Είκοσι χρόνια απο τους βομβαρδισμούς της Σερβίας.

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του Παντελή Σαββίδη

Το βράδυ της 24ης Μαρτίου 1999 το πέρασα με αγωνία. Είχα πίσω μου οκτώ χρόνια βαλκανικής πείρας συσσωρευμένης απο εμπειρίες όλων των βαλκανικών χωρών. Το πρωί θα έφευγα για το Βελιγράδι.
Η αγωνία μου δεν προερχόταν απο το πως θα πάω σε μια πρωτεύουσα χώρας που ήδη βομβαρδιζόταν. Αλλά απο το μέχρι που θα οδηγούνταν οι εξελίξεις. Υπήρχε κίνδυνος να παρασυρθεί και η Ελλάδα στο βαλκανικό ντόμινο;
Όλα έδειχναν πως όχι. Αλλά, κανείς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος.
Το πρωί ξεκίνησα με ένα opel corsa που είχα. Ως απεσταλμένος της ΕΡΤ3. Πήρα μαζί μου και τον Μπάμπη Μπίκα. Έγραφε, τότε, για το Ριζοσπάστη, αν θυμάμαι καλά. Θα έδινε και σε ραδιόφωνα.
Με το Μπίκα περιπλανηθήκαμε μαζί πολλά χρόνια στα Βαλκάνια.
Η πρώτη μας ψυχρολουσία στα σύνορα Σκοπίων- Σερβίας. Φθάνουμε, μπαίνουμε στην αίθουσα που γίνεται ο έλεγχος διαβατηρίων και περιμένουμε. Περιμένουμε αρκετή ώρα αλλά κανείς δεν εμφανίζεται. Επιχειρούμε να δούμε αν είναι κανείς μέσα. Και ξαφνικά εμφανίζεται ένας ωρυόμενος σέρβος αστυνομικός. Ενοχλήθηκε απο την αδημονία μας. Είχαν τα προβλήματά τους οι άνθρωποι, άρχισαν και οι βομβαρδισμοί…
Σε τέτοιες περιπτώσεις η καλύτερη αντιμετώπιση είναι να μη βγάζεις μιλιά. Κατεβάζεις το κεφάλι και περιμένεις ο άλλος να εκτονωθεί. Το είχαμε μάθει το μάθημα απο άλλες ανάλογες περιπτώσεις στα Βαλκάνια.
Φώναξε, ξαναφώναξε, του ζητήσαμε συγνώμη. κάποια στιγμή σταμάτησε. Είδε τα διαβατήρια, τα σφράγισε και μας άφησε να φύγουμε.
Φθάνουμε στο Νις. Σταματάμε να πιούμε έναν καφέ. Δεν είχαμε φάει και τίποτε απο το πρωί. Καθώς πίνουμε τον καφέ μας σε ένα άδειο ξενοδοχείο, βγάζουμε και το χάρτη για να δούμε τη διαδρομή και να σημαδέψουμε με μαρκαδόρο τις πόλεις που ακούσαμε ότι βομβαρδίστηκαν.
Ξεκινούμε να συνεχίσουμε την πορεία μας προς το Βελιγράδι. Δεν κάναμε μερικά μέτρα και ακούμε τη σειρήνα απο περιπολικό. Μας σταματούν απότομα. Κατεβαίνουμε και με τα λίγα σερβικά που καταλαβαίναμε και τα αγγλικά που μιλούσαν οι αστυνομικοί αντιλαμβανόμαστε πως το πρόβλημα είναι ο χάρτης. Μας πέρασαν για κατασκόπους στο ξενοδοχείο, ειδοποίησαν την αστυνομία και η αστυνομία μας σταμάτησε.
Βγάζουμε το χάρτη, τους εξηγούμε πως είμαστε Έλληνες δημοσιογράφοι. Βλέπουν το χάρτη ότι είναι πολιτικός. Αλλά, η καχυποψία δεν τους έφυγε. Μας ψάχνουν και στα πιο εμφανή μέρη του αυτοκινήτου και μας αφήνουν να φύγουμε.
Λίγα μέτρα παραπέρα, ευλογώ το Θεό που δεν μου άνοιξαν τη βαλίτσα. Είχα έναν χάρτη του Γιουγκοσλαβικού στρατού τον οποίο αγόρασα απο το Βελιγράδι ένα δολάριο, λίγα χρόνια νωρίτερα. Βέβαια και αυτός πολιτικός χάρτης ήταν αλλά έγραφε εμφανώς απέξω “Γιουγκοσλαβικός Στρατός”. Και σε τέτοιες στιγμές, άντε να ξεμπλέξεις.
Φθάνουμε στο Βελιγράδι. Όλοι οι ξένοι ανταποκριτές είναι συγκεντρωμένοι στο ξενοδοχείο Hayat. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να μείνουμε εκεί. Βρισκόμαστε όλη την ημέρα στο λόμπι του Hayat αλλά πηγαίνουμε για ύπνο στο ξενοδοχείο Μόσκβα. Εμβληματικό ξενοδοχείο, όπου διέμεναν οι ξένοι κατάσκοποι επι υπαρκτού σοσιαλισμού. Αλλά, ούτε και για εκεί άντεχε το βαλάντιό μας.
Ψάχνουμε και νοικιάζουμε ένα διαμέρισμα. Πληρώναμε το μήνα, λιγότερα απο ότι, κόστιζε μια βραδιά στο Hayat. Δόξα τω Θεώ, οι φίλοι του Μπίκα δεν μας άφηναν να πλήξουμε. Καθημερινά είχαμε και κάποιον νέο επισκέπτη απο την Ελλάδα που τον φιλοξενούσαμε.
Δεν έδινα σημασία. Ακόμη και τώρα βρίσκω στο δρόμο παιδιά- τρόπος του λέγειν, παιδιά- που μου λένε ότι μείναμε μαζί στο Βελιγράδι. Το σπίτι αυτό, λίγο πιο κάτω απο το κτήριο της Ελληνικής πρεσβείας, τότε, και στον ευρύτερο χώρο μιας απο τις μεγαλύτερες λαϊκές του Βελιγραδίου, υπήρξε το στρατηγείο μας.
Τα γράφω αυτά με αφορμή την 20η επέτειο απο την ημέρα εκείνη. Τα υπόλοιπα σε βιβλίο.
Επειδή βλέπω διάφορα σχόλια για τη στάση της Ελλάδας στον πόλεμο της Γιουγκοσλαβίας, να διευκρινήσω πως η Ελλάδα δεν συμμετείχε στους βομβαρδισμούς. Επέτρεψε στο ΝΑΤΟ τη χρήση του εδάφους της. Παρείχε διευκολύνσεις διακίνησης στα ΝΑΤΟϊκά στρατεύματα αλλά, ΔΕΝ βομβάρδισε τους Σέρβους.
Οι σερβικές αρχές- και ο σερβικός λαός- εκτίμησαν τη στάση της επίσημης Ελλάδας. Διότι γνώριζαν ότι δεν μπορούσε να κάνει και πολλά πράγματα απέναντι στο ΝΑΤΟ. Μάλιστα, και η ελληνική κυβέρνηση και έλληνες πολιτικοί προσφέρθηκαν να μεσολαβήσουν μεταξύ Μιλόσεβιτςκαι αμερικανών, αν χρειαζόταν. Και μερικές φορές έπαιξαν κάποιο θετικό ρόλο.
Βεβαίως, η στάση του ελληνικού λαού ήταν απολύτως φιλοσερβική. Οι διακρατικές σχέσεις δεν ήταν κακές, πολλές φορές ήταν καλές αλλά πάντα είχαν μια επιφυλακτικότητα.
Ο πρέσβης ε.τ. Λευτέρης Καραγιάννης που θα είναι την Τετάρτη προσκεκλημένος της εκπομπής που κάνω στη Δημοτική Τηλεόραση Θεσσαλονίκης, TV-100 θα μας διευκρινήσει αρκετά πράγματα. Ο κ. Καραγιάννης ήταν πρέσβης της Ελλάδας στο Βελιγράδι απο το 1990 ως το 1993 και γνώρισε καλά το Μιλόσεβτς.
Αυτα προς το παρόν. Τα υπολοιπα στο βιβλίο που κάποια στιγμή ελπίζουμε να βγάλουμε.

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,800ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα