20 ΧΡΟΝΙΑ ΕΥΡΩ: Μια γαλλική επινόηση προς όφελος μόνο της Γερμανίας

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του Jean-Luc Baslé*

Με την ευκαιρία της 20ής επετείου του ευρώ, οι υποστηρικτές του χαιρετίζουν την επιτυχία του. Αλλά το μέλλον του δεν είναι ασφαλές. Πρακτικά, πέτυχε. Η υιοθέτησή του διευκολύνει τις εμπορικές και οικονομικές συναλλαγές και μειώνει το κόστος τους. Οι τουρίστες επωφελούνται από την ευκολία με την οποία ταξιδεύουν στην Ευρώπη. Αλλά, οικονομικά, απέτυχε. Από το 2000 έως το 2017, η μέση ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ (1,3%) είναι χαμηλότερη από αυτήν της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1,7%), της Μεγάλης Βρετανίας (1,9%) και των Ηνωμένων Πολιτειών (2,0%). Η ανεργία στη ζώνη του ευρώ (9,5%) είναι υψηλότερη από ό, τι στην Ευρωπαϊκή Ένωση (9,0%), στη Μεγάλη Βρετανία (5,9%) και στις Ηνωμένες Πολιτείες (6,1%). Το ποσοστό ανεργίας των ατόμων κάτω των 25 ετών είναι ανησυχητικό: 34% για την Ισπανία, 29% για την Ιταλία και 24% για τη Γαλλία. Μόνο η Γερμανία (9,8%) και οι Κάτω Χώρες (10,2%) πάνε καλύτερα. Τα στοιχεία αυτά πρέπει να συγκριθούν με αυτά των Ηνωμένων Πολιτειών (12,8%) και της Μεγάλης Βρετανίας (15,3%). Τα κίτρινα γιλέκα είναι η έκφραση αυτής της αποτυχίας, ακόμη και αν επενεργούν και άλλοι παράγοντες γι’ αυτές τις διαμαρτυρίες. Το ευρώ είχε αυτές τις αρνητικές επιπτώσεις κυρίως για λόγους πολιτικούς, ιδεολογικούς και διαρθρωτικούς. Αρνούμενες να κάνουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις για να το σώσουν, οι εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές το καταδικάζουν.

Σκοπός του ευρώ ήταν να προσδέσει τη Γερμανία στην Ευρώπη. Ηταν μια γαλλική ιδέα. Είναι επίσης μια νεφελώδη ιδέα που καταδεικνύει την έλλειψη οικονομικής κουλτούρας των ελίτ μας. Πώς μπόρεσαν να φανταστούν ότι «προσδένουν» μια χώρα μέσω μιας νομισματικής συμφωνίας, εκτός εάν υποτεθεί ότι οι Γερμανοί δεν καταλαβαίνουν από αυτά τα πράγματα; Και καθώς καταλαβαίνουν πολύ καλά, αποδέχτηκαν τη γαλλική πρόταση θέτοντας τους όρους τους … κάνοντας το ευρώ ένα γερμανικό μάρκο με άλλο όνομα. Αυτό δίνει στους «φίλους μας πέραν του Ρήνου» ένα σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα καθώς επωφελούνται από ένα υποτιμημένο νόμισμα – το ευρώ – σε σύγκριση με το γερμανικό μάρκο. Η γερμανική οικονομική πολιτική είναι παραδοσιακά κερδοσκοπική, η ζημία – η γαλλική πλευρά – δεν άργησε να έλθει: απόδειξη η κατάρρευση της βιομηχανίας μας. Και εδώ υπάρχουν πολλές αιτίες, αλλά το ευρώ είναι μία από αυτές, αναμφισβήτητα.

Εγκαταλείποντας το πνεύμα αλληλεγγύης της δήλωσης Σουμάν προς όφελος του νεοφιλελευθερισμού, η Συνθήκη του Μάαστριχτ είναι μια ωρολογιακή βόμβα, της οποίας οι πρώτες επιπτώσεις παρατηρούνται στην Ιταλία, τη Γαλλία και την υπόλοιπη Ευρώπη. Λίγοι το έχουν παρατηρήσει, αλλά υπάρχει συσχέτιση. Σε αυτή την εξαφάνιση του κοινοτικού πνεύματος προστίθεται η ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων, η οποία αυξάνει ταυτόχρονα την αποτελεσματικότητα και την αστάθεια της οικονομίας της ζώνης. Η διάταξη αυτή θα έπρεπε να συνοδεύεται από ένα ταμείο σταθεροποίησης για την αντιμετώπιση των ανεπιθύμητων κινήσεων κεφαλαίων. Οι Γερμανοί αντιτάχθηκαν σε αυτό. Χρειάστηκε η κρίση του ευρώ του 2010 για να υποχωρήσουν ελάχιστα.

Δομικά, το ευρώ είναι ελλειμματική κατασκευή. Το ενιαίο νόμισμα δεν πληροί τις απαιτήσεις του Καναδού οικονομολόγου Ρόμπερτ Μάντελ στη θεωρία του σχετικά με τη βέλτιστη νομισματική ζώνη, σύμφωνα με την οποία τα έθνη που επιθυμούν να έχουν το ίδιο νόμισμα πρέπει να μοιράζονται την ίδια οικονομική διάρθρωση. Αυτό επιτρέπει στις αρχές να απαντούν με κοινά μέτρα σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς. Η δομή της γερμανικής οικονομίας είναι διαφορετική από εκείνη της Ιταλίας, χωρίς να μιλάμε για την Ελλάδα … Ελλείψει κοινού προϋπολογισμού, η ζώνη του ευρώ έχει μόνο τη νομισματική δύναμη για να απαντά σε εξωτερικούς κραδασμούς, όπως αυτή της κρίσης των υψηλόβαθμων κινδύνων.

Καθώς η ελευθερία δράσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας είναι περιορισμένη από το καταστατικό της, ο κυβερνήτης της, ο Mάριο Ντράγκι, ξεπέρασε έξυπνα το χαλκά που του επιβλήθηκε υπενθυμίζοντας στους επικριτές του ότι εκτός από την αποστολή του να διασφαλίζει τη σταθερότητα των τιμών, πρέπει επίσης να διασφαλίζει τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Αν δεν παρέμβει, πολλά κράτη μέλη της περιφέρειας θα βρεθούν σε μεγάλο πρόβλημα, θέτοντας ταυτόχρονα σε κίνδυνο τις τράπεζες, τους βασικούς χρηματοδότες τους. Πρέπει συνεπώς να βοηθήσει αυτά τα κράτη να διατηρήσουν τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος “. Ο Mάριο Ντράγκι έσωσε το ευρώ για λίγο.

Κάθε προσκήνιο έχει και το παρασκήνιο. Η Μπούντεσμπανκ συσσωρεύει απαιτήσεις από τις χώρες της Νότιας Ευρώπης που δεν σταματούν να αυξάνονται. Στα τέλη του 2017, αντιστοιχούν στο ένα τρίτο περίπου του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της, με την Ιταλία (481 δισ. Ευρώ), την Ισπανία (389 δισ. Ευρώ) και την Πορτογαλία (81 δισ. Ευρώ) ως κύριους οφειλέτες. Το ιταλικό δημόσιο χρέος έχει βαθμολογηθεί από τους οργανισμούς αξιολόγησης ως “μέση χαμηλότερη ποιότητα”, μόλις ένα βήμα παραπάνω από την “κερδοσκοπική” αξιολόγηση, η οποία θα μετατρέψει την κατηγορία σε “επικίνδυνες ομολογίες” στη φρασεολογία της χρηματοπιστωτικής αγοράς. Αυτό θα αυξήσει τα επιτόκια και κατ’ επέκταση το δημοσιονομικό έλλειμμα. Το ισπανικό χρέος βαθμολογείται ως “μέση κατώτερη ποιότητα”, επίπεδο υψηλότερο από το ιταλικό χρέος. Αυτά τα δύο έθνη είναι πολύ ευάλωτα σε εξωτερικούς κραδασμούς. Η κατάσταση τους μπορεί μόνο να επιδεινωθεί κατά τη διάρκεια της επόμενης ύφεσης των ΗΠΑ που προβλέπεται για το 2020 από τον Μπεν Μπερνάνκι, πρώην κυβερνήτη της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ.

Υπήρξε μια εποχή κατά την οποία θα μπορούσε να σωθεί το ευρώ. Αυτή η εποχή πέρασε. Η Ιταλία και η Ισπανία υποφέρουν, όπως και η Γαλλία, σε μικρότερο βαθμό. Όσον αφορά στη Γερμανία, συγκεντρώνει επισφαλείς απαιτήσεις από τα έθνη της νότιας Ευρώπης, με κίνδυνο να γίνει ο τραπεζίτης της Ευρώπης – απαράδεκτος κίνδυνος για τους Γερμανούς. Επιπλέον, το μέλλον της δεν είναι πλέον στη Δύση αλλά στην Ανατολή, στη Ρωσία, την Κίνα και την Ινδία. Αυτοί οι δύο παράγοντες θα οδηγήσουν τους ηγέτες τους να επανεξετάσουν την προσήλωσή τους στο ευρωπαϊκό νόμισμα και, τελικά, να ανακτήσουν την ελευθερία τους να επικεντρωθούν στις αγορές του μέλλοντος. Το ευρώ θα έχει τελειώσει.

* Διπλωματούχος των Πανεπιστημίων Κολούμπια και Πρίνστον, διετέλεσε διευθυντής της Σιτιγκρούπ της Νέας Υόρκης, με πλούσιο διδακτικό και συγγραφικό έργο.

Μετάφραση: Ευάγγελος Δ. Νιάνιος

Πηγή: http://www.comite-valmy.org/spip.php?article10777

 

spot_img

1 ΣΧΟΛΙΟ

  1. “Σκοπός του ευρώ ήταν να προσδέσει τη Γερμανία στην Ευρώπη. Ηταν μια γαλλική ιδέα”

    “Πώς μπόρεσαν να φανταστούν ότι «προσδένουν» μια χώρα μέσω μιας νομισματικής συμφωνίας, εκτός εάν υποτεθεί ότι οι Γερμανοί δεν καταλαβαίνουν από αυτά τα πράγματα; Και καθώς καταλαβαίνουν πολύ καλά, αποδέχτηκαν τη γαλλική πρόταση θέτοντας τους όρους τους … κάνοντας το ευρώ ένα γερμανικό μάρκο με άλλο όνομα”.

    Η δεύτερη παράγραφος απαντά και αναιρεί την πρώτη. Σκοπός τού € ήταν να προσδέσει την Ευρώπη στην Γερμανία, γι αυτό νομίζω ότι ήταν γερμανική ιδέα, που βλακωδώς υποστήριξαν φανατικά οι Γάλλοι. Το μάρκο (DM) ήταν το σκληρότερο νόμισμα τής Ευρώπης κι ένα από τα σκληρότερα τού κόσμου. Αυτό δυσχέραινε τις γερμανικές εξαγωγές προς τα ευρωπαϊκά κράτη. Πείθοντάς τα οι Γερμανοί να υιοθετήσουν κοινό νόμισμα, το €, ουσιαστικά τούς επέβαλαν το μάρκο (DM). Τώρα πια δεν θα μπορούσαν να διολισθαίνουν/υποτιμούν τι δικό τους νόμισμα κι έτσι ευνοήθηκαν τα μέγιστα οι γερμανικές εξαγωγές. Άγγλοι, Σουηδοί και Δανοί προφανώς την “μυρίστηκαν” την δουλειά και απείχαν.

Leave a Reply to Επισκέπτης Ακύρωση απάντησης

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα