Την τελευταία, εξαιρετικά πλούσια σε γεγονότα και αναταράξεις, δεκαετία παρατηρήθηκε σταθερή αύξηση της εξάρτησης της Ευρωπαϊκής Ενωσης από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Eρευνα – Ανάλυση: καθ. Γιάννης Μανιάτης
Με τη συνεργασία των μεταπτυχιακών φοιτητών/τριών: Ιωάννας Βούλγαρη, Αφροδίτης Μανώλη, Γιάννη Ταρνάρη
Φουλάρισαν τις δεξαμενές τους
Η στροφή των εξαγωγών του ρωσικού πετρελαίου προς την Ινδία και την Κίνα είχε ένα αξιοσημείωτο αποτέλεσμα: το ίδιο τρίμηνο δύο συνεχόμενων ετών (από τον Μάρτιο έως τον Μάιo του 2021 και από τον Μάρτιο έως τον Μάιο του 2022) να αυξηθούν στην Ινδία οι εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου κατά 538% (από 0,5 δισεκατομμύρια δολάρια σε 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια) και στην Κίνα κατά 78% (από 8,8 δισεκατομμύρια σε 15,7 δισεκατομμύρια δολάρια).
Τα υπερκέρδη των ορυκτών καυσίμων
Μετά τις κυρώσεις εις βάρος των εξαγωγών ρωσικού πετρελαίου, τα αντίστοιχα φορτία στράφηκαν προς την Ασία. Ετσι, από 1.000.000 βαρέλια/ημέρα τον Φεβρουάριο, έφτασαν σε περίπου 1.800.000 βαρέλια/ημέρα τον Ιούνιο. Αντιστοίχως, παρά τις κυρώσεις, τα ρωσικά ημερήσια έσοδα του Μαΐου 2022 ήταν αυξημένα κατά 261 εκατ. δολάρια, παρά τις κατά 204 εκατ. δολάρια μειώσεις. Τελικά η Ρωσία εισπράττει κάθε μέρα σχεδόν 1 δισ. δολάρια από εξαγωγές ορυκτών καυσίμων. Μετά τον πόλεμο αύξησε τα ημερήσια έσοδά της κατά 263 εκατ. δολάρια.
Εντάθηκε η ανασφάλεια σίτισης
Ο αριθμός των ανθρώπων χωρίς ικανοποιητική σίτιση έχει επιστρέψει στο σημείο όπου βρισκόταν στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Το δυσάρεστο γεγονός είναι ότι 869 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε πολύ δύσκολη κατάσταση, καθώς υποσιτίζονται. Hδη πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία υπήρχαν 193 εκατομμύρια άνθρωποι με έντονη ανασφάλεια σίτισης σε 53 χώρες σε όλο τον κόσμο. Από αυτά, τα 139 εκατομμύρια προέκυψαν από συγκρούσεις, τα 30 εκατομμύρια από ύφεση λόγω COVID-19 και τα 23 εκατομμύρια λόγω ακραίων καιρικών φαινομένων.
Αξιοσημείωτη αύξηση παραγωγής
Τα τελευταία σαράντα χρόνια, η παγκόσμια παραγωγή φυσικού αερίου από 1.428 bcm (1980) έφτασε σήμερα (σ.σ. 2021) στις 4.037 bcm. Δηλαδή πρόκειται για μια αξιοσημείωτη αύξηση κατά 183%. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις παρατηρούνται σε ολόκληρη την περιοχή της Βόρειας Αμερικής (ΗΠΑ, Καναδάς, Μεξικό) από 621 bcm σε 1.136 bcm (αύξηση κατά 83%) αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού Ωκεανού, από 71 bcm σε 670 bcm (αύξηση κατά 844%).
Αδιανόητη πολιτική επιλογή
Στην Ευρωπαϊκή Ενωση των 27 κρατών-μελών παρουσιάζεται η μοναδική σε παγκόσμιο επίπεδο περίπτωση μείωσης της παραγωγής φυσικού αερίου από 149 bcm (1980) στα μόλις 42 bcm (2021). Κατά συνέπεια, η Ε.Ε. των «27», σε όλη τη διάρκεια της χρονικής περιόδου από το 1980 έως και το 2021, παρουσιάζει πτώση παραγωγής φυσικού αερίου η οποία φθάνει στο 72%, όταν ο υπόλοιπος πλανήτης παρουσιάζει αύξηση 183%, δηλαδή αύξηση της εξάρτησής της από τρίτες χώρες.