Παρουσιάσθηκε χθές, Δευτέρα 17 Δεκεμβρίου στο Σπίτι της Κύπρου στην Αθήνα το βιβλίο του Ηλία Παντελίδη «Βιώματα, Κύπρος 1974», εκδόσεις Ηλίας Επιφανίου. Tα βιωματικά αφηγήματα, δέκα Ελληνοκυπρίων, τεσσάρων Τουρκοκυπρίων, ενός Μαρωνίτη και ενός Βρετανού αποτυπώνονται στο βιβλίο του Ηλία Παντελίδη. Όλοι Κύπριοι, με ολοζώντανες μνήμες του εφιαλτικού 1974. Το βιβλίο κυκλοφορεί ήδη στα αγγλικά με τον τίτλο «Laconic Tales. Cyprus 1974», εκδόσεις Ηλία Επιφανίου 2017 και στα τουρκικά με τον τίτλο «Savaş ve Biz», εκδόσεις Χώρα 2018.
Κάθε βιωματικό αφήγημα παρουσιάζεται με ιδιαίτερη έμφαση στο 1974, όταν οι Κύπριοι βίωσαν πολλά και μερικοί έμαθαν νέες λέξεις: πραξικόπημα, εισβολή, δολοφονίες, βιασμοί, λεηλασίες, κατοχή, πρόσφυγες, εγκλωβισμένοι, αγνοούμενοι και έποικοι. Αναφέρει στην εισαγωή του ο συγγραφέας: «Το 1974 η Κύπρος αντιμετώπισε τραγικά γεγονότα. Ήταν μια σκοτεινή, μυστηριώδης αδελφοκτόνος περίοδος που δύσκολα γίνεται κατανοητή, ακόμη και μετά το οδυνηρό ταξίδι της μνήμης πίσω στο 1967, 1964, 1963, 1958 και 1955. Ιδιαίτερα το 1964 και το 1974 πολλοί Kύπριοι έχασαν τη ζωή τους. Μερικοί, όμως, έχασαν πολλά περισσότερα, την ανθρωπιά τους.»
Κατά την παρουσίαση χαιρέτισαν την εκδήλωση η μορφωτική σύμβουλος στο Σπίτι της Κύπρου δρ Νάντια Στυλιανού, ο εκδότης Ηλίας Επιφανίου, ο πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας Κυριάκος Κενεβέζος, ο επίτιμος Γενικός Επιθεωρητής Στρατού αντιστράτηγος εν αποστρατεία Δημήτρης Αλευρομάγειρος (το 1974 υπηρέτησε ως διοικητής του 336 ΤΕ στη Λευκωσία), ο τέως Γενικός Διευθυντής Υπουργείου Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Αλέξανδρος Ν. Ζήνων, ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κυπριακών Οργανώσεων Ελλάδος Γιώργος Συλλούρης.
Την παρουσίαση του βιβλίου έκανε ο Γεώργιος Γιωργής, καθηγητής Νεότερης Ιστορίας Πανεπιστημίου Νεάπολις Πάφου. Πρώην Πρέσβης Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο συγγραφέας
Γεννήθηκε το 1953 στην Αιγιαλούσα, στην κατεχόμενη από την Τουρκία Καρπασία της επαρχίας Αμμοχώστου. Φοίτησε στο δημοτικό σχολείο της γενέτειράς του και στην Αγγλική Σχολή Λευκωσίας, από το 1966 μέχρι το 1973. Υπηρέτησε στην Εθνική Φρουρά ως λοχίας πεζικού (Ιούλιος 1973-Αύγουστος 1975). Από το 1975 μέχρι το 1981 σπούδασε οικονομικά και λογιστική στο Λονδίνο (BSc Economics – Chartered Accountant). Είναι παντρεμένος, από το 1977 με την Κατερίνα (Πασχαλίδη), πρώην βουλευτή Κερύνειας με καταγωγή από τον Καραβά, Κερύνειας και το Πραστειό, Αμμοχώστου. Έχουν 4 παιδιά. Ζει στην ευρύτερη περιοχή Λευκωσίας από το 1982 και ακόμη καρτερεί, μέρα νύκτα, να ζήσει ελεύθερος στην Αιγιαλίτικη Γη. Στην Γη που τον γέννησε. Σε μια Κύπρο ελεύθερη και ενωμένη.
Ο ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΣΤΡΆΤΗΓΟΥ ε.α. ΔΗΜΗΤΡΗ ΑΛΕΥΡΟΜΑΓΕΙΡΟΥ
Κύριε Πρέσβυ,
Κύριε πρωην πρέσβυ καθηγητά Γεωργή,
Κυρια Μορφωτική Ακόλουθος,
Κυριε Ακαδημαικε και τεως ΠροεδρΕ της Ακαδημίας Αθηνών Θαναση Βαλτινε,
κ.κ Συλλουρη και Μαζοστασή,
Κυρίες και Κύριοι
Ευθύς εξ αρχής σημειώνω ότι το ανά χείρας βιβλίο του Ηλία Παντελίδη είναι μια υπεύθυνη εργασία από έναν διανοούμενο της πράξης μέσα από τις μαρτυρίες δέκα έξ ατόμων που έζησαν εκείνη την τραγική περίοδο από κοντά[10 Ε/Κ, 4 Τ/Κ, 1 Μαρωνίτη και 1 Βρετανού] αλλά και την μελέτη πλειάδας βιβλίων που αναφέρονται στα τραγικά γεγονότα της εποχής, βιβλίων κατά τεκμήριο εμπεριστατωμένων έστω και αν κάποια από αυτά δεν μπορούν να κρύψουν και υποκειμενικές εκτιμήσεις.
Μεταξύ των μαρτυριών των 10 Ε/Κ είναι και η πολύ αξιόπιστη μαρτυρία ενός απ ο τους καλύτερους εφέδρους αξιωματικούς του 336 Τάγματος που είχα την τιμή να διοικώ , του Γιαννάκη Ιωάννου από την Αμμόχωστο, ο οποίος διακρίνεται στην περιγραφή του από υπερβολική σεμνότητα, μακρυά από κομπορρημοσύνες και φανταστικούς ηρωισμούς. Ευτύχησα να έχω πολλούς τέτοιους συμπολεμιστές ,Όλοι μας δεν ξεχνούμε ότι το 1974,παρ όλες τις μεμονωμένες πράξεις πραγματικής αντίστασης, η Κύπρος κατεστράφη και υπέστημεν πολλαπλή ήττα ανάλογη της καταστροφής της Μικράς Ασίας το 1922.
Μελετώντας το βιβλίο διαπιστώνεται η προσπάθεια του συγγραφέα να καταγραφούν δυσάρεστες αλήθειες αλλά και νά εκφρασθεί και μάλιστα έντονα η πίστη του στην ειρήνη μεταξύ των Λαών, με ενδόμυχη ευχή αυτό να πραγματοποιηθεί πρωτίστως στην μαρτυρική Κύπρο.
Είναι ένα παμπάλαιο αίτημα από την εποχή του Αριστοφάνη και ο συγγραφέας δηλώνει ξεκάθαρα αυτό το αντιπολεμικό πνεύμα,
Δεν θέλω να απογοητεύσω κανέναν, Όλοι αγαπούμε την ειρήνη αλλά δυστυχώς το από 2000 και πλέον ετών άγγελμα του Αγγέλλου της Βηθλεέμ «επί γης ειρήνη» εξακολουθεί να παραμένει ως ευχή και το αναλύουν φιλοσοφικά και ουσιαστικά από τον Ηράκλειτο, τον Θουκυδίδη έως τον Κλαούζεβιτς και τον Μάο, ο τελευταίος μάλιστα πολύ κυνικά αναφέρει ότι «η ιστορία γράφεται στις κάννες των όπλων»
Θα προσέθετα, επειδή και ο συγγραφέας αναφέρεται και μάλιστα εγκωμιαστικά και στο βιβλίο του Νεοκλή Σαρρή «η άλλη πλευρά» ότι δυστυχώς η τουρκική ελίτ, διαχρονικά απεργάζεται και την ευδαιμονία του ίδιου του Λαού της .
Στήν προ έτους συνάντηση του Κρας Μοντανα ο Τούρκος υπουργός των Εξωτερικών όταν τέθηκε το θέμα της απομάκρυνσης του στρατού κατοχής μας ειρωνεύτηκε λέγοντας «ο στρατός θα παραμείνει και αν σε 15 χρόνια είστε καλά παιδιά το ξανασυζητάμε»……
Δεν θα αναφερθώ στις συνεχείς σημερινές απειλές της Άγκυρας, απλώς θα σας μεταφέρω τα λόγια της Λιβανέζας ιστορικού Jana Tamer η οποία το 2006 απέστειλε επιστολή στον Πάπα Βενέδικτο σχετικά με την ομιλία του στο Πανεπιστήμιο του Ρέγκενσμπουρκ της Βαυαρίας όπου έκανε αναφορά στον Εμμανουήλ Παλαιολόγο τον Β’ αλλά και στην επίσκεψή του στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως τον Νοέμβρη του 2006 , η οπoια δημοσιεύτηκε στην L ‘ Orient- Le Jour και του έγραφε μεταξύ άλλων ότι «[…] η Τουρκία έχει πρόβλημα με την ιστορία της και την ταυτότητά της; όπως και με την ιστορία και τη θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά των εδαφών της. Πέρα από τη σημασία των παρατηρήσεων του Εμμανουήλ Παλαιολόγου Β΄, η ίδια η αναφορά σε αυτόν υπενθύμισε στους Τούρκους […] ότι η χώρα τους έγινε τούρκικη και μουσουλμανική πρόσφατα βάσει της ιστορίας. Χρειάζονται ακόμα εννέα αιώνες για να ξεπεράσει η ιστορία της τούρκικης και μουσουλμανικής Μικράς Ασίας σε διάρκεια [την ιστορία] της χριστιανικής Μικράς Ασίας. Συγκροτημένη από πάνω από 25 διαφορετικές εθνότητες, ο πληθυσμός της Τουρκίας επινόησε μια τούρκικη και μουσουλμανική ταυτότητα, προβάλλοντας αυτή την ταυτότητα στην ιστορία και τα εδάφη ταυτόχρονα.” *
Μακάρι , η ευχή και η προσπάθεια του συγγραφέα για ειρήνη και μέσα από αυτό το βιβλίο να ακουστεί από τους ισχυρούς της Γής αλλά , πιστεύω , δεν πρέπει να λησμονούμε τον συμβολισμό της Θεάς Αθηνάς , της Θεάς της σοφίας αλλά και της πάλλουσας το δόρυ,
Ευχαριστώ θερμά τον συγγραφέα για την πρόσκληση , το Σπίτι της Κύπρου για την ζεστή φιλοξενία και εσάς Κυρίες και Κύριοι που είχατε την ευγένεια να με ακούσετε.
Αθήνα 17 Δεκεμβρίου 2018
——————————————-
*[Jana Tamer, “La visite du Pape en Turquie”, L’Orient-Le Jour, 30.11.2006.]
Ο Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγος (27 Ιουνίου 1350 – 21 Ιουλίου 1425) ήταν Βυζαντινός αυτοκράτορας από το 1391 έως το 1425. Λίγο πριν το θάνατό του, έγινε μοναχός και έλαβε το όνομα Ματθαίος. Η σύζυγός του, Ελένη Δραγάση, είδε τους γιους τους, Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγο και Κωνσταντίνο ΙΑ΄ Παλαιολόγο, να γίνονται αυτοκράτορες.
Τον Σεπτέμβριο του 2006, ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ΄ χρησιμοποίησε, σε διάλεξη στο Πανεπιστήμιο του Ρέγκενσμπουρκ της Βαυαρίας, αυτούσιο τμήμα διαλόγου του Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου με Πέρση λόγιο, [2] η οποία είχε θέμα τα πιστεύω του Ισλάμ και του Χριστιανισμού και ανέφερε: «Δείξε μου τι νέο έφερε ο Μωάμεθ και εκεί θα βρεις μόνον πράγματα διαβολικά και απάνθρωπα, όπως η διαταγή του να διαδοθεί η πίστη που κήρυττε με το σπαθί». Η φράση αυτή προέρχεται από απόσπασμα που έχει ως εξής:
Δείξε μου τι νέο έφερε ο Μωάμεθ και εκεί θα βρεις μόνον πράγματα διαβολικά και απάνθρωπα, όπως η διαταγή του να διαδοθεί η πίστη που κήρυττε με το σπαθί. Ο Θεός δεν ευχαριστείται με το αίμα – και το να μην πράττεις λογικά είναι αντίθετο με τη φύση του Θεού. Η πίστη γεννιέται από την ψυχή, όχι από το σώμα. Όποιος θα οδηγήσει κάποιον στην πίστη χρειάζεται την ικανότητα να μιλά καλά και να επιχειρηματολογεί κατάλληλα, χωρίς βία και απειλές. Για να πείσει κανείς μια λογική ψυχή, δεν χρειάζεται ισχυρό χέρι, όπλα οποιουδήποτε είδους, ή άλλους τρόπους για να απειλεί κάποιον με θάνατο.
Η αναφορά της φράσης του Μανουήλ Παλαιολόγου προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις στο μουσουλμανικό κόσμο. Διαδηλώσεις, βανδαλισμοί, αλλά και μια δολοφονία ιταλίδας καλόγριας στην Σομαλία φέρεται να αποτέλεσαν απάντηση στην «προσβολή».
