Γιάννης Τζώρτζης
Υπήρξε μια από τις πλέον γνήσιες μορφές κορυφαίων συντελεστών στο ελληνικό πολιτικό γίγνεσθαι της μεταπολιτευτικής εποχής. Ασκώντας κρίσιμους κυβερνητικούς ρόλους, όπως τους είχε εμπιστευθεί στον ίδιον ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Αντώνης Λιβάνης ήταν ο μεγάλος πολιτικός γνώστης «ορατών και αοράτων»: πραγμάτων δηλαδή που σημάδεψαν τη μοίρα αυτού του τόπου, ιδίως στο τελευταίο κρίσιμο τέταρτο του περασμένου αιώνα. Συνάμα δε, υπήρξε κι ο άκαμπτος θεματοφύλακας αρχών, αυστηρών κανόνων πολιτικής, ήθους και αξιών, στοιχείων που συγκροτούσαν αθροιστικά το πολιτικό του ένστικτο. Κατέστη έτσι σ΄ένα σπάνιο εκτελεστή χειρισμών απέναντι σε σύνθετες καταστάσεις, συσχετισμούς δυνάμεων κι επιλογές πολιτικού προσωπικού.
Αυτά όλα μαζί και το οξύ πολιτικό του κριτήριο καθόριζαν τις προσωπικές του σχέσεις, φιλίες, συνεργασίες ως και τις προσεγγίσεις του με παράγοντες άλλων σχηματισμών. Εξ αυτού κι ο Αντώνης Λιβάνης απολάμβανε μιας ασυνήθιστης παρ΄ημίν γενικής αποδοχής κι αξιοπιστίας σε όλο το φάσμα δυνάμεων του πολιτικού μας συστήματος. Ο λόγος του δεν επιδεχόταν κανενός είδους αμφισβήτηση.
Εγκαταλείποντας τα εγκόσμια, μια εβδομάδα μετά τη συμπλήρωση 45 χρόνων από την διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη, ο Αντώνη Λιβάνης μας αφήνει σαν ιστορική υποθήκη ένα σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο με έντονα τα δικά του προσωπικά χαρακτηριστικά. Εκείνα που τον κράτησαν άμεμπτο και καθαρό, πολιτικά αποτελεσματικό και μακρυά από διαπλοκές και διεργασίες επέκεινα του αμιγώς Πολιτικού. Το ήθος κι οι δεξιότητες που κατείχε τον κατέστησαν έτσι παράδειγμα για μετέπειτα ηγέτες, όταν συχνά ελέγετο πως τούτοι δεν είχαν «έναν δικό τους Λιβάνη».
Ο Αντώνης Λιβάνης όμως δεν έγινε παράγων της πολιτικής μόλις μετά το 1974. Η ενασχόλησή του με τα κοινά αρχίζει ήδη στον καιρό της κατοχής με τη συμμετοχή του σαν έφηβου στην Εθνική Αντίσταση κατά του ναζισμού. Στα χρόνια που ακολούθησαν βρέθηκε μαζί με προσωπικότητες του ΕΑΜ και καπεταναίους, κοντά στους οποίους απόκτησε μια νέα αγωνιστική πατριωτική εθνική συνείδηση. Ετσι ήταν για εμάς που γνωρίζαμε τη δράση του ένας καπετάνιος ο ίδιος, κάτι που συμβάδιζε με τη στάση του στην πολιτική και την αυστηρότητα αρχών του. Η ψυχολογία του αντιστασιακού τον χαρακτήριζε συνολικά και εν παντί καιρώ.
Από τα τέλη της δεκαετίας του ΄50 και στη διάρκεια του «Ανένδοτου Αγώνα» βρέθηκε δίπλα στο Γεώργιο Παπανδρέου. Και λίγο αργότερα έμελλε να ακολουθήσει τον Ανδρέα Παπανδρέου, όταν εκείνος ξεκίνησε τον αγώνα του ενάντια στο σάπιο κατεστημένο της χώρας. Η απριλιανή χούντα τον συνέλαβε και τον φυλάκισε. Με τον Ανδρέα Παπανδρέου επανήλθε στην ενεργό πολιτική, όντας συνιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ. Αν και στις μεταξύ τους σχέσεις υπήρξε τότε μια δοκιμασία, από το 1978 είναι στενός του συνεργάτης κι από το 1981 ο διευθυντής του πολιτικού του Γραφείου. Παρέμεινε δίπλα στον Ανδρέα μέχρι και το θάνατό του, αρνούμενος μετέπειτα να αναλάβει πολιτικούς ρόλους ενώ ασχολείται με τις εκδόσεις του ομώνυμου οίκου του.
Πιστός σέναν δικό του παπανδρεϊσμό, ο Αντώνης Λιβάνης πήρε πολλά μαζί του αλλά μας άφησε και αρκετά σημαντικά πράγματα σαν υποθήκη και πολιτική κληρονομιά. Ουδέποτε αρνήθηκε την αφοσίωσή του στον Ανδρέα Παπανδρέου και απέφευγε σταθερά να μιλήσει για θέματα που αφορούσαν στο πρόσωπο του ηγέτη του ΠΑΣΟΚ.
Τον τελευταίο καιρό του, ο Αντώνης Λιβάνης πέρασε νοσηλευόμενος στην Αθήνα. Οντας μαχητής ο ίδιος, πάλευε με την αρρώστεια του, θέλοντας να ορίσει εκείνος το πώς και πότε θα παρέδιδε το πνεύμα. Κι αφού πέρασε ο Αύγουστος των διακοπών και παρήλθε χλωμή η 45η ιδρυτική επέτειος του ΠΑΣΟΚ, κοίταξε τότε αν είχαν γυρίσει όλοι εκείνοι που ένοιωθε κοντά του. Και κατόπι είπε γαλήνιος το ύστατο χαίρε προς όλους. Φεύγοντας έτσι εν ειρήνη. Η ώρα η καλή Καπετάνιε στο μεγάλο σου ταξίδι μέσα στην αιωνιότητα!
