Αποκαλύψεις διαρροών: Μυστικά βρετανικά σχέδια για «συντριβή του συνόλου του ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας»

του Kit Klarenberg · 11 Ιουνίου 2025

The Grey Zone

Διαρροές εγγράφων που εξέτασε το The Grayzone αποκαλύπτουν τον συγκαλυμμένο πόλεμο που διεξάγει η βρετανική κατασκοπεία εναντίον της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα, περιλαμβάνοντας σχέδια «παγίδευσης μελιού» (honey trap) από Ουκρανές πράκτορες, καθώς και λεπτομερή προσχέδια για την ανατίναξη της Γέφυρας του Κερτς.

Τα ευαίσθητα έγγραφα δείχνουν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποτελεί τον κεντρικό αρχιτέκτονα πίσω από τις ουκρανικές στρατιωτικές επιχειρήσεις που στοχεύουν τον Στόλο της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα. Μεταξύ άλλων εκρηκτικών ευρημάτων, αποκαλύπτεται πως υψηλόβαθμοι Βρετανοί στρατιωτικοί και στελέχη των υπηρεσιών πληροφοριών εκπόνησαν λεπτομερή σχέδια για «μέγιστη απομείωση του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας [της Μόσχας]», σχεδίασαν την ανατίναξη της Γέφυρας του Κερτς (που συνδέει την Κριμαία με τη ρωσική ενδοχώρα) με εκρηκτικά λιπασμάτων, καθώς και σχέδια για σειρά υποβρύχιων μέσων που θα επέτρεπαν σε Ουκρανούς δύτες να τοποθετούν νάρκες σε ρωσικά πλοία και εγκαταστάσεις.

Μεταξύ των πλέον προκλητικών σχεδίων συγκαταλέγεται και μια ξεκάθαρη «επιχείρηση παγίδας μελιού», η οποία προέβλεπε τη δημιουργία οίκου ανοχής υπό μυστική διαχείριση από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες στην Κριμαία. Εκεί, ρωσόφωνες Ουκρανές πράκτορες θα αποσπούσαν πληροφορίες από «μεθυσμένους ναύτες» του ρωσικού ναυτικού.

Τα σχέδια αποδίδονται στην Επιχείρηση Alchemy, μια μυστική μονάδα σχεδιασμού του βρετανικού στρατού, της οποίας η ύπαρξη αποκαλύφθηκε για πρώτη φορά από το The Grayzone.

Ο επικεφαλής της ομάδας, Ντόμινικ Μόρις, με διασύνδεση με τις υπηρεσίες πληροφοριών, είχε παλαιότερα επιχειρήσει στο Αφγανιστάν με τις ειδικές δυνάμεις του Ηνωμένου Βασιλείου ως «πολιτικός αξιωματούχος» της πρεσβείας στο Λονδίνο. Το πρώτο σχετικό έγγραφο στάλθηκε στις 14 Απριλίου 2022 – την ίδια ημέρα που η Ουκρανία κατέγραψε τη μεγαλύτερη ναυτική της επιτυχία, βυθίζοντας το καταδρομικό Moskva, ναυαρχίδα του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα.

Το γεγονός χαιρετίστηκε έντονα από τα δυτικά ΜΜΕ, με τους New York Times να το χαρακτηρίζουν ως «εμβληματική νίκη – ένδειξη ουκρανικής δεξιοτεχνίας και ρωσικής ανικανότητας». Σύμφωνα με τα αδημοσίευτα έως τώρα έγγραφα, μεταξύ των θαυμαστών της επιχείρησης ήταν και ο Ντόμινικ Μόρις, ο οποίος τη θεώρησε ως ευκαιρία να «εξουδετερωθεί ολόκληρος ο ρωσικός στόλος» και άρχισε άμεσα να επεξεργάζεται σχέδια για την περαιτέρω βύθιση των υπόλοιπων πολεμικών πλοίων της Μόσχας.

Η καταστροφή του Moskva φέρεται να αιφνιδίασε και να πανικόβαλε την κυβέρνηση Μπάιντεν, η οποία –σύμφωνα με έγκυρες πηγές– δεν πίστευε πως η Ουκρανία διέθετε πυραύλους ικανούς να πλήξουν τέτοιο στόχο. Όπως ανέφερε σχετικό δημοσίευμα, «οι ΗΠΑ δεν είχαν σκοπό να επιτρέψουν στην Ουκρανία να επιτεθεί σε ένα τόσο ισχυρό σύμβολο ρωσικής ισχύος». Ωστόσο, η επίθεση έπεισε τον Λευκό Οίκο και το Πεντάγωνο να ενισχύσουν την στρατιωτική υποστήριξη προς το Κίεβο – και όπως αποκαλύπτουν τα έγγραφα, το ίδιο συνέβη και στο Λονδίνο.

Απαντώντας σε έκθεση που του υποβλήθηκε στις 23 Απριλίου 2022 από άλλο μέλος της μονάδας, η οποία υποστήριζε ότι η Δύση πρέπει να επικεντρωθεί στην υποστήριξη χερσαίων επιχειρήσεων της Ουκρανίας, ο Μόρις υποστήριξε πως «η βύθιση του Moskva» καταδεικνύει ότι το Κίεβο πρέπει πλέον να δώσει έμφαση κυρίως σε ναυτικές επιχειρήσεις. Εκφράζοντας τη δυσαρέσκειά του ότι «εκτός από λίγες μετακινήσεις αρμάτων και αεροσκαφών σε μια ειρηνική Ευρώπη, το ΝΑΤΟ δεν πολεμά πουθενά», έγραψε ότι βλέπει την ευκαιρία για το Ηνωμένο Βασίλειο να εξαλείψει κάθε ρωσικό σκάφος στην περιοχή χωρίς καν να εμπλακεί σε πόλεμο.

«Μπορείς να καταστρέψεις ολόκληρο τον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας», έγραψε, «χρησιμοποιώντας υποκατώφλιες επιλογές» – όρος που παραπέμπει στις λεγόμενες γκρίζες ζώνες επιχειρήσεων, τις οποίες οι βρετανικές στρατιωτικές δομές ορίζουν ως «κάθε δραστηριότητα που δεν υπερβαίνει τον νομικό ορισμό της ένοπλης σύρραξης». Ο Μόρις πρότεινε συγκεκριμένα κομάντο επιθέσεις, τις οποίες χαρακτήρισε ως «εξαιρετική υποκατώφλια δραστηριότητα που θα τρομοκρατήσει τον Πούτιν».

Η επίθεση στο Moskva φαίνεται πως λειτούργησε ως καταλύτης για την ενεργοποίηση της επιχείρησης “Black Sea Operations” της ομάδας Alchemy, η οποία είχε αρχίσει να σχεδιάζεται λίγες μόλις ώρες μετά τη δημοσιοποίηση της βύθισης. Σε έγγραφο με ημερομηνία ίδια με εκείνη της καταστροφής του πλοίου, ο Ντόμινικ Μόρις καυχιόταν ότι «η τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία προσφέρει στη Δύση μια ιδανική ευκαιρία να αποδυναμώσει τη ρωσική στρατιωτική ικανότητα, καταστρέφοντας όσο το δυνατόν περισσότερο ρωσικό εξοπλισμό».

Ο Μόρις παρουσίασε στη συνέχεια μια σειρά από πολυεπίπεδες και φάσεων επιχειρήσεις με στόχο τη Ρωσία σε ολόκληρη τη Μαύρη Θάλασσα. «Η πρόκληση μεγάλου αριθμού απωλειών πρέπει να συνεχιστεί», δήλωσε, υποστηρίζοντας ότι «οι πολλοί νεκροί στρατιώτες που επιστρέφουν στη ρωσική ενδοχώρα θα έχουν σοβαρό αντίκτυπο στη δημόσια γνώμη».

Το Project Alchemy πρότεινε, μεταξύ άλλων, μια κοινή επιχείρηση βρετανικών και ουκρανικών υπηρεσιών πληροφοριών, κατά την οποία «γυναίκες πράκτορες» θα διείσδυαν σε διοικητικές θέσεις του ρωσικού ναυτικού. Στο πρώτο στάδιο, ο Ντόμινικ Μόρις πρότεινε «τη δημιουργία μπαρ και οίκου ανοχής» στην Κριμαία, με στόχο τη συλλογή πληροφοριών από «μεθυσμένους ναύτες» και τη χρησιμοποίησή του ως παγίδα μελιού για αξιωματικούς των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων και των υπηρεσιών πληροφοριών. Όπως τόνισε, «οι πράκτορες πρέπει να είναι ρωσόφωνες και ελκυστικές, ικανές να χειραγωγούν, παίζοντας με τις αδυναμίες του μέσου Ρώσου άνδρα».

Στο δεύτερο στάδιο, ο Μόρις πρότεινε μια «ανορθόδοξη επιλογή» για την ανατίναξη της Γέφυρας του Κερτς: ένα ρωσικό φορτηγό πλοίο, υπό ρωσική σημαία, φορτωμένο με λίπασμα και παγιδευμένο με εκρηκτικά, θα «σταθμεύσει» κάτω από τη γέφυρα και θα πυροδοτηθεί. Ο Μόρις εκτιμούσε ότι η έκρηξη θα αποτελεί ένα «σημαντικό κινητικό γεγονός», ικανό να ανατινάξει τέσσερις έως έξι πυλώνες της γέφυρας και να την καταστήσει μη λειτουργική για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεδομένου ότι η Γέφυρα του Κερτς ήταν «το στέμμα του Πούτιν» μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, η ολοκληρωτική της καταστροφή, κατά τον ίδιο, θα μπορούσε να πυροδοτήσει πραξικόπημα στο Κρεμλίνο.

Η κατάρρευση της Γέφυρας και η διείσδυση πρακτόρων στην Κριμαία θα έθεταν τις βάσεις για την τρίτη φάση: τη “γενική επίθεση” για την κατάληψη της χερσονήσου. Οι υπάρχουσες «παγίδες μελιού» του Alchemy, σύμφωνα με τον Μόρις, θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη δημιουργία μυστικών κρησφύγετων και αποθηκών οπλισμού πριν την επίθεση. Στη συνέχεια, προβλεπόταν άμεση επίθεση κατά της Σεβαστούπολης, με χρήση ενός δεξαμενόπλοιου γεμάτου καύσιμα, το οποίο θα κατευθυνόταν στον κόλπο Strilets. Θα λειτουργούσε ως φλεγόμενο πλοίο, δημιουργώντας πανικό και στέλνοντας «σαφές μήνυμα στο ρωσικό ναυτικό ότι κανένα σημείο στην περιοχή δεν είναι ασφαλές».

Στην τελική φάση, ο Μόρις πρότεινε στρατηγική “περιορισμού” της Ρωσίας μέσω διατάραξης και κατάληψης ή αλλαγής σημαίας του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα. Ο στόχος, όπως εξηγούσε ο επικεφαλής του Alchemy, ήταν η καταστροφή όσο το δυνατόν περισσότερων ρωσικών πολεμικών πλοίων, τα οποία βρίσκονται «παγιδευμένα σε περιοχή με ελάχιστα καταφύγια». Τόνισε τη σημασία χρήσης πολιτικών πλοίων εξοπλισμένων με βρετανικά όπλα, και πρότεινε ενέδρες με πλοία υπό ρωσική σημαία, που θα δρούσαν ως δολώματα για την προσέλκυση και την επίθεση σε ρωσικά πολεμικά με φορητούς αντιαρματικούς πυραύλους.

Αν και καμία από τις παραπάνω επιχειρήσεις δεν υλοποιήθηκε ακριβώς όπως είχε σχεδιαστεί, η Σεβαστούπολη έχει αποτελέσει σταθερό στόχο των ουκρανικών επιθέσεων με drones και πυραύλους καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Το υπόμνημα του “Black Sea Operations” αναγνώριζε, μάλιστα, την Ναυτική Ακαδημία Ναχίμοφ στην πρωτεύουσα της Κριμαίας ως ιδανικό στόχο τέτοιων επιθέσεων – και πράγματι, η εγκατάσταση έχει πληγεί κατ’ επανάληψη.

Η εμπρηστική επίθεση στη Γέφυρα του Κερτς, η οποία σημειώθηκε τον Οκτώβριο του 2022, φαίνεται ότι συνδέεται με τα σχέδια του Project Alchemy, όπως αποκάλυψε το The Grayzone. Σε εμπιστευτικό υπόμνημα έναν μήνα αργότερα, ο Μόρις ανέφερε ικανοποιημένος ότι η επίθεση «πόνεσε» τη Ρωσία. Παρατήρησε ότι υψηλόβαθμος Ρώσος αξιωματούχος εστάλη προσωπικά για την εποπτεία της αποκατάστασης της γέφυρας – ένδειξη, κατά τον ίδιο, της πολιτικής σημασίας της επίθεσης για το Κρεμλίνο. Συμπλήρωσε πως «η επισκευή δεν είναι εύκολη, πρέπει να αντικαταστήσουν ολόκληρο το οδόστρωμα και για τα δύο ρεύματα (ακόμα και το τμήμα που δεν χτυπήθηκε) και οι κακές καιρικές συνθήκες καθυστερούν τις εργασίες».

Ήδη στις 16 Απριλίου 2022 – μόλις δύο ημέρες μετά τη βύθιση του Moskva – τα σχέδια του Alchemy είχαν εξελιχθεί σε “CONOPS” (Concept of Operations), δηλαδή ένα έγγραφο στρατιωτικής στρατηγικής που περιγράφει ξεκάθαρα τους στόχους και τα μέσα υλοποίησης. Το έγγραφο, με τίτλο “Building Ukraine’s Maritime Raiding Capability”, ανταποκρίνεται πλήρως σε απόρρητη βρετανική παρουσίαση που είχε προηγουμένως αποκαλύψει το The Grayzone, και περιγράφει τη βύθιση του Moskva ως «σημαντικό πλήγμα στη ναυτική ικανότητα της Ρωσίας», το οποίο κατέστησε τον υπόλοιπο στόλο «ευάλωτο σε πυραυλικές επιθέσεις».

Σύμφωνα με το Project Alchemy, η περαιτέρω βύθιση ρωσικών πλοίων θα ανάγκαζε το ρωσικό ναυτικό να αποσυρθεί είτε μακριά από τις ουκρανικές ακτές είτε εντός λιμανιών, δημιουργώντας έτσι τις συνθήκες για επιθέσεις τύπου “λιμνοθάλασσας” (littoral), παράκτιες, σε ποτάμια και σε εγγύς θαλάσσιες περιοχές από το ουκρανικό ναυτικό. Η έκθεση σημείωνε ότι η «εκμεταλλεύσιμη θαλάσσια περιοχή» είναι σχετικά μικρή – «μόλις 160 ναυτικά μίλια από την Οδησσό έως τη Σεβαστούπολη», απόσταση «εντός της εμβέλειας μικρών αποβατικών σκαφών».

Οι Βρετανοί σχεδίαζαν να εξοπλίσουν και να εκπαιδεύσουν Ουκρανούς πεζοναύτες και ναυτικές δυνάμεις για να μπορούν να στήνουν ενέδρες σε ομάδες Ρώσων μηχανικών και αναγνωριστικών μονάδων Spetsnaz, καθώς και να παρενοχλούν τις ρωσικές δυνάμεις με επιθέσεις-αστραπή και υποχώρηση από υδάτινες οδούς. Επιπλέον, οι ίδιες μονάδες θα αναλάμβαναν την εξουδετέρωση παράκτιων ραντάρ, «τυφλώνοντας» έτσι τις ρωσικές δυνάμεις. Καθώς τα ραντάρ θα ήταν «πιθανότατα καλά προστατευμένα», η Alchemy υπογράμμιζε ότι οι επιθέσεις θα έπρεπε να είναι «άψογα σχεδιασμένες και να εκτελούνται με αστραπιαία ταχύτητα», βασιζόμενες σε πληροφορίες που θα παρέχουν πράκτορες εντός της Κριμαίας, οι οποίοι είχαν ήδη διεισδύσει από την ηπειρωτική Ρωσία.

Τα σχέδια μάχης προέβλεπαν την καταδίωξη και καταστροφή κάθε ρωσικού περιπολικού σκάφους στον κόλπο του Δνείπερου (Dniprovska Gulf), καθώς και αναγνώριση ακτών από το ακρωτήριο Kinburn μέχρι τον κόλπο Yahorlyk, με στόχο τον εντοπισμό κατάλληλων σημείων απόβασης για μελλοντική επίθεση. Το ακρωτήριο Κινμπούρν –μια στενή λωρίδα άμμου στο δυτικό άκρο της Κριμαίας– έχει επανειλημμένα βρεθεί στο στόχαστρο ουκρανικών επιδρομών μετά την προσάρτηση της περιοχής από τη Ρωσία.

Η Alchemy πρότεινε επίσης εκπαίδευση επιλεγμένων ανδρών που μιλούν ρωσικά για την εκτέλεση «μυστικών αποστολών διείσδυσης». Αυτοί θα λάμβαναν εκπαίδευση σε χρήση οπλισμού, δολιοφθορές (όπως επιθέσεις σε σταθμούς ηλεκτρικής ενέργειας, σιδηροδρομικές γραμμές), κυβερνοπόλεμο, hacking, παραβίαση κλειδαριών, προχωρημένες τεχνικές μάχης σώμα με σώμα, καθώς και τεχνικές εντοπισμού και στοχοποίησης υψηλόβαθμων Ρώσων στρατιωτικών αξιωματούχων στην Κριμαία όταν βρίσκονται εκτός υπηρεσίας.

Η Ουκρανία εκπαιδεύτηκε στην τοποθέτηση ναρκών πεταλίδων

Μια διαρροή από τον Σεπτέμβριο του 2022 αποκάλυψε εκτενές σχέδιο με την ονομασία “Tauris Project”, βασισμένο σε εισηγήσεις τριών ανώνυμων βρετανικών εταιρειών. Το σχέδιο προέβλεπε επιθέσεις στον Στόλο της Μαύρης Θάλασσας όσο αυτός σταθμεύει στη Σεβαστούπολη, πλήγματα σε ρωσικά “πολιτικά πλοία” που μεταφέρουν στρατεύματα και εξοπλισμό στον ποταμό Δνείπερο, καθώς και νυχτερινές επιδρομές σε άλλα ναυτικά περιβάλλοντα που χρησιμοποιούν οι ρωσικές δυνάμεις.

Το έγγραφο υπογράμμιζε ότι το ρωσικό ναυτικό «πρέπει να ανεφοδιάζεται και να ανεφοδιάζει εξοπλισμό μεταξύ των αποστολών», και ότι η Σεβαστούπολη είναι το κύριο λιμάνι για αυτήν τη λειτουργία. Κατά την Alchemy, η Σεβαστούπολη είναι το μοναδικό σημείο όπου τα υποβρύχια κλάσης Kilo της Μόσχας είναι ευάλωτα, καθώς σε άλλες περιοχές «μπορούν να επιχειρούν χωρίς να απειλούνται, δεδομένου ότι η Ουκρανία δεν διαθέτει υποβρύχιες δυνατότητες αντιμετώπισής τους».

Ωστόσο, μέσα στη Σεβαστούπολη, ο Στόλος της Μαύρης Θάλασσας θα μπορούσε να «καταστραφεί εύκολα από μαχητικούς δύτες», που θα μεταφέρονταν μυστικά με υποβρύχια οχήματα ειδικών επιχειρήσεων γνωστά ως Swimmer Delivery Vehicles (SDVs). Όταν οι δύτες έφταναν στο λιμάνι, θα τοποθετούσαν μαγνητικές υποβρύχιες νάρκες (limpet mines) σε πλοία και υποβρύχια, και θα αποχωρούσαν αθόρυβα πίσω προς το λιμάνι του Τσορνομόρσκ (Chornomorsk).

Το Project Alchemy, σε συνεργασία με άγνωστους εταίρους, σχεδίασε ένα υποβρύχιο όχημα μεταφοράς μαχητών (SDV) «ειδικά για επιχειρήσεις στα παράκτια ύδατα της Ουκρανίας», με βελτιωμένη εμβέλεια ώστε να φτάνει από το Τσορνομόρσκ μέχρι τη Σεβαστούπολη. Σύμφωνα με τα έγγραφα, αυτά τα οχήματα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και σε ποτάμια ή όχθες για την καταστροφή πλοίων και στόχων εκτός εμβέλειας συμβατικών όπλων, καθώς και για συλλογή πληροφοριών σχετικά με κινήσεις του εχθρού.

Το όχημα, με την κωδική ονομασία Tauris 1, φέρεται να διαθέτει «τεχνολογία αιχμής», να λειτουργεί τόσο στην επιφάνεια όσο και υποβρυχίως, να μεταφέρει έναν πιλότο, έναν ναυτίλο και τέσσερις μάχιμους δύτες, και να πραγματοποιεί αποστολές παρακολούθησης, διείσδυσης, εκκαθάρισης και τοποθέτησης ναρκών. Στην επιφάνεια μπορούσε να αναπτύσσει ταχύτητα έως και 30 κόμβους, ενώ υποβρυχίως ήταν σχεδόν αθόρυβο και με πολύ χαμηλή ραντάρ-υπογραφή. Επιπλέον, μπορούσε να σταθμεύσει σε πυθμένες θαλασσών ή ποταμών και να αναδυθεί με συγκεκριμένο κρυπτογραφημένο σήμα.

Το Project Alchemy υποστήριζε πως τα SDV θα προσέφεραν τεράστιο πλεονέκτημα στο Ουκρανικό Ναυτικό, επιτρέποντας την καταστροφή κρίσιμων ρωσικών υποδομών και στόχων στο νότιο μέτωπο. Σχεδίαζαν να εκπαιδεύσουν 24 έως 48 Ουκρανούς πεζοναύτες και ναυτικούς μέσα σε οκτώ εβδομάδες σε απόρρητη τοποθεσία στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπό την καθοδήγηση πρώην χειριστών SDV των Ειδικών Δυνάμεων. Η εκπαίδευση περιλάμβανε και χρήση μαγνητικών ναρκών (limpet mines).

Η Βρετανία εργαλειοποιεί την Ουκρανία για τον έλεγχο της Μαύρης Θάλασσας

Η κατασκευή των SDV Tauris 1 εκτιμήθηκε ότι θα διαρκούσε ένα έτος, με κόστος 6–8 εκατομμύρια λίρες ανά όχημα. Αν και δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η Ουκρανία υλοποίησε το σχέδιο, ουκρανικές επιθέσεις αυτοκτονίας με κομάντο σε ρωσικά εδάφη έχουν καταγραφεί, συχνά με χρήση jet skis. Στόχοι όπως το Kinburn Spit και το Tendra Spit αποτέλεσαν επανειλημμένα αντικείμενα ουκρανικών επιδρομών.

Σε μια αποτυχημένη επιχείρηση στις 28 Φεβρουαρίου 2024, πέντε ουκρανικά σκάφη δέχτηκαν άμεσα πυρά πλησιάζοντας στο Tendra Spit, με δεκάδες νεκρούς και μόνο ένα σκάφος να καταφέρνει να διαφύγει. Ακόμα και τα έντονα αντιρωσικά βρετανικά ΜΜΕ, όπως η The Telegraph, παραδέχτηκαν την «αποτυχία» της επιχείρησης, δηλώνοντας ότι «δεν είναι σαφές τι προσπαθούσαν να επιτύχουν οι Ουκρανοί». Παρόμοιες επιχειρήσεις έχουν συγκριθεί με τη φιάσκο της επιχείρησης στο Krynky, την οποία –όπως αποκάλυψε το The Grayzone– επίσης είχε σχεδιάσει το Project Alchemy.

Ωστόσο, άλλες βρετανικά υποστηριζόμενες επιθέσεις είχαν σημαντικά αποτελέσματα. Τον Μάρτιο του 2024, έπειτα από βύθιση πολλών ρωσικών πολεμικών, ο τότε Υπουργός Άμυνας της Βρετανίας Grant Shapps καυχήθηκε ότι βρετανικά drones και πύραυλοι βοήθησαν την Ουκρανία να «εξουδετερώσει σχεδόν το 30%» του ρωσικού στόλου στη Μαύρη Θάλασσα. Εκτός από τον εξοπλισμό, οι ουκρανικές επιθέσεις βασίστηκαν και στη στοχοποίηση μέσω βρετανικών αεροσκαφών κατασκοπείας τύπου RC-135, τα οποία ενίσχυσαν τις πτήσεις τους πάνω από τη Μαύρη Θάλασσα από την έναρξη του πολέμου.

Η Βρετανία, όπως φαίνεται, παραμένει αποφασισμένη να εξουδετερώσει τη ρωσική παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα. Τον Ιανουάριο 2025, μια βρετανική κρατικά χρηματοδοτούμενη δεξαμενή σκέψης, το Council on Geostrategy, πρότεινε την ανάπτυξη ναυτικής δύναμης του Ηνωμένου Βασιλείου στην περιοχή, με σκοπό την «αναδιαμόρφωση της γεωπολιτικής της Μαύρης Θάλασσας». Ακολούθως, το Υπουργείο Άμυνας προσκάλεσε «συνεργάτες από το ΝΑΤΟ, την Ουκρανία και τις χώρες Five Eyes» να καταθέσουν σχέδια για ταχεία, ευέλικτα, χαμηλής παρατηρησιμότητας θαλάσσια συστήματα.

Πριν τελειώσει ο Ιανουάριος, Βρετανός υπουργός δήλωσε στο κοινοβούλιο πως η χώρα είχε ήδη αναπτύξει δύο νέα μη επανδρωμένα ναυτικά συστήματα, με ονομασίες ‘Snapper’ και ‘Wasp’, τα οποία βρίσκονταν στη φάση τελικών δοκιμών.

Ποιος ελέγχει τη Μαύρη Θάλασσα; Το Λονδίνο αποκαλύπτει τις προθέσεις του

Ο πραγματικός σκοπός της Βρετανίας εξηγείται ξεκάθαρα σε έκθεση του Council on Geostrategy τον Μάρτιο του 2022: ο έλεγχος της Μαύρης Θάλασσας είναι απαραίτητος για τη στρατηγική “στροφή προς την Ινδο-Ειρηνική”, όπως αυτή περιγράφηκε στην ενοποιημένη ανασκόπηση ασφαλείας και άμυνας του Ιουλίου 2021. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά:

«Όποια δύναμη ελέγχει τη Μαύρη Θάλασσα, μπορεί να ασκήσει καθοριστική πίεση στις βασικές θαλάσσιες γραμμές επικοινωνίας από την Ευρώπη προς την Ινδο-Ειρηνική».

Τον Φεβρουάριο 2025, καταγράφηκε σειρά εκρήξεων σε δεξαμενόπλοια στη Μεσόγειο που είχαν προηγουμένως επισκεφθεί ρωσικά λιμάνια. Οι ιταλικές αρχές υποψιάζονται ότι τουλάχιστον μία από αυτές τις επιθέσεις πραγματοποιήθηκε από την Ουκρανία με χρήση ναρκών limpet – των ίδιων που το Κίεβο είχε εκπαιδευτεί να χρησιμοποιεί από τις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες.

Τρία χρόνια μετά τη βύθιση του Moskva, η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί ναυτική παρουσία στη Μαύρη Θάλασσα – αλλά πλέον περιορίζεται εντός των ελεγχόμενων από τη Μόσχα υδάτων στα ανατολικά. Αν και το ακριβές μερίδιο ευθύνης της Βρετανίας παραμένει ασαφές, τα απόρρητα αρχεία του Project Alchemy καταδεικνύουν πως το Λονδίνο διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στον σχεδιασμό, την επιμόρφωση και την κλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων κατά της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα.

The Grey Zone