οι καινοτομίες της ΔΕΘ

του Γιώργου Μουρουζίδη, ταξιάρχου ε.α.

Σκέψεις με αφορμή την 83^η ΔΕΘ, όπου φέτος κυριάρχησαν οι καινοτομίες τόσο ελληνικών, όσο και επιχειρήσεων της τιμώμενης χώρας της Αμερικής.
H γενιά μας έχει ζήσει πλήθος αλλαγών θετικών και αρνητικών. Αυτές οι αλλαγές θα ωχριούν, μπροστά σε όσα θα φέρει το επόμενο κύμα καινοτομίας, που θα χτυπήσει και τις 196 χώρες του πλανήτη μας. Προσπαθήστε να φανταστείτε κάποια εξέλιξη σε τομείς επιχειρηματικής δραστηριότητας τόσο διαφορετικούς μεταξύ τους, όσο οι βιοεπιστήμες , η χρηματοοικονομία, ο πόλεμος και η γεωργία, και να είστε βέβαιοι ότι κάποιος ήδη προσπαθεί να την αναπτύξει και να την εκμεταλλευτεί εμπορικά.

Στις ΗΠΑ πλέον οι επαναστατικές ανακαλύψεις δεν προέρχονται μόνο από την Σίλικον Βάλεϊ, αλλά και από πολλές άλλες περιοχές. Μετά από πολλά χρόνια ανάπτυξης που βασιζόταν στην φθηνή εργασία, σημάδια καινοτομίας εμφανίζονται και από τα 3 δις των ανθρώπων που ζουν στην Κίνα, την Ινδία, την Βραζιλία και την Ινδονησία.

Οι υψηλότατης εξειδίκευσης αγορές εργασίας της Ευρώπης παράγουν νεοφυείς επιχειρήσεις, που δίνουν την εντύπωση ότι θα δημιουργήσουν μια εξ΄ ολοκλήρου ψηφιακή οικονομία. Ακόμα και στην Αφρική οι καινοτομίες αλλάζουν την μορφή της ηπείρου, τροφοδοτώντας την ανάπτυξη. Παντού πολίτες που πρόσφατα έγιναν αυτεξούσιοι, καθώς και δίκτυα πολιτών αμφισβητούν την καθεστηκυία τάξη με τρόπους αδιανόητους ως τώρα – από την δημιουργία νέων επιχειρηματικών μοντέλων μέχρι την αμφισβήτηση παλαιών αυταρχικών καθεστώτων.

Σε λίγο καιρό θα δούμε παραπληγικούς να περπατούν με ρομποτικές στολές, φάρμακα να εξαλείφουν μορφές καρκίνου, ξένους ανθρώπους να μιλάνε μεταξύ τους με μηχανική μετάφραση, η τεχνητή νοημοσύνη να ανταγωνίζεται την ανθρώπινη σκέψη, κώδικα ηλεκτρονικού υπολογιστή να χρησιμοποιείται τόσο ως διεθνές νόμισμα, όσο και ως όπλο για την καταστροφή υποδομών στην άλλη άκρη του κόσμου, αυτοκίνητα χωρίς οδηγούς, ρομπότ σε πολλές εργασίες, κλπ… (ορισμένα από αυτά ήδη συμβαίνουν).

Όσες χώρες δεν αναπτύξουν δικές τους ανάλογες λογισμικές πλατφόρμες θα πληρώνουν φόρο υποτέλειας στην Σίλικον Βάλεϊ ή κάπου αλλού (όπως στην Αρχαία Ρώμη), όπου και θα μεταφέρεται μέρος του ΑΕΠ τους, με εντονότερους ρυθμούς από ότι σήμερα. Για παράδειγμα η Google πήρε σχεδόν όλες τις διαφημίσεις, η Uber θα κυριαρχήσει στις μεταφορές, η Pinterest ουσιαστικά υποκαθιστά τις πωλήσεις περιοδικών.

Οι καινοτομίες δεν συνοδεύονται μόνο από υποσχέσεις αλλά και από κινδύνους φυσικά, όπως οι υποκλοπές, η ανεργία κ.ά. Σε αντίθεση με το προηγούμενο κύμα ψηφιακής παγκοσμιοποίησης και καινοτομίας, που έβγαλε από τη φτώχεια τεράστιο αριθμό ανθρώπων σε αγορές εργασίας χαμηλού κόστους, το επόμενο κύμα θα αποτελέσει πρόκληση για τις ανά τον κόσμο μεσαίες τάξεις. Κυρίως όμως θα εντάξει κάποιες περιθωριακές οικονομίες στο κυρίαρχο ρεύμα της οικονομίας, ενώ θα περιθωριοποιήσει όσες δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν στην 4η Βιομηχανική Επανάσταση.                                                                                                                   Ο εκθετικός μετασχηματισμός των οικονομιών δεν είναι ανεξάρτητος από τις γεωπολιτικές υποθέσεις. Οι καινοτομίες, το ταλέντο, και η επιμονή στις εξελίξεις, δίνουν το στίγμα της νέας εποχής και προσθέτουν ή αφαιρούν ισχύ από την γεωπολιτική αξία των κρατών στον σύγχρονο κόσμο, που πέρασε από τον Ψυχρό Πόλεμο στην Ψηφιακή Εποχή. Το Ισραήλ και η Ν. Κορέα διαθέτουν ήδη το 4% του ΑΕΠ τους στην ψηφιακή υψηλή τεχνολογία, με προτεραιότητα υπέρ των στρατιωτικών αναγκών, οι οποίες στην συνέχεια διαχέονται και στους υπόλοιπους τομείς της επιχειρηματικότητας, όπως συμβαίνει και σε πολλές άλλες ισχυρές στρατιωτικές χώρες, όπως η Αμερική και η Ρωσία.

Πολλές κοινωνίες κλυδωνίζονται από μια διάχυτη αίσθηση πως είναι όλο και πιο δύσκολο να βρει κανείς τη θέση του στον κόσμο ή να προκόψει. Όταν πριν μερικά χρόνια ξεσπούσε η επανάσταση του διαδικτύου δεν είχαμε την παραμικρή ιδέα του μέλλοντος που απλωνόταν μπροστά μας. Σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να προσαρμοστούμε στις εξελίξεις πάση θυσία, εάν θέλουμε να μείνουμε ζωντανοί. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 87η θέση του δείκτη της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας και στην 44η σε όρους υψηλής μόρφωσης και εκπαίδευσης, σύμφωνα με το World Economic Forum.

Η διαφορά μεταξύ μόρφωσης και ανταγωνιστικότητας, αποτελεί μια από τις αιτίες του brain drain (500 χιλιάδες νέοι άνθρωποι στην πλειοψηφία τους μορφωμένοι, εγκατέλειψαν την Ελλάδα και ενισχύουν άλλες οικονομίες κυρίως ευρωπαϊκές). Η πρόκληση για την χώρα είναι η δημιουργία θεσμών και η εφαρμογή πολιτικών, οι οποίες θα ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα και θα υποστηρίξουν τις καινοτομίες, για να επιτρέψουν την Ελλάδα να επενδύσει στο μέλλον της και να ανατάξει την οικονομίας της.

Η 83^η ΔΕΘ έδειξε τον δρόμο και την επιλογή αυτή την επιβράβευσε η κοσμοσυρροή των επισκεπτών.