Άρθρο γνώμης του αρθρογράφου της εφημερίδας Le Monde, Gerard Courtois, αναφορικά με τον ένα χρόνο της προεδρίας Macron και την ανυπαρξία εναλλακτικής πολιτικής πρότασης στη Γαλλία
Στην ηλεκτρονική σελίδα της εφημερίδας Le Mondeφιλοξενείται άρθρο του γνωστού δημοσιογράφου Gerard Courtois, με τίτλο: «Η απουσία εναλλακτικής πολιτικής επιβάλλει στον Macron ακόμη μεγαλύτερες ευθύνες». Αναφέρεται:
«There is no alternative». Ένα χρόνο μετά, δεν έχει αναπτυχθεί καμία πειστική εναλλακτική πολιτική.
Πριν από ένα χρόνο, και αυτές είναι οι λέξεις που χρησιμοποίησε ο ίδιος, ο Emmanuel Macronμπήκε στο Elysée «κάνοντας διάρρηξη». Είναι αλήθεια ότι αυτή η πολιτική «διάρρηξη» ήταν εντυπωσιακή: αφού λεηλάτησε σοσιαλιστές και κεντρώους στον πρώτο γύρο, συνέχισε με την Δεξιά, στον δεύτερο. Στις 7 Μαΐου 2017 βρέθηκε να τον στηρίζουν δύο στους τρεις ψηφοφόρους, μη έχοντας άλλη επιλογή αν ήθελαν να εμποδίσουν την άνοδο της Marine Le Pen. «There is no Alternative» (ΤΙΝΑ) είπαν σε άπταιστα Αγγλικά.
H νίκη αυτή βέβαια, θα μπορούσε απλώς να οφείλεται στις συναστρίες. Ένα χρόνο αργότερα, αυτό είναι πια ένα διαρθρωτικό δεδομένο αυτής της ασυνήθιστης θητείας: Ο υποψήφιος της «μη ύπαρξης άλλης εναλλακτικής» έγινε ο Πρόεδρος της «μη ύπαρξης άλλης εναλλακτικής». Ακόμη δεν έχει αναπτυχθεί καμία πειστική εναλλακτική πολιτική απέναντί του.
Για να καταλάβουμε αρκεί να διαβάσουμε την καυστική απάντηση των Γάλλων στην ερώτηση που τέθηκε στη δημοσκόπηση της Ipsos στη LeMonde: «Για καθεμία από τις παρακάτω προσωπικότητες, θεωρείτε, αν είχε εκλεγεί στη θέση του ΠτΔ, θα τα είχε πάει καλύτερα, λιγότερο καλά ή ούτε καλύτερα ούτε χειρότερα από τον Emmanuel Macron;». Το 14% εκτιμά ότι ο Jean-LucMélenchon ή η Marine Le Penθα τα είχαν καταφέρει καλύτερα (σε αντίθεση με το 57% και 60%, αντίστοιχα, που κρίνουν ότι θα τα είχαν πάει χειρότερα). Μόνο το 8% θεωρεί ότι ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων Laurent Wauquiez θα ήταν καλύτερος πρόεδρος, ενώ το ποσοστό είναι μόλις 4% για τον OlivierFaure.
Έτσι, ούτε οι ηγέτες της Ανυπότακτης Γαλλίας, ούτε του Εθνικού Μετώπου, και ακόμα λιγότερο των Ρεπουμπλικάνων ή των Σοσιαλιστικού Κόμματος, εμφανίζονται, προς το παρόν, ως απειλητικοί αντίπαλοι. Αυτό βέβαια δεν τους εμποδίζει να κατακρίνουν τις δράσεις της κυβέρνησης, να φέρονται κατά των μεταρρυθμίσεων ή να κάνουν τις «γιορτές αλά Macron». Ωστόσο, ελλείψει ισχυρών εναλλακτικών πολιτικών, αυτές οι αποσπασματικές και μηχανικές αντιδράσεις, αντί να αποσταθεροποιούν, έχουν την τάση να ενισχύουν τη θέση του Macron στο κέντρο της σκακιέρας.
Θα έλεγε κανείς, έχοντας και την εμπειρία της πορείας του ίδιου του Emmanuel Macron, ότι υπάρχει χρόνος, έως το 2022, για να αναδειχτούν αντίπαλες πολιτικές δυνάμεις. Θα πρέπει ωστόσο, οι δυνάμεις της αντιπολίτευσης να βγουν από τις αντιφάσεις, στις οποίες έχουν παγιδευτεί.
Αυτή είναι, προφανώς, η περίπτωση του Σοσιαλιστικού Κόμματος, το οποίο παραμένει παγιδευμένο μεταξύ της προεδρικής πλειοψηφίας και της Ανυπότακτης Γαλλίας, οι οποίες εργάζονται μαζί για να το διατηρήσουν σε κώμα. Μέχρι στιγμής, η εκλογή του OlivierFaure δεν έχει αλλάξει τίποτα. Ο νέος Γραμματέας παραμένει ιδιαίτερα αθόρυβος, τη στιγμή που ο F. Hollande του κλέβει την παράσταση: η επιτυχία του βιβλίου του Les Leçons du pouvoir, δίνει στον πρώην πρόεδρο τη δυνατότητα να περάσει το προφίλ του έμπειρου ηγέτη, ενός πεπεισμένου σοσιαλδημοκράτη. Όσον αφορά τον πρώην υποψήφιο των Σοσιαλιστών στις προεδρικές, Benoît Hamon, είτε το θέλει, είτε όχι, παραμένει δορυφόρος της Ριζοσπαστικής Αριστεράς του Jean-Luc Mélenchon.
Η κατάσταση δεν είναι πολύ καλύτερη στους Ρεπουμπλικάνους. Ο Πρόεδρός τους, Laurent Wauquiez, εξαπολύει μάταια τα βέλη του εναντίον του Emmanuel Macron. H Δεξιά δεν έχει βρει ακόμη τον τρόπο να βγει από το στρατηγικό της αδιέξοδο. Αντιθέτως, οι μισοί από τους ψηφοφόρους της εγκρίνουν την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης και θεωρούν ότι «ο Emmanuel Macron κάνει όσα δεν τόλμησε να κάνει η Δεξιά». Οι υπόλοιποι ψηφοφόροι θεωρούν δε, ότι η Marine LePen είναι πιο πειστική σε θέματα που σχετίζονται με την καταπολέμηση της μετανάστευσης. Και ακόμη χειρότερα, πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν να ξεπεραστούν οι παλιοί εξοστρακισμοί σε σχέση με το Εθνικό Μέτωπο και τους επιγόνους του.
Τέλος, ούτε η Ανυπότακτη Γαλλία, ούτε το Εθνικό Μέτωπο έχουν καταφέρει να βρουν τις ισορροπίες τους και είναι καταδικασμένα σε ένα ανταγωνισμό μεταξύ τους, προκειμένου κάθε φορά να κινητοποιούν την ανησυχία και το θυμό μιας ολόκληρης χώρας.
Ο Jean-Luc Mélenchon επικεντρώνεται στο πεδίο των κοινωνικών αγώνων, ενώ η Marine Le Pen προετοιμάζεται για το ευρωπαϊκό πεδίο, ενόψει και των ευρωεκλογών του 2019. Αλλά, εξαιτίας αυτού λαϊκίστικου ανταγωνισμού τους, έχουν χάσει και οι δύο την ελάχιστη αξιοπιστία που κατάφεραν να εξασφαλίσουν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής τους εκστρατείας.
Εν ολίγοις, εκτός κι αν οι δυνάμεις της Αριστεράς ή της Δεξιάς αποφασίσουν να συνεργαστούν, ο πρόεδρος «της μη ύπαρξης εναλλακτικής πολιτικής» μπορεί να συνεχίσει, χωρίς σκοτούρες, την πορεία του.
Αυτή όμως, η έλλειψη εναλλακτικής επιβάλλει στον Emmanuel Macron ευθύνες ακόμη μεγαλύτερες. Η πρώτη πρόκληση είναι να μην μπει στον πειρασμό να νομίσει ότι έχει το πεδίο ελεύθερο και ότι μπορεί να κυβερνήσει κατά βούληση. Η δεύτερη μεγάλη ευθύνη του είναι να αποδείξει ότι η πολιτική του είναι πράγματι σε θέση να βελτιώσει τα πράγματα, όπως το έχει υποσχεθεί στους Γάλλους. Όλα αυτά μένουν να αποδειχτούν.
