών τεχνολογικών δυνατοτήτων, όπως είναι οι αντάρτες Χούτι στην Υεμένη, κατάφεραν να δημιουργήσουν ασύμμετρες ικανότητες A2/AD, διαμορφώνοντας ταχύπλοα σκάφη σε ρομποτικούς αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς (VBIED) και προσέβαλαν σαουδαραβικά πολεμικά σκάφη σε μεγάλες αποστάσεις από τις ακτές.
Πλέγματα αντιπρόσβασης από Τουρκία
Το ερώτημα είναι αν η Τουρκία έχει αναπτύξει, ή πρόκειται να αναπτύξει παρόμοια πλέγματα A2/AD; Αν ναι, αυτά θα διαμορφώσουν ένα νέο περιβάλλον, στο οποίο πρέπει να προσαρμοστεί η ελληνική ναυτική ισχύς. Η απάντηση δεν είναι γνωστή. Ωστόσο, αυτό που μπορούμε να πούμε μετά βεβαιότητας είναι πως η Τουρκία, ακόμη και αν δεν έχει αναπτύξει παρόμοιες ικανότητες, είναι σίγουρο ότι μπορεί να το κάνει προσεχώς.
Οι αντιπλοϊκοί βαλλιστικοί πύραυλοι ήδη διατίθενται στη διεθνή αγορά. Μεταξύ των άλλων, η κινεζική εταιρεία CASIC προσφέρει τον CM-401 με βεληνεκές περίπου 290 χλμ και η επίσης κινεζική ALIT τον M20A με βεληνεκές 280 χλμ. Έχει αναφερθεί πως αυτός ήδη έχει αποκτηθεί από μη κατανομαζόμενες χώρες.
Η Τουρκία ήδη έχει αποδείξει ότι επενδύει στην ανάπτυξη πλεγμάτων “αναγνώρισης-κρούσης” (reconnaissance-strike complexes) με μη επανδρωμένα αεροχήματα, αλλά και με μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας, όπως είναι το ULAQ που παρουσίασε πριν λίγο καιρό. Αυτά προσφέρουν δεδομένα στοχοποίησης σε άλλα όπλα, ή χρησιμοποιούν και τα δικά τους.
Παρεμπιπτόντως, σμήνη από μη επανδρωμένα αεροχήματα, περιφερόμενα πυρομαχικά (loitering munitions), μη επανδρωμένα σκάφη επιφανείας (USV) ή μη επανδρωμένα υποβρύχια (UUV), επίσης αποτελούν μέρος των ικανοτήτων A2/AD. Δυστυχώς, η Τουρκία δείχνει να βρίσκεται πολύ πιο μπροστά από την Ελλάδα σε αυτόν τον τομέα. Όχι γιατί η Ελλάδα στερείται των σχετικών ικανοτήτων, αλλά γιατί δεν ασχολείται. Επιπροσθέτως, εδώ και πολλά χρόνια η Τουρκία έχει επενδύσει στην ανάπτυξη βαλλιστικού οπλοστασίου, συνεργαζόμενη με την Κίνα. Είναι, λοιπόν, επόμενο να έχει έρθει σε επαφή με τις πολεμικές μεθοδολογίες και πιθανώς και τις σχετικές τεχνολογίες που έχει αναπτύξει η Κίνα.
