του Δρ. Γεώργιου Κωνσταντινίδη*.
Στη σύγχρονη εποχή της παγκοσμιοποίησης του και του πολυπολικού διεθνούς συστήματος που διαμορφώνεται αδιάκοπα, η οικονομική διπλωματία ανάγεται σε μια από τις κρίσιμες παραμέτρους για την ανάδειξη της οικονομικής ισχύος και την σε μακροχρόνια βάση ανάπτυξη μιας χώρας.
Ειδικά για την Ελλάδα που βιώνει μια άνευ προηγουμένου οικονομική κρίση η δυνατότητα σύναψης στενότερων εμπορικών επαφών και στρατηγικών επενδυτικών συμφωνιών με άλλα κράτη, πρέπει να αποτελεί μια πρωταρχική προτεραιότητα των κυβερνητικών ιθυνόντων και μια λύση ανάγκης, ως αντιστάθμισμα στις περιορισμένες άμεσες ξένες επενδύσεις που δρομολογούνται στη χώρα μας και ως έναν τρόπο επανεκκίνησης της δοκιμαζόμενης οικονομίας μας.
Τονίζω πολλές φορές ότι απαιτείται «άνοιγμα», στροφή της οικονομικής διπλωματίας μας προς όσο το δυνατόν περισσότερα κράτη που διαθέτουν το επιχειρηματικό υπόβαθρο και την επιθυμία να επενδύσουν στην Ελλάδα. Ενδεικτικά μόνο αναφέρω τις Η.Π.Α., τη Ρωσία, την Αγγλία, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ινδία κτλ. Ορισμένες από αυτές έχουν ήδη εκδηλώσει έμπρακτα τη θέλησή τους να συμμετάσχουν επενδυτικά σε διάφορα έργα (projects) στην Ελλάδα, ώστε και οι δημόσιες ή ιδιωτικές εταιρείες των χωρών αυτών να επωφεληθούν από άποψη κερδοφορίας και φήμης, αλλά και η Ελλάδα να αποκομίσει οικονομικά οφέλη, τόσο σε όρους αύξησης του Α.Ε.Π. όσο και με τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, που τις έχει αναμφίβολα τόσο πολύ ανάγκη.
Το ζητούμενο, βέβαια, είναι εάν το επίσημο ελληνικό κράτος θα συνδράμει προς την κατεύθυνση της προσέλκυσης ξένων επενδύσεων που σαφώς θα συντελέσουν στην πολυπόθητη ανάπτυξη της οικονομίας. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, χρειάζεται η παροχή γενναίων επενδυτικών και φορολογικών κινήτρων στους ενδιαφερόμενους Έλληνες ή ξένους επενδυτές και συγκεκριμένα η μείωση της φορολογίας κατά 5% εώς 10% από το 29% που βρίσκεται σήμερα και λειτουργεί αποτρεπτικά για επενδυτικές πρωτοβουλίες, όταν στις γειτονικές χώρες π.χ. Βουλγαρία, Τουρκία, Κύπρος δεν υπερβαίνουν το 10% έως 15%. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η Ιρλανδία σημείωσε 26.3% ανάπτυξη για το 2015 λόγω του χαμηλού συντελεστή εταιρικής φορολογίας (12.5%), που οδήγησε στην μετεγκατάσταση πολυεθνικών, κυρίως αμερικανικών επιχειρήσεων στην Ιρλανδία. Ένας σοβαρός επενδυτής δεν θα αναλάβει το επενδυτικό ρίσκο σε μια χώρα που το φορολογικό και θεσμικό της πλαίσιο αφενός προσφέρει περιορισμένες ευκαιρίες για επιχειρηματική δραστηριότητα και αφετέρου αλλάζει διαρκώς, χωρίς να δείχνει πως έχει προσανατολισμό και στόχευση.
Για να διορθώσουμε τα κακώς κείμενα της οικονομίας μας χρειάζεται να πραγματοποιήσουμε ριζικές διαρθρωτικές αλλαγές, σοβαρές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας π.χ. μείωση των εργοδοτικών εισφορών τουλάχιστον κατά 5%, μέτρο που θα περιορίσει τη μαύρη, ανασφάλιστη εργασία και θα αυξήσει την απασχόληση, μειώνοντας παράλληλα το εργασιακό κόστος για τους εργοδότες. Επιπλέον, ας δρομολογηθεί επιτέλους το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και η χωρίς στρεβλώσεις απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας προς όφελος των καταναλωτών και των εμπλεκόμενων εταιρειών. Ας αξιοποιήσουμε αποδοτικότερα με στρατηγικό σχεδιασμό τα ανταγωνιστικά και συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, π.χ. στους κλάδους του τουρισμού, της κρουαζιέρας και της ναυτιλίας, προτάσσοντας την κατασκευή τουριστικών υποδομών όπως μαρίνων, υδατοδρομίων, καταδυτικών και χιονοδρομικών κέντρων, γηπέδων γκολφ κ.ά., προωθώντας το θεματικό και εναλλακτικό τουρισμό και επιμηκύνοντας την τουριστική περίοδο. Επιπρόσθετα, χρειάζεται να δοθούν κίνητρα για να αναζωογονηθεί το ναυπηγικό και επισκευαστικό έργο αρχικά των ναυπηγείων του Σκαραμαγκά, της Ελευσίνας και κατόπιν άλλων ναυπηγείων όπως π.χ. το Νεώριο Σύρου, αναλαμβάνοντας παραγγελίες από Έλληνες και ξένους πλοιοκτήτες.
Αφού δεν υφίσταται η «ασπίδα» της ισχυρής βιομηχανικής παραγωγής στην οικονομία μας, εποικοδομητικό θα ήταν να στηριχθεί η εξωστρέφεια, ο εξαγωγικός προσανατολισμός των διεθνώς αναγνωρισμένων μεγάλων ελληνικών εταιρειών που παράγουν ανταγωνιστικά και ποιοτικά προϊόντα, αλλά και των μικρομεσαίων, που συνιστούν τη ραχοκοκαλιά της εγχώριας επιχειρηματικότητας, ώστε να δημιουργηθούν νέες αγορές για τα ελληνικά προϊόντα όλων των κλάδων. Πιο συγκεκριμένα, για τα 50 και πλέον προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ή Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (π.χ. μαστίχα Χίου, γραβιέρα Νάξου, κρόκος Κοζάνης, αυγοτάραχο Μεσολογγίου, μήλα Πηλίου, λευκά και κόκκινα κρασιά Πελοποννήσου και άλλων περιοχών κτλ.) απαιτείται η αξιοποίηση του συγκριτικού τους πλεονεκτήματος και η με στρατηγικό μάρκετινγκ προώθησή τους στις ιδιαίτερα απαιτητικές και ανταγωνιστικές διεθνείς αγορές.
Τέλος, υπογραμμίζω πως, αν δε δραστηριοποιηθεί εντατικά η οικονομική μας διπλωματία διανοίγοντας νέους εμπορικούς και επιχειρηματικούς διαύλους επικοινωνίας και συντελώντας αποφασιστικά στην υπογραφή στρατηγικών συμφωνιών και γόνιμων συνεργιών με κράτη και πολυεθνικές εταιρίες και αν δεν συνοδεύονται τα επίσημα ταξίδια του Έλληνα Πρωθυπουργού από αναγνωρισμένου κύρους Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται σε αντιπροσωπευτικούς και δυναμικούς κλάδους της οικονομίας με στόχο την υπογραφή διμερών, πολυεπίπεδων επιχειρηματικών και επενδυτικών συνεργασιών, τότε είναι εξαιρετικά δύσκολο η στροφή προς οποιαδήποτε μικρότερη ή μεγαλύτερη οικονομική δύναμη να βοηθήσει την Ελλάδα, ώστε να απαγκιστρωθεί από τη στενωπό της οικονομικής κρίσης την οποία αντιμετωπίζει τα τελευταία επτά μνημονιακά χρόνια.
*Γιώργος Κωνσταντινίδης, οικονομολόγος, Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου, συγγραφέας του βιβλίου “Συσσώρευση Κεφαλαίου και Παγκοσμιοποίηση στην Τουρκία Διαχρονικά”, εκδόσεις Παπαζήση, 2009.
πηγή: Ηχώ.
