Αποψη: Νέα αντιμετώπιση με αποφυγή των δύο άκρων

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΛΗΝΑΚΗΣ*

Ο χάρτης αποτυπώνει ποιες διεκδικήσεις μπορεί να έχει η Ελλάδα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Νέα και πολλαπλή κρίση με την Τουρκία διαγράφεται στον άμεσο ορίζοντα και ακούμε ξανά τις ίδιες συνταγές περί πιεζόμενου εσωτερικά Ερντογάν που προσπαθεί να αποπροσανατολίσει, ενώ ως «λύση» την ψυχραιμία, τα κανάλια επαφής με την  Αγκυρα και τις αναμενόμενες διεθνείς καταδίκες. Να αναμείνουμε ότι πάλι θα επικεντρωθούμε στην όπως-όπως διαχείριση της καθημερινότητας, ή να ελπίσουμε επιτέλους σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική αντιμετώπισης της ανεξέλεγκτης πλέον Τουρκίας;

Επί πολλά χρόνια υπογραμμίζω την επιτακτική ανάγκη για μια νέα εθνική στρατηγική απέναντι στη γείτονα. Γιατί παρά τα κατά καιρούς εσωτερικά προβλήματά της, η σημερινή Τουρκία δεν είναι ίδια με εκείνη του 1970. Δεν είναι ίδια σε αντικειμενικά μετρούμενη στρατιωτική, διπλωματική και οικονομική ισχύ. Δεν είναι ίδιες οι διεθνείς διασυνδέσεις και η πολύμορφη παρουσία της στην ευρύτερη περιοχή μας. Εταίροι και σύμμαχοι επιδεικνύουν σήμερα πρωτόγνωρα επίπεδα ανοχής του επιθετικού ακτιβισμού της.

Αλαζονικά και αυτιστικά, η Τουρκία διευρύνει έτσι συνεχώς τις διεκδικήσεις της εις βάρος μας. Αψηφά ακόμη και τη Συνθήκη της Λωζάννης, διαστρεβλώνει κατά το δοκούν το διεθνές δίκαιο, εισβάλλει απροκάλυπτα σε ξένα εδάφη, εμπλέκεται στρατιωτικά σε τρία μέτωπα ταυτόχρονα, εξοπλίζεται μαζικά και περικυκλώνει με βάσεις την Ελλάδα.

Αυτοαναγορεύεται σε νεο-οθωμανικό κυρίαρχο της Ανατολικής Μεσογείου και ηγέτιδα δύναμη του ισλαμικού κόσμου. Το κυριότερο: έχει απροκάλυπτα εντάξει τις πολεμικές επιχειρήσεις στην καθημερινότητά της. Επιζητεί πλέον την ανοιχτή στρατιωτική αναμέτρηση. Βάσει σχεδίου «μας τσιγκλάει» συνεχώς, ώστε να αντιδράσουμε οργισμένα και να «δικαιολογήσει» τότε την ανοιχτή επίθεσή της (όχι απαραίτητα ένα «επεισόδιο») ως νόμιμη άμυνα.

Ποια ολοκληρωμένη στρατηγική αντιπαρατάσσει όμως η Ελλάδα; Στο μόλις εκδοθέν  βιβλίο μου «Η Ελλάδα των τεσσάρων θαλασσών» (εκδ. Σιδέρη) διερεύνησα διαχρονικά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με έμφαση στη συνολική στρατηγική της κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή (2004-2009) για την κατοχύρωση της ελληνικής ΑΟΖ – ενός γεωστρατηγικού και οικονομικού χώρου τέσσερις φορές πιο μεγάλου από τη συνολική έκταση της χώρας μας (σχέδιο «Ελλάς επί τέσσερα»). Σήμερα ακόμη περισσότερο χρειαζόμαστε μια εθνική στρατηγική που αποφεύγει τα δύο άκρα: τη στερεότυπη στάση που οδήγησε επί δεκαετίες σε συνεχή διολίσθηση των θέσεων και δικαιωμάτων μας από το διεθνές δίκαιο, και τις ανεύθυνες και λαϊκιστικές κραυγές περί πιο «δυναμικών» απαντήσεων.

Από την εποχή του Οδυσσέα μεγαλουργήσαμε ως λαός όταν χρησιμοποιήσαμε το μυαλό μας: την «έξυπνη στρατηγική». Οταν ο μικρόσωμος βοσκός Δαβίδ αντιμετώπιζε τη σωματική δύναμη του Γολιάθ που τον προκαλούσε να παλέψουν, άλλαξε το πεδίο αναμέτρησης σε εκείνο που υπερτερούσε: ακύρωσε το πλεονέκτημα στη σωματική πάλη του αντιπάλου του και χρησιμοποίησε ευφυώς τη σφεντόνα του εξουδετερώνοντάς τον από μακριά.

Το ζήτημα δεν είναι λοιπόν να διαχειριστούμε απλά την καθημερινότητα ή «να βρούμε κανάλια επικοινωνίας» με τον Ερντογάν, αλλά τι «νέο» σχεδιάσαμε και θα του πούμε την ώρα που οι προαναγγελθείσες προκλήσεις τρέχουν ήδη καταιγιστικά. Η λύση σε όσα προκλητικά επιδιώκει ο Γολιάθ δεν είναι οι «αυστηρές απαντήσεις» και οι (χλιαρές) ευρωπαϊκές δηλώσεις. Ούτε όμως και να συρθούμε στο γήπεδο που διάλεξε. Ας χρησιμοποιήσουμε επιτέλους το μυαλό μας για να εξοντώσουμε την προκλητικότητά του με την ανάλογη «σφεντόνα»!

* Ο κ. Γιάννης Βαληνάκης είναι καθηγητής, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών.

“Καθημερινή”

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα