Τις τελευταίες ημέρες και με αφορμή την παρουσίαση δύο βιβλίων (Επιμέλεια εαυτού του Θεοφάνη Τάση και Επιχειρήματα Ελευθερίας του Αριστείδη Χατζή) προσέγγισα κάπως περισσότερο τις δύο μεγάλες πολιτικές φιλοσοφίες (Φιλελευθερισμό και Σοσιαλισμό).
Η σχέση τους είναι διαχρονικά συγκρουσιακή.
Οι δύο μεγάλες αξίες του Φιλελευθερισμού είναι η ελευθερία και τα δικαιώματα, του δεν σοσιαλισμού η ισότητα και η δικαιοσύνη.
Το ενδιαφέρον είναι πως έχει διαμορφωθεί μια σύγχρονη σχετικά τάση την οποία εκφράζει και ο αμερικανός διανοούμενος Ουίλιαμ Κίπλικα που χαρακτηρίζεται απο τον όρο κοινοτιστές.
Η τάση αυτή δεν θεωρεί ανταγωνιστική τη σχέση των δύο θεωριών και πιστεύει πως μπορεί να συνυπάρξουν.
Θα είχε ενδιαφέρον να αναζητήσουμε μια νέα πολιτική θεωρία που θα περιλαμβάνει τις αξίες και του φιλελευθερισμού και του σοσιαλισμού Δηλαδή: Ελευθερία, δικαιώματα, ισότητα, δικαιοσύνη.
Τίποτε δεν είναι αδύνατο.
Μια νέα πολιτική θεωρία
- Advertisement -
22 ΣΧΟΛΙΑ
ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.
- Advertisement -
Η συγκρουσιακή σχέση έχει βάση την σχέση του ατόμου με την κοινωνία.
Τι από τα δυο θα επικρατήσει η επιβεβαίωση του ατομικού εγώ ή αυτό του κοινωνικού εγώ .
Η σχέση αυτή υπάρχει σαν βασικό θέμα στις γραφές και είναι και βάση του χριστιανισμού.
Το ν αγαπάς τον πλησίον σαν τον εαυτό σου , ο τίτλος όλου του ευαγγελίου , είναι αυτό που κάνει την σύγκρουση αυτή διαχρονική.
Για ν αγαπήσεις τον άλλο πρέπει ν αγαπήσεις τον εαυτό σου .
Άνθρωποι ατελείς στη σχέση με τον εαυτό του είναι αδύνατον να έχουν σωστές κοινωνικές σχέσεις , το βλέπουμε στην καθημερινότητα.
Οι άνθρωποι αυτοί θα φροντίσουν πρώτα την βασική ανάγκη επιβίωσης , τα αρχέγονα ένστικτα.
Άρα ο φιλελευθερισμός είναι η πρώτη προσέγγιση χωρίς να είναι κατηγορητέος είναι όμως ανεπαρκής.
Η δεύτερη κίνηση του ώριμου χαρακτήρα προς τον πλησίον είναι η πληρότητα του ανθρώπου που μοιράζετε την ελευθερία του με την ελευθερία του συνόλου.
Οι δυο πολιτικές δεν είναι ανταγωνιστικές είναι πολιτικές σε διαφορετικό επίπεδο.
Η πάλη των τάξεων κατά Μάρξ επομένως δεν είναι πλήρης παρ ότι η οικονομική δυνατότητα προάγει την εκπαίδευση και την ωριμότητα του ανθρώπου.
Η πάλη των τάξεων ως σύγκρουση μεταξύ της ώριμης και της ανώριμης κατάστασης θα είναι διαρκής με επιτιθέμενο την φιλελεύθερη πολιτική αφού έχει τα πρωτόγονα ένστικτα και την άμυνα από τους κοινωνιστές αφού αντιλαμβάνονται την ανωριμότητα του άλλου.
Συνελόντι ειπείν μόνον ο χριστιανισμός προσέγγισε αυτά τα προβλήματα έγκαιρα και έδωσε και την λύση στην θεωρεία και την πράξη.
Αν διαβάσει κανείς την ζωή των ασκητών των ΜΟΝΑΧΩΝ και τον αγώνα τους για τους υπόλοιπους ανθρώπους θα καταλάβει θα καταλάβει τι σημαίνει πράξη.
Αυτή ακριβώς η δυνατότητα ενός μοναχού , άρα πρωτόγονου ανθρώπου -αντικοινωνικού, να είναι συγχρόνως έντονα κοινωνιστής είναι και η πρόταση για λύση της σύγκρουσης.
Η εκπομπή ήταν πολύ καλή λόγω κυρίως του Τάση που ανέλυσε λεπτομέρειες της αλλαγής της συμπεριφοράς των ανθρώπων και την δημιουργία τάξεων με βάση την μόρφωση.
Στο μέτρο που οι πραγματικά φιλελεύθερες πολιτικές συνδράμουν στην αυτοπραγμάτωση της προσωπικής ζωής(απορρίπτοντας τον όρο “ατομική” με αφορμή αν δεν λαθεύω και μια έξοχη τοποθέτηση του πατρός Νικολάου Λουδοβίκου) συμβάλλουν και σε μια κοινωνία προόδου.
Πολλοί (νεο-)φιλελεύθεροι αποδομούν τις έννοιες ισότητα και δικαιοσύνη διότι θεωρούν ότι “στρεβλώνουν” την ελευθερία.
Ουδέν αναληθέστερο.
Η καταχρηστική “ισότητα” που καθίσταται μέρος ενός πελατειακού εγκλωβισμού για τις ανάγκες μιας κομματικής νομενκλατούρας σαφώς έχουν παθογενή χαρακτηριστικά.
Η θεραπεία του μέτρου δεν είναι αδύνατη.
Ούτε ο Fukuyama άλλωστε επιβεβαιώθηκε έχοντας μια στρεβλή αντίληψη του (υπαρκτού) σοσιαλισμού που κατέρρεε, ούτε φυσικά οι “σοσιαλιστές” που οικοδόμησαν τελικά μια κοινωνία όπως την αποτύπωσε με γλαφυρότητα ο Όργουελ (animal farm, ‘1984’).
Υπό αυτή την έννοια σαφώς μπορεί να συνυπάρξουν οι θεωρίες αυτές και να παράξουν κοινωνικό αποτέλεσμα.
Δεν μπορεί λχ η “αγορά” να έχει δίκιο όταν οι πιο παραγωγικές ηλικίες ανθρώπων με πτυχίο-α 25-40 ετών είναι άνεργοι ή απασχολήσιμοι.
Κάτι …πάει στραβά που η αγορά …δεν μπόρεσε να (αυτο)ρυθμίσει.
Οι καταχρήσεις των εννοιών είναι το πρώτο πρόβλημα και εδώ δεν ξέρω κατά πόσο θα με ενέπνεαν οι απόψεις των εκάστοτε συγγραφέων καθώς υπεισέρχεται έντονα το στοιχείο του υποκειμενισμού.
Αφετέρου οι ιδεολογίες του σοσιαλισμού και του φιλελευθερισμού έχουν ένα συγκεκριμένο περιβάλλον ανάλυσης και έναν αντίσοιχο ορίζοντα.
Η διαρκής προσπάθεια μετάλλαξης ή “διόρθωσής” τους, μάλλον υπαγορεύουν ότι το πρόταγμά τους εξαντλήθηκε και ο κόσμος αναζητά την πρόοδο πέρα από αυτές τις έννοιες της μετάβασης από την φεουδαλική εποχή στο νεότερο κράτος της Δυτ. Ευρώπης του 17ου αιώνα.
Μήπως η αντίληψη των κοινοτιστών που αυτήν την περίοδο βρίσκει έδαφος στον θεωρητικό προβληματισμό στις ΗΠΑ;
Θα συμφωνούσα με τον Π. Σαββίδη στο ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο.
Ωστόσο, η δυνατότητα για μια νέα πολιτική θεωρία εξαρτάται από το τι εννοούμε με το «θεωρία» και τι με «πολιτική»:
1) Με το αλφαβητάρι για κριτική σκέψη του Καστοριάδη (το βιβλίο «Φαντασιακή Θέσμιση της Κοινωνίας») μάθαμε ότι η «θεωρία» και μάλιστα η «πολιτική» είναι ένα παραμύθι, ένα ψέμα των Δυτικών. Από τις πρώτες σελίδες, προειδοποιεί ότι δεν υπάρχει Θεώρηση/Βλέμμα έξω από την κοινωνία, δήθεν αντικειμενικό. Κάθε σκέψη περί κοινωνίας, ανήκει στην κοινωνία, στη γλώσσα-σκέψη μας. Άρα, βλέπουμε μόνο όσα η κοινωνία μας επιτρέπει να δούμε.
Η δυνατότητα για να σκεφτούμε την κοινωνία εξαρτάται από το κατά πόσο μπορούμε να ξεφύγουμε από την «ορθολογικότητα», δηλαδή την πρώτη ψυχική στιβάδα (που είναι βιολογικά και κοινωνικά λειτουργική). Η Κρίση, η Αληθινή Θεωρία (η αλήθεια του θεωρείν) ξεκινάει με την αφύπνιση της δεύτερης ψυχικής στιβάδας, που οι Έλληνες ονόμασαν Νου και Λόγο. Προϋπόθεση, επομένως του θεωρείν είναι να πάψει κανείς να πιστεύει στο δαρβινικό ψέμα ότι ο άνθρωπος δεν είναι παρά ένα έμβιο όν σαν όλα τα άλλα.
2) Ένα ακόμα ψέμα ότι η πολιτική, στη θεωρία και στην πράξη, αφορά «αξίες». Η πολιτική αφορά ένα οντολογικό επίπεδο που δεν γίνεται ορατό με τη «λογική» σκέψη. Ξανά, ο Καστοριάδης πάσχισε να μας δείξει ότι η Πολιτική είναι η ίδια η Κοινωνία στο επίπεδο ύπαρξης του «ανώνυμου συλλογικού», της «κοινωνικο-ιστορικής» δημιουργίας. Αυτό όμως το Εμείς είναι αδύνατο να το δουν άτομα, των οποίων η κοινωνία αγνοεί τις «Σημασίες» που καθιστούν ορατό το δεύτερο επίπεδο ύπαρξης του Κόσμου και της ψυχής.
3) Δεν υπάρχουν «πανανθρώπινες αξίες» ελευθερίας και ισότητας, δικαιωμάτων και δικαιοσύνης αφού τα νοήματα που τους δίνουν διαφορετικές κοινωνίες είναι διαφορετικά. Για τις ανατολικές κοινωνίες, δεν είναι επιθυμητή η δυτική ελευθερία. Για τη γαλλική κοινωνία (λατινική σκέψη) δίκαιο είναι το ωφέλιμο ως κοινό συμφέρον. Για την αγγλοαμερικανική, δίκαιο είναι το χρήσιμο ως ατομικό συμφέρον. Για τη γερμανική, δίκαιο είναι το ηθικό ως υποκειμενικό αλλά όχι ατομικιστικό.
Ο λόγος που κάνει να συγκρούονται ο φιλελευθερισμός με το σοσιαλισμό είναι ότι πρόκειται για «σύγκρουση πολιτισμών» (περίπου κατά Χάμιλτον, όχι με ταύτιση πολιτισμού-θρησκείας.
Για τη αγγλοαμερικανική σκέψη η κοινωνία, το Εμείς, εκτός του ότι δεν είναι παρά μια ιδέα μέσα στο μυαλό, είναι κάτι εχθρικό για το Άτομο, με αδιανόητη την υποχρέωση απέναντι στο δικαίωμα. Για τη λατινική σκέψη, η κοινωνία είναι μια αφαιρετική ιδέα Ενότητας/Γενικότητας με ιεραρχική τάξη, με αδιανόητο το ατομικό δικαίωμα απέναντι στην κοινωνική συμμόρφωση. Για τη γερμανική, η κοινωνία είναι μια μεταφυσική ολότητα, με αδιανόητο τον υλισμό-πραγματισμό απέναντι στο Καθολικό Απόλυτο και τη μηχανιστική σκέψη απέναντι στη Συνείδηση.
Η σύγκρουση των δύο βασικών πολιτικών ιδεολογιών έχει να κάνει με ατομικές σκέψεις που ακολουθούν εχθρικούς κόσμους κοινωνικών σημασιών.
Δεν είναι τυχαίο ότι το αντίστοιχο του τρίτου ευρωπαϊκού ρεύματος σκέψης (του γερμανικού ιδεαλισμού) είναι ο αμερικανικός κοινοτισμός. Έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον να συγκρίνει κανείς το σισύφειο έργο των δύο αυτών σκέψεων που διαμορφώνονται από αντίδραση στον αγγλοαμερικανικό ατομικισμό σε μια μορφή ordoliberalism. Και οι δυο, επιχειρούν αυτό που ποθεί ο κάθε εχέφρων, τη Σύνθεση ανάμεσα στα δύο άκρα.
Μόνο που δεν γίνεται ούτε καν να συνυπάρχουν, όπως ελπίζεται, αφού πρόκειται για εχθρικά ψυχονοητικά στρατόπεδα. Η πραγματική πολιτική σκέψη, δεν έρχεται με τη σύνθεση σκέψεων στο επίπεδο του σκέτου Είναι. Έρχεται με την υπέρβαση από το ζην στο επίπεδο του ευ ζην, που είναι άλλο οντολογικο-ψυχολογικό επίπεδο από το επίπεδο της ζωής.
ΥΓ για τον Θεοφάνη Τάσση
Η «θεωρία» του, είναι αξιόλογη α) ως προς τις σκέψεις που αφορούν στο βίωμα της ελευθερίας με την παιγνιώδη έξοδο της Ειρωνίας από την καθημερινότητα και β) ως προς τη Φιλοσοφία με πρωταγωνιστή το σώμα. Ο στοχασμός του, δυστυχώς, παραμένει ακόμα επηρεασμένος από τα γερμανικά του βιώματα. Με αποτέλεσμα να ομολογεί ότι του είναι ακατανόητος ο λακωνικός ορισμός του Καστοριάδη για την αυτονομία ως «διαφορετικής σχέσης συνειδητού-ασυνείδητου». Που θα πει off η «λογική», on ο Νους-Λόγος.
Μαρία θα με παλαβώσει ο λόγος σου μάλλον το κάνει χρόνια τώρα!!!
Όμως παρά την αγάπη του λόγου σου έχουμε διαφορές σε πολύ λεπτά σημεία.
Ξεκινάς με την παραδοχή ότι η κοινωνία διαμορφώνει τον χαρακτήρα ενώ οι χαρακτήρες άτομα συνιστούν κοινωνίες. Άρα η θέσμιση βασίζεται στην μετοχή του καθενός χωρίστά και μετά γίνεται κοινή θέσμιση. Αυτή η διαδικασία είναι συνεχής και διακριτή για κάθε περίδο.
Αφού λοιπόν το άτομο διαμορφώνει την κοινωνία στην οποία εν συνεχεία υπακούει και εφαρμόζει τα αποφασισθέντα πρέπει να διακρίνουμε την πρώτη φάση σαν συμπεριφορά του ανώριμου εγώ και εν συνεχεία την διαμόρφωση του στον κοινό μέσο κοινωνικό όρο. Μέσος όρος γιατί ποτέ δεν λείπει η μιά ή άλλη συμπεριφορά άρα το εγώ αντιτίθεται στο σύνολο κτλ.
Αυτό το σκεπτικό μπορεί να αναλυθεί και να καταλήξει στο ότι επειδή η συνολική κοινωνική μόρφωση έχει ανέβει τα πρωτόγονα ένστικτα του εγώ δίνουν όλο και περισσότερο από περίοδο σε περίοδο στην ώριμη κοινωνική συμπεριφορά. Το εκ δυνάμεως σε δύναμη του ευαγγελίου δεν θα είχε νόημα αν δεν ισχύει το παραπάνω. Αυτή η γραμμική κάθετα και κυκλική στο επίπεδο κίνηση είναι η δυναμική της εξέλιξης της κοινωνίας στο σημερινό κίνημα που αναφέρει ο Τάσης.
Αν δεν το κατάλαβες να στο ξαναγράψω.
Κυρία Μαρία Μ. (και Χρίστο) δείτε εδώ https://www.anixneuseis.gr/?p=189155
αυτά που είπα για το βιβλίο του Τάση. Τα περί κοινοτισμού στην επόμενη ανάρτηση για το βιβλίο του Χατζή.
Οι ανιχνεύσεις μας σκανδαλίζουν.
Είπα να μην αναφερθώ στη μνήμη του θανάτου που θεωρείται μεγάλο χάρισμα και αναγκαία προϋπόθεση στην ασκητική επειδή δίνει ευσέβεια δηλαδή σωστή αξιολόγηση των πραγμάτων κι επειδή η μεγαλύτερη αξία είναι ο θεός ευσεβής τώρα θεωρείται ο καλός θρησκευόμενος.
Πράγματι η μνήμη θανάτου καθαρίζει την θολή εικόνα της καθημερινότητας όχι σαν κίνηση απελπισίας αλλά απροσδόκητα σαν δύναμη ενέργειας και σταθερότητας.
Είναι σαφής ο δρόμος πάνω στον οποίο εκφράζεται η δημιουργικότητα του ανθρώπου. Μια δημιουργικότητα που δεν περιορίζει την προοπτική της όσο και η ζωή του δημιουργού.
Να δημιουργείς γνωρίζοντας ότι θα εκλείψεις από την ζωή αυτή αλλά κερδίζεις την χαρά την δημιουργίας αυτής καθ αυτής.Έτσι το κοντόφθαλμο συμφέρον του εγώ χάνει την αξία του και καθαρίζει η έννοια του εγώ στο σύνολο.
Οι παλιοί πόντιοι έλεγαν ότι καλό είναι να περνάς 7 φορές την ημέρα από το νεκροταφείο για να είσαι σωστός και σωσμένος.
Άντε να δούμε πόσο ακόμα θα αντιγράψουμε , η καλύτερη αντιγραφή, το ευαγγέλιο.
Ο Χατζής υστερεί .
Βρίσκεται στην αναζήτηση της χρήσης της ελευθερίας όταν ο Τάσης , που κατά περίεργο τρόπο δεν τον συμπαθώ, παρουσιάζει τ αποτελέσματα της χρήσης της ελευθερίας.
Για την παρουσίαση του βιβλίου του Θ. Τάση από τον Π.Σαββίδη
Πράγματι, ο ΘΤ πραγματεύεται το ζωτικό σήμερα ζήτημα της υποκατάστασης του νοήματος από την εικόνα. Που θα πει ότι πάψαμε να λογιζόμαστε ως ανθρώπινα όντα, έχοντας καταντήσει απλά έμβια, σκέτα ζώα. Χαρακτηριστικό των οποίων είναι η λειτουργικότητα του νοήματος-εικόνας, ενώ το ίδιον του ανθρώπου είναι το άχρηστο-ψυχικό νόημα. Όπως τονίζει ο Καστοριάδης, το πρόβλημα σήμερα δεν έγκειται στην απουσία αξιών αλλά στο ότι η κοινωνία έπαψε να προσφέρει νόημα, οπότε ξέπεσε ο άνθρωπος πιο κάτω και από το να είναι ένα καλοκουρδισμένο κοινωνικο υποκείμενο.
Η ένστασή μου στη «θεωρία» του ΘΤ έχει να κάνει με τον γερμανικό τρόπο (μη-)κατανόησης του Καστοριάδη. Οι «αδυναμίες» του Καστοριάδη κατά τη γερμανική σκέψη είναι ότι δεν βλέπει στον Κ. αυτό που εκείνη θέλει να δει: α) της «ηθικές αξίες» πχ τη χαμπερμασιανή δια-υποκειμενική επικοινωνία και τη δημόσια διαβούλευση β) τον χωρισμό ιδιωτικής και δημόσιας σφαίρας, γ) τη δυνατότητα να υπάρχει ατομική αυτονομία όταν υπάρχει κοινωνική ετερονομία, δ) τη σύγχυση της ελληνικής αθανασίας με την υπέρβαση της θνητότητας μέσω της διεκδίκησης της υστεροφημίας (βλ. Χάνα Άρεντ), ε) τη σύγχυση του ψυχικού νοήματος σε επίπεδο «ηδονικού βίου» με το επίπεδο του «πολιτικού βίου», στ) την αντίληψη της «αυτοδιακυβέρνησης», δηλαδή του «υπερβατικού εγώ» ή «υποκειμενικής συνείδησης» ως προϋπόθεσης της αυτονομίας.
Προπαντός η ένστασή μου έχει να κάνει μια την άσχετη προς την ελληνική αυτονομία, δηλαδή προς την οντολογική ελευθερία. Η αυτονομία δεν έχει διάφορες μορφές. Πρόκειται για στόχο οντολογικής αλλοίωσης, όχι για «τέχνη του βίου».
Πρόκειται επίσης για το υπέρτατο αγαθό, αφού αυτή σε κάνει αληθινό Άνθρωπο. Όλα τα άλλα αγαθά δεν είναι παρά τα μέσα για το μοναδικό αυτόν στόχο. Η δικαιοσύνη πχ είναι προϋπόθεση μιας ελεύθερης κοινωνίας δεν είναι εναλλακτική αξία. Και μια κοινωνία για να είναι ελεύθερη-δημοκρατική πρέπει να έχει εικόνα του εαυτού της, δηλαδή συνείδηση ότι είναι όν δι’ εαυτό.
Η διάκριση ανάμεσα στη ζωή και το βίο δεν μπορεί να γίνει με τους όρους της γερμανικής γλώσσας-σκέψης, που δεν διαθέτει τη λέξη Βίος για να σημάνει το νοηματοδοτημένο ψυχικό βίωμα. Η κατάληξη είναι να ταυτίζεται το οποιοδήποτε ψυχικό νόημα, πχ «η κατωτερότητα των Εβραίων» με τα νοήματα αγάπης στο επίπεδο του Κοινού Βίου της Πολιτικής/Αυτόνομης Κοινωνίας. Άλλα τα ψυχικά βιώματα του οντολογικά δουλικού ανθρώπου και άλλα του οντολογικά ελεύθερου.
Το ίδιο και η διάκριση ανάμεσα στην εικόνα και το Νόημα-Παράσταση ή Σημασία. Πχ, οι εικόνες στην ελληνική Ορθοδοξία δεν είναι «λατρευτικές», δεν είναι για γονυκλισία, είναι για «ασπασμό». Προσκυνώ, θα πει φιλάω από χαρά τα θεία που βλέπω χειροπιαστά με το Νου μου, όπως ο σκύλος φιλάει από χαρά το αφεντικό του. Ο χριστιανικός Θεός δεν εξαφάνισε την εικόνα ως «αόρατος-απαράστατος». Από την τριαδική υπόσταση, η θεία Ουσία είναι απλώς ακατάληπτη-απερίγραπτη.
Η «επιμέλεια εαυτού» δεν σχετίζεται με την οντολογική αλλαγή που συνεπάγεται η έξοδος από τη ψυχική κλειστότητα του πρώτου οντολογικού επιπέδου και η μετοχή στο ψυχικό άνοιγμα του δεύτερου οντολογικού επιπέδου.
Για τον Χρίστο
Η συγκρουσιακή σχέση ατόμου-κοινωνίας δεν έχει γενική ισχύ, ανήκει αποκλειστικά στις ιδιαίτερα Νοήματα-Παραστάσεις του δυτικού πολιτισμού. Και δεν νομίζω ότι αποτελεί βάση του Ορθόδοξου χριστιανισμού. Η σημασία της αγάπης, που ξεκινάει από τον εαυτό, έχει να κάνει με το ψυχικό άνοιγμα που επιτυγχάνεται μόνο μέσα και μέσω μιας κοινωνίας στο επίπεδο/τρόπο των άκτιστων ενεργειών. Αν φιλελευθερισμός είναι φροντίδα για την επιβίωση και η αγάπη του εαυτού ασφαλώς δεν κατακριτέος. Μόνο που αυτό που καταλαβαίνουν οι δυτικοί για ατομική ελευθερία είναι η προτίμηση του υποκειμενικά και προσωρινά ευχάριστου, όπως ακριβώς τα ζώα. Ο χαρακτήρας, πόσο μάλλον ο «ώριμος», εξαρτάται από το αν η κοινωνία αφήνει ή όχι το δεύτερο μέρος της ψυχής σε sleeping mode αλλά και αν θέλει ή δεν θέλει τα άτομα απαθή-δουλοπρεπή.
Ο φαύλος κύκλος κότα-αυγό, κοινωνία-άτομο, κατανοείται με τη διάκριση δύο τρόπων υποκειμενικότητας (και δύο τρόπων/επιπέδων ύπαρξης): το κοινωνικό άτομο και το πολιτικό όν
1) Ξεκινάμε με το δεδομένο ότι η γλώσσα δεν είναι βιολογικό φαινόμενο: το άτομο είναι ψυχή που έχει γίνει άτομο. Η ψυχή γίνεται άτομο. Έτσι, το άτομο είναι κοινωνία. Δεν υπάρχει νόημα για ένα άτομο, υπάρχει κόσμος νοήματος στον οποίο έχουν πρόσβαση τα άτομα γινόμενα «ενσάρκωση» νοήματος. Το άτομο είναι η πρόσβαση στον ιδιαίτερο κόσμο κοινωνικών σημασιών.
Αυτή η κοινωνία είναι το «ήδη θεσμισμένο», αυτό που κάνει αδύνατο να βρεθεί ένας Όμηρος στη Δύση και ένας Σωκράτης στην Ανατολή. Και η κοινωνία αυτή είναι οντότητα που υπάρχει ως ον δι’ εαυτό. Δεν είναι ιδέα, δεν είναι άθροισμα υποκειμένων, δεν είναι ολότητα δια-υποκειμενικών σχέσεων. Δεν είναι καν ένα ΜΕΣΑ στην οποία διαμορφώνεται το «υποκείμενο» αλλά είναι το ΜΕΣΩ της οποίας διαμορφώνεται. Η συνείδηση και η στόχευση αυτού του ΜΕΣΩ είναι η Πολιτική για την ατομική-κοινωνική αυτονομία/αυτοθέσμιση: για να σκεφτόμαστε ελεύθερα πρέπει να ζούμε σε μια πραγματικά ελεύθερη κοινωνία.
2) Ο δεύτερος τρόπος υποκειμενικότητας, είναι η ως άνω συνειδητοποίηση και η αγάπη για την αυτοδημιουργία του ατόμου και της κοινωνίας: η θέληση να γίνεις αληθινή (αυτοδημιουργός) ανθρώπινη υπόσταση/Μορφή/Πρόσωπο. Πρόκειται για τη διάρρηξη του ψυχικού κλεισίματος, με το οποίο διαμορφώνεται το Άτομο. Για την απολειτουργικοποίηση των ψυχικών διαδικασιών, την έξοδο από την πρώτη ψυχική στιβάδα και την αφύπνιση/ενεργοποίηση της δεύτερης. Το «εκ δυνάμεως σε δύναμη» σημαίνει αφύπνιση του Νου-Λόγου μέσω του Λόγου.
Ο χαρακτήρας αρχίζει να διαμορφώνεται από τη μητέρα-φερέφωνο χιλιάδων γενεών. Ως ομιλούσα υπόσταση, το άτομο έχει διαμορφωθεί από τη γλώσσα του, δεν διαμορφώνει το ίδιο την προϋπάρχουσα από γενιές γλώσσα-σκέψη.
Ο καθένας χωριστά, εφόσον η ίδια η κοινωνία του το έχει θεσμίσει ως νόημα-σκοπό ζωής, φροντίζει για τη γρηγορούσα συνείδηση, για την αφύπνιση του Νου. Χωρίς ελληνική γλώσσα και Ορθοδοξία δεν υπάρχει ανάγκη-ικανότητα για το «καθ’ ομοίωση». Η ελληνική Παιδεία είναι Γνώση-Απόκτηση (Σοφία-Φρόνηση) των αρετών του Νου. Η δυτική μόρφωση δεν παίζει ρόλο και η σημερινή δυτική κοινωνία είναι πολύ μακριά από το να προσφέρει τη δυνατότητα οντολογικής-ψυχικής ελευθερίας.
…Και δεν νομίζω ότι αποτελεί βάση του Ορθόδοξου χριστιανισμού..
Διόρθωση βάση της ορθόδοξης ψυχοθεραπείας.
Όλη η ασκητική αναφέρεται στην σχέση με τον θεό , την σχέση με τον εαυτό μας και την σχέση με τον άλλο και τα υλικά.
Αυτά τα θεωρεί αλληλένδετα και το ένα επιδρά στο άλλο.
Η σχέση με το θεό , το απόλυτο πρότυπο, είναι σχέση εξ όλης της ισχύος κτλ άρα είναι κύρια. Η σχέση αυτή παράγει την σχέση με τον εαυτό μας και τα δυο την σχέση με τον άλλο . Η ποιότητα της σχέσης με τον άλλο παρ ότι είναι το ζητούμενο , αφού ο άλλος είναι ο θεός, είναι αποτέλεσμα της σχέσης με τον θεό και τον εαυτό μας.
Ο άνθρωπος δεν διαθέτει αγάπη που είναι η δύναμη της σχέσης . Η αγάπη χαρίζεται από τον θεό κι όποιος πήρε αυτή την αγάπη μπορεί να την δώσει στον άλλο κι έτσι χτίζεται η κοινωνική σχέση με βάση τον χριστιανισμό ενώ η πολιτική ανάλυση της σχέσεις έχει την βάση σε κοινούς αποδεκτούς κανόνες του τι μπορώ να κάνω χωρίς να ενοχλήσω τον άλλο.
Η σχέση τώρα του χριστιανισμού ‘παράγεται’ από τον έναν και χαρίζεται στον άλλο και άρα δεν είναι σχέση κοινά συμφωνημένη σχέση αλλά είναι προσφορά της μείωσης του εγώ προς τον άλλο..
Αυτή η ‘παραγωγή’ σημαίνει αγώνα κατά του εγώ από το ίδιο εγώ άρα είναι κίνηση κατ ιδίαν. Αν η κίνηση αυτή φέρει αποτέλεσμα τότε προσφέρεται στην ‘παραγωγή’ κοινωνίας.
Η αρχή λοιπόν είναι το εγώ που μπορεί να γίνει ή δεν μπορεί να γίνει εμείς.
Αν αγνοήσουμε την μεταφυσική της θεολογίας τότε τι απλούστερο από την αναγωγή του εγώ σε φιλελευθερισμό και τη ς μείωσης του εγώ σε κοινωνισμό.
Αν ‘διορθώσουμε’ το Τάση τότε όσοι μετέτρεψαν την ατομικότητα σε πρόσωπο ανήκουν σε μια τάξη και όσοι έμειναν στην ατομικότητα ανήκουν σε άλλη τάξη.
Ποια πολιτική ανάλυση της κοινωνικής σχέσης; Η ελληνική (καστοριαδική/αριστοτελική) ή η δυτική; Η δυτική μόνο μιλάει για κοινά αποδεκτούς κανόνες, για συμφωνημένη σχέση, για συμβόλαια. Η δυτική μιλά για το Νόημα του να γίνεις Αληθινός Άνθρωπος, να ανοιχθείς στην εκστατική Αγάπη προκειμένου να μετέχεις στο δεύτερο οντολογικό επίπεδο των άκτιστων ενεργειών, να αγωνιστείς κατά της Ιδιο-Τέλειας.
Ποιος ‘διορθώνει’ τον Θ. Τάση; Εγώ πάντως δεν τον διορθώνω. Αυτό που κάνω είναι ότι επισημαίνω ότι ο δυτική σκέψη δεν είναι σε θέση να διορθώσει την ελληνική/καστοριαδιακή, ο ΘΤ βλέπει “λάθη” στον Καστοριάδη επειδή σκέπτεται γερμανικά. Η δυτική σκέψη έχει πολύ μικρούς ορίζοντες για να δει το πέραν της υπαρξούλας μας στο επίπεδο του βίου που αγνοεί την Αγάπη.
Ποια «τάξη» των μεν και των δε; Εγώ πάντως μιλώ για ψυχικό βίωμα οντολογικής δουλικότητας και ελευθερίας, για ψυχική κλειστότητα και ψυχικό άνοιγμα.
Στην ορθόδοξη ψυχοθεραπεία περιλαμβάνεται το δεδομένο ότι “δεν υπάρχει ατομικός δρόμος για τη θέωση” (π. Νικόλαος Λουδοβίκος).
Περιλαμβάνεται και η άποψη του Άγιου Μάξιμου και του Αριστοτέλη ότι ο Θυμός γεννάει την Αγάπη (το ψυχικό στρώμα που είναι ανάμεσα στο πρώτο και δεύτερο μέρος της ψυχής). Η βιωματική σχέση με το θεό επιτυγχάνεται λόγω της ύπαρξης θείας Ενέργειας στο μέρος αυτό που κάνει τη σχέση αυτή συν-ενέργεια. Οι “λόγοι των όντων” πραγματοποιούν την πρόσωπο-με πρόσωπο επικοινωνία ανθρώπου-Θεού (βλ. Άγιος Μάξιμος,π. Νικόλαος Λουδοβίκος)
Μαρία
Και η δυτική και η ανατολική σκέψη μιας και είναι πολιτική έχει να κάνει με την σχέση των πολιτών και άρα είναι νομική ανεξάρτητα την κουλτούρα . Η κουλτούρα επιδρά στην λογική των νόμων αλλά παραμένουν νόμοι.
Οκ συμπληρώνω ή ερμηνεύω τον Τάση γιατί αυτό λέει στην πραγματικότητα κι αυτός.
Δεν είναι οι ακαδημαϊκές γνώσεις που παράγουν χαρακτήρα , μήπως στη σχολή του Σικάγου είναι αγράμματοι? Είναι η εσωτερική ωρίμανση που παράγει τον σεβασμό στις ανάγκες της κοινωνίας. Και ποιος ανοίγεται στην κοινωνία παρά ο ώριμος ή το πρόσωπο για την ορθόδοξη θεολογία ή ο με ψυχικό άνοιγμα όπως λες, αν και το ψυχικό άνοιγμα είναι ατελές και ασταθής συμπεριφορά ενώ το πρόσωπο είναι η πληρότητα.
Για τον δρόμο του καθενός στην ολοκλήρωση μίλησε ο Χριστός για τις πολλές μονές κι αυτό πιστεύουμε. Ο εξαιρετικός π Νικόλαος Λουδοβίκος είναι απλώς ο πατήρ Νικόλαος Λουδοβίκος.
Την πρόσωπο με πρόσωπο κοινωνία με τον θεό δεν την νοιάζουν οι λόγοι των όντων πίστεψε με. Είναι άλλης διάστασης συζήτηση γιατί ακόμη και το πρόσωπο για το οποίο τόσο πού συζητάμε δεν ξέρω αν βρίσκεται στη πρόσωπο με πρόσωπο σχέση ή βρίσκεται μεν στην Βασιλεία του θεού αλλά δεν γνωρίζουμε την μονή.
Ο Τάσης όπως είπα αντιγράφει την χριστιανική θεολογία .Ακούσαμε για την μνήμη του θανάτου , 6ο βήμα στην κλίμακα του Ιωάννου , αλλά για την Γερμανική φιλοσοφία και τις διαφορές της με τον Καστοριάδη ακούω εσένα.
Για να το φαιδρυνουμε λιγο το πραγμα. Θα εντυπωσιασε πολλους η ανεξελεγκτη παρουσιαση των επιχειρηματων του κ. Χατζη στην συζητηση της Πεμπτης στην Δημοτικη τηλεοραση ,που αφορουσε στα ευρηματα των Γαλλικων εκλογων και των καπνιστων. Ανεφερε με αυτοπεποιθηση θετικου επιστημονος , που εξαγει συμπερασματα μονο με πειραματα οτι, οι περισσοτερον μορφωμενοι ψηφισαν ΜΑΚΡΟΝ , ενω οι λιγωτερο μορφωμενοι την Λεπεν , οπως επισης οι περισσοτερον μορφωμενοι δεν καπνιζουν ,ενω οι ολιγωτερον μορφωμενοι καπνιζουν. Θα μπορουσε να ερωτηθει για τις Γαλλικες εκλογες σε ποιον γυρο των Γαλλικων εκλογων διαπιστωσε το ευρημα του , γιατι στον α’ γυρο ,μολις που προηγηθηκε για τον β΄γυρο ο κ. Μακρον και για τους καπνιστες πως εξηγει οτι πολυπανεπιστημονες και γιατροι με πολυειδικοτητες ειναι μανιωδεις καπνιστες . Στερουνται μορφωσεως;;;. Ο διαχωρισμος της μορτφψσεως ειναι ομιχλωδης γιατι δεν λαμβανει τυπ’οψιν του ουτε τις πολιτικες πεποιθησεις , ουτε τις ψυχολογικες καταστασεις των μορφωμενων καιμη μορφωμενων. Τ
ΣΥΝΕΧΕΙΑ. Τι νομιζει ο κ. Χατζης και τι νομιζουμε οι υπολοιποι. Αν ο κ. Μακρον ειχε να αντιμετωπισει τον Ντεγκωλικο συντηρητικο κ. Φιγιον και οχι την ”μαυρη” φασιστρια κα Λεπεν θα κερδιζε τους περισσοτερο μορφωμενους;;;. Κερδισε στον β΄γυρο, γιατι τον ψηφισαν ολοι οι αντιΛεπενικοι , μορφωμενοι και μη μορφωμενοι;;;. Και δεν νομιζει-νομιζουμε οτι οι καπνιστες σταματουν το καπνισμα ,γιατι παιρνουν το πρωτο μηνυμα απο την καρδια τους ,η, τον καρδιολογο τους, ασχετως της μορφωσεως τους;;;. .Ενταξει ”ανθρωπος αγραμματος ξυλο απελεκητο” , αλλα οι σημερινοι γραμματιζουμενοι , χωρις ερμα και με καθημερινες παλιμβουλιες και εξαρτησεις δεν μπορει να ειναι η σταθερα για τον καινουριο κοσμο. Τον καινουριο κοσμο θα ”γεννησουν” οχι οι μορφωμενοι με πολυσελιδα βιογραφικα , αλλα οι σταθεροι στις γνωμες και τις αποφασεις τους και οι ικανοι χρηστες του Διαδικτυου, που ”πετουν απο το παραθυρο” τις ουτοπικες Αμερικανιες και πολυπολιτισμικες και πολυεθνικες ιδεες της παγκοσμιοποιησης . Τωρα καθε χειριστης του διαδικτυου διαμορφωνεται και διαμορφωνει με τις πληροφοριες απο ολο τον κοσμο ,που παιρνει σε ελαχιστο χρονο και σε οποιο σημειο και αν βρισκεται. ΚΑΙ οπως η Τεχνολογια πεταξε απο το παραθυρο τον Μαρξιστικο λογο ,-που προεβλεπε αυξηση των αναγκων και ανεπαρκεια αγαθων-, με την χρηση της πυρηνικης δυναμης και των μεταλλαγμενων ,μαζι με το ελευθερο εμποριο και τις ταχυτατες μεταφορες, ετσι θα διαμορφωνει και την τοπικη πολιτικη και οικουμενικη-αργοτερα- εκπροσωπηση , αγνοωντας τους αυτοπροσδιοριζομενους ως πανεπιστημονας μελλοντολογους για τον καινουριο κοσμο. Ολοι φυσικα εχουν το δικαιωμα και να ομιλουν και να γραφουν ,αλλα στα βιβλια λειπει ο αμεσος αντιλογος και οι συμπαρουσιαστες αλληλοσυγχαιρονται. Υ.Γ Ο Φιλελευθερισμος δεχεται την ελευθερια και τα δικαιωματα με την χρυση τομη ” η ελευθερια και τα δικαιωματα του ενος να μη ακυρωνει την ελευθερια και τα δικαιωματα ,-εργω ,η, λογω -του αλλου” ,η, κατα το χριστιανικο ” ο συ μισεις ετερω μη ποιησεις”, ενω ο Σοσιαλισμος δεχεται να περιοριζονται η ελευθερια και τα δικαωματα του ατομου , χαριν του αφηρημενου γενικου καλου , που καθημερινως μεταβαλλεται και δογματιζει υπερ της ανυπαρκτης ισοτητος των ανισων -σε μυαλο και αλλες εγγενεις δυνατοτητες – και υπερ της Δικαιοσυνης , για την οποιαν ομως δεν προσθετει οτι θα την απονεμουν ανθρωποι πεπερασμενοι και φυσιολογικα ιδιοτελεις , γιατι οπως διαπιστωθηκε υστερα απο το 70 χρονια του εφαρμοσμενου σοσιαλισμου δεν δημιουργηθηκε ο ισοβιος δικαιος σοσιαλιστης ανθρωπος , για να αποτελεσει παραδειγμα προς μιμηση και να εχει διαρκεια. Για την Αρχαια φιλοσοφια μας οι πασης φυσεως σοσιαλιστες ειναι οι Σοφιστες της Αρχαιοτητος ,με το ”παντων χρηματων μετρον ανθρωπος” , χωρις σταθερες στην ατομικη και συλλογικη κοινωνικη τους ζωη. Οι διαφορές των δυο -σμων δεν θα καταργηθουν ,ουτε οι θεωριες θα ομογενοποιηθουν, ασχετως μορφωσεως , διοτι αμφοτερες οι θεωριες εξασφαλιζουν ”το ψωμακι” σε θεωρητικους απολογητες τους και σε πολιτικους εφαρμοστες τους. Ο κοσμος ετσι θα πορευεται, ιδιαιτερα οσο απομακρυνεται απο την γνωση της Χριστιανικης διδασκαλιας και ζωης.
(σκέψεις ἀπό τήν ἐκπομπή γιά τόν θαυμαστό καινούριο κόσμο)
Μοιάζει νά ξεκινάει ὁ κόσμος τώρα, μέ τίς νέες τεχνολογίες, μπορεῖ κάποιος νά σκέφτεται. Ἤ μετά τὀν Μάη τοῦ ’68, κάποιος ἄλλος. Ἤ νά ὁρίζεται ἡ ὕπαρξη ἀπό αὐτοκρατορίες ἤ ἐθνικά κράτη καί ὄχι ἀπό τό κατά πόσον ἄνθρωπος μπορεῖς νά λέγεσαι.
Τελικά ἔχει δικαίωμα αὐτοπροσδιορισμοῦ ὁ Ἑλληνισμός; Μέ αὐτἠν τἠ γλῶσσα πού κρατάει χιλιάδες χρόνια, ἀπό τίς ἀμμουδιές τοῦ Ὁμήρου τουλάχιστον. Εἶναι ἴδια ἡ γλῶσσα μας μέ τίς λατινογενεῖς γλῶσσες;
Κάτι ἐλπιδοφόρο πού συμβαίνει ἀλλοῦ
https://www.daynight.gr/437685-2/, ἡ ὑπεράσπιση τῶν κλασσικῶν γλωσσῶν.
Πόσο πολυπολιτισμό ὁραματιζόμαστε σέ σχέση μέ τά ἄλλα κράτη; Πόσο ἐθνικό κράτος εἴμαστε, τί κάνει δηλαδή τό κράτος γιά τούς Ἕλληνες;
Ποῦ εἶναι τό ἐγώ καί ποῦ τό ἐμεῖς στήν Ἑλλάδα; Ἄν δέν ὑπάρχει ἐγώ δέν ὑπάρχει καί ἐμεῖς καί ἀνάποδα, (κάπως ἔτσι ἁπλοϊκά τό κατανοῶ), γιατί ἔτσι μπορεῖ νά γίνει διάκριση, σύγκριση, ὁριοθέτηση, κίνηση πρός τόν ἄλλον, ἀγάπη. Στήν Ἰαπωνία οἱ μικροί μαθητές καθαρίζουν τό σχολεῖο τους, http://www.athensparty.com/post/45055/sthn-iapwnia-oi-mathhtes-katharizoyn-oi-idioi-ta-sxoleia-toys-video δέν μαθαίνεται ὁ σεβασμός στόν ἄλλον , στό κοινό περιβάλλον ἀλλά καί στόν ἑαυτό μας χωρίς κανόνες. Καί οἱ κανόνες χρειάζονται σοβαρότατη ἀνάλυση. Τά ἔχουμε ξαναγράψει γιά τήν Παιδεία, πόση μελέτη ἀπαιτεῖται γιά ἕναν ἀποτελεσματικό προγραμματισμό, πού νά ἀφορᾶ συγκεκριμένους ἀνθρώπους. http://blogs.sch.gr/isiglavas/archives/2299
Τί κινεῖται στήν Ἑλλάδα; Γιά τούς Ἕλληνες καί ὄχι μόνο. Ἀπό τούς Ἕλληνες. Δέν παρατηρεῖται καμμία ζωτικῆς φύσεως κίνηση καί χωρίς κίνηση δέν κινεῖται τίποτα. Κίνηση ἀπό ὄρεξη, ἀπό ἐνδιαφέρον, γιά κάποιο ὅραμα. Ὅποιος ἄξιος, ὅποιο ἄξιο ἔργο, ὅποια προσπάθεια παραγωγικότητας, ναρκοθετοῦνται. Δέν χτίζεται τίποτα σχεδόν, καί οἱ μάστορες καί τά ἀνάλογα ἐμπορεύσιμα εἴδη σέ ἔλλειψη, θά μποροῦσε νά ὑπάρχει ὄχι νέα δόμηση, ἀλλά πράσινα κτίρια, ἀνακαινίσεις, ὁλιστική ἀρχιτεκτονική μέ τά ἐνεργειακά, τά οἰκονομικά, τά τοπικά στοιχεῖα μέσα, μία ἐγκατάλειψη σέ αὐτόν τόν τομέα πρωτοφανής πού καθηλώνει καί τόν ἀέρα ἀκόμα.
Ἡ ἐλευθερία καί τά δικαιώματα, τά χαρακτηριστικά τοῦ δυτικοῦ πολιτισμοῦ, οἱ κανόνες ζωῆς καί αὐτός ὁ τρόπος ζωῆς μέ κανόνες καί ὄχι μέ ἀσυδοσία, ἔγιναν πόλος ἕλξης πολλῶν ἐξ Ἀνατολῆς ἀλλόθρησκων κυρίως. Θά ἀφομοιωθοῦν; Στά δυτικά κράτη τούς ἐπιλέγουν, τούς ὁδηγοῦν σέ αὐτόν τόν τρόπο ζωῆς. Ἀπό τούς πολλούς τοῦ πολυπολιτισμοῦ, ἀρκετοί θά μείνουν χρῆστες τῶν νέων τεχνολογιῶν σέ πρώτη φάση, καί μερικοί θά εἶναι οἱ πιό εὐαίσθητοι, πού θά φθάσουν σέ μία ποιότητα ζωῆς, ποιότητα ἐπιλογῶν, ὅπως ἐπισήμανε καί ὁ κ. Θεοφάνης Τάσης.
Ἀπό ποῦ ἤρθαμε καί ποῦ πᾶμε; Καί ἡ θνητότητα; Παλιά ὑπῆρχε πίστη σέ κάτι ἀνώτερο, αὐτοεξέταση τῶν ἀνθρώπων καθημερινά γιά τὀν βίο τους, σύμφωνα μέ ἀρχές καί ἀξίες. Καί οἱ ἀρχαῖοι δέν ἐξασφάλιζαν τήν ὑστεροφημία γιά τήν θνητότητα σάν συγχωροχάρτι, ἀλλά γιατί πίστευαν στήν δυνατή ἀνώτερη ποιότητα τοῦ ἀνθρώπου, τῆς ψυχῆς. Στίς χριστιανικές ἐκκλησίες ἔγινε πράξη ἡ ἰσότητα τῶν ἀνθρώπων καί χωροταξικά. Ὅμως ἐκεῖ ὅλοι ἄκουγαν τά διδάγματα, ἐνεργοῦσαν στήν ψυχή τους καί ἄς μήν τά καταλάβαιναν.
Καί ὁ Ἑλληνισμός καί ἡ Ὀρθοδοξία; χωρίς τήν οὐσία τους, χωρίς τήν κατανόησή τους, σάν ταμπέλες, δέν νοοῦνται οὔτε δίνουν νόημα σέ κάτι.
Προφανώς, έγραψα κατά λάθος ξανά «δυτική» αντί ελληνική αναφορικά με τη διάκριση της πολιτικής.
Η δυτική και η ανατολική σκέψη ΔΕΝ είναι εντελώς ξένες προς την πολιτική σκέψη.
Ο Αριστοτέλης, στα Πολιτικά, χαρακτηρίζει απολίτευτους τους δυτικούς και ανατολικούς λαούς επειδή ο χαρακτήρας τους είναι μονόκωλος: είτε είναι φτωχοί σε αρετές του δεύτερου στρώματος (Δυτικοί) είτε τους λείπει το θυμικό, η ελευθερία ατομικής βούλησης (Ανατολικοί). Η ελληνική πολιτική Αρετή, λέει, δεν γίνεται να υπάρξει σε κοινωνίες που αγνοούν τη Σοφία, την προϋπόθεση του να γίνεις Άνθρωπος (αγνοώντας ότι Άνθρωπος γίνεσαι) που είναι η κοινωνική κατασκευή χαρακτήρων ευάγωγων στις αρετές της δεύτερης ψυχικής στιβάδας.
Το γεγονός ότι η κυρίαρχη σκέψη διαστρεβλώνει την ιδιαιτερότητα-μοναδικότητα της δικής μας Σκέψης-Σοφίας, οφείλεται στην πολιτισμική κυριαρχία της Δυτικής, η οποία είναι τυφλή απέναντι στην Κοινωνία, τον Νου, τον Κόσμο.
Πολίτης δεν είναι ο «κάτοικος του άστεως», με τα αστικά δικαιώματα και τις νομικές σχέσεις. Αυτά, όπως και η «κουλτούρα», είναι ρωμαϊκά και γοτθικά πράγματα. Ο ελληνικός Νόμος είναι του Κόσμου και του Νου, άρα της Πολιτικής Κοινωνίας στο επίπεδο ύπαρξης των καθολικών όντων, όχι των ατομικών (στα άφθαρτα καθόλου, όχι στα φθαρτά καθ’ έκαστον).
Ο Θεοφάνης Τάσης, έχει πολύ αξιόλογο στοχασμό. Γράφει και σπουδαία ποίηση. Ωστόσο, «έκανε σχολείο» στη Γερμανία. Δεν πέρασε τα παιδικά του χρόνια στην Ελλάδα με σοφούς, ακαδημαϊκούς παιδαγωγούς όπως ο Καστοριάδης. Έχει χρόνο μπροστά του για να ξεκαθαρίσει το διχασμό του και τις επιρροές του από το μεταμοντέρνο ρεύμα σκέψης, της «πολιτιστικής πολιτικής».
Η ελληνική Σοφία είναι άσχετη με γνώσεις και σχετική με τη Γνώση του θεωρείν: του ΝΑ ΒΙΩΝΕΙΣ το δεύτερο οντολογικό επίπεδο με το δεύτερο ψυχικό επίπεδο.
Η ελληνική Αρετή είναι άσχετη με τη δυτική ηθική (κανόνες και ιδανικά), ΤΑΥΤΙΖΕΤΑΙ με την ελληνική ΠΟΛΙΤΙΚΗ.
Η «ωρίμανση» είναι βιολογικός όρος. Δεν γίνεται να αφορά την Πολιτική, δηλαδή τον δεύτερο όροφο ψυχής και Κόσμου. Το «άνοιγμα στην κοινωνία» του ώριμου με δικούς μας όρους σημαίνει άνοιγμα στην Ετερότητα, όχι τη διαφορά, άνοιγμα στο δεύτερο επίπεδο, άνοιγμα για την αριστεία/ενδελέχεια/τελειότητα/πληρότητα/αλήθεια.
Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκος είναι εξαιρετικός επειδή πράγματι αποτελεί εξαίρεση: επιχειρεί να μας ανοίξει τα μάτια ώστε να διακρίνουμε τι είναι και τι δεν είναι Ορθοδοξία. Η Εκκλησία μας δεν είναι άμοιρη του «εκπολιτισμού» που έχουμε υποστεί με την κυριαρχία κοινωνικών Σημασιών, που δεν είναι απλώς άσχετες αλλά και εχθρικές απέναντι στην παράδοση της Σοφίας και της Αρετής μας.
Ο άνθρωπος είναι κατ’ εικόνα επειδή διαθέτει Λόγο, θεία Ενέργεια, εν υπνώσει. Άνθρωπος γίνεται όταν γίνει κατ’ ομοίωση: γίνει Λόγος, γίνει ενεργεία Λόγος (από δυνάμει), γίνει καθολικό όν, γίνει όν δευτέρου οντολογικού επιπέδου, γίνει όν που έχει αφυπνίσει το δεύτερο ψυχικό του επίπεδο, γίνει ικανός να μετέχει στις άκτιστες θεϊκές ενέργειες, γίνει ικανός για αυτοδημιουργία-αυτεξουσιότητα, γίνει ικανός για Αγάπη, γίνει ικανός να σβήνει τη «λογική» του σκέψη και να ακούει τον Λόγο, γίνει καλός και αγαθός δηλαδή Όμορφος όπως ο Λόγος και ένα με την Αγάπη.
Εύχομαι τα πολλά και επίμονα λόγια μου να μην κρύβουν την αλήθεια μου. Δεν σερβίρω απόψεις, δεν κάνω την έξυπνη και την πολύξερη. Δεν προσπαθώ να πείσω όποιον δεν θέλει. Προσφέρω επειδή έχω λάβει. Προκαλώ τη «λογική», ενοχλώ, έχοντας συνειδητοποιήσει τη σημασία της Ελληνικής Ιδιαιτερότητας.
Συμφωνώ με την Ελένη για την έλξη που ασκεί η Ανατολή σε μια Δύση που την τρώει το σκοτάδι αγνοώντας το αληθινό ελληνικό φως.
Σήμερα, ένα ελληνόπουλο μπροστά στο εικόνισμα της Παναγίας σπρώχνει το τζάμι σαν να είναι μπροστά σε διαδραστική τεχνολογία.
…Σήμερα, ένα ελληνόπουλο μπροστά στο εικόνισμα της Παναγίας σπρώχνει το τζάμι σαν να είναι μπροστά σε διαδραστική τεχνολογία….
Πάνω σ αυτό προσπαθώ ν απαντήσω Μαρία στην ουσία.
ΔΕΝ είναι διαδραστική η σχέση μας με το θείο και τους αγίους.
Εσύ έγραψες τόσες φορές ότι αυτή η σχέση είναι οντολογική που σημαίνει τι ότι η σχέση είναι πραγματική.
Η εικόνα δεν μας μεταφέρει νοερά στην πνευματική πραγματικότητα αλλά μέσω της εικόνας είναι παρών το ον που ευλαβούμαι αφού υπάρχει η πανταχού παρουσία.
Είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα η δημιουργία εικόνας στο νου μας για το προσκυνούμενο , κάτι που απορρίπτει η ορθόδοξη ασκητική , κι άλλο η όραση , σε όποιο επίπεδο και με όποιο τρόπο , του θείου.
Η δημιουργία εικόνας είναι ειδωλολατρίας κάτι στο οποίο κατατείνει ο Τάσης με την θεωρία του. Είναι μεν πραγματικότητα καθημερινή είναι όμως έξω από την ορθόδοξη αντίληψη για την απόρριψη κάθε άλλου στοιχείου στο νου μας εκτός του θείου.
Η παρουσίαση μάλιστα γίνεται με τον απλό τρόπο των δικτύων του ρεύματος .
Όσο είσαι συνδεδεμένος τόσο ανάβει η λάμπα του δωματίου σου . Αν δεν είσαι συνδεδεμένος όσο και να ‘διαδραστίζεσαι’ φως δεν έχει.
Ίσως στο σημείο αυτό να εμφανίζεται μια ουσιώδης διαφορά μεταξύ της ελληνικής προσέγγισης (πχ Ρωμανίδης) και της Ρωσικής προσέγγισης.
Ότι δηλαδή η θέωση δεν είναι συνεχής κατάσταση αλλά είναι κατάσταση φωτισμού που έχει την δυνατότητα να φθάνει και στην θέωση ενώ η άλλη αντίληψη είναι ότι η μιά φορά θέωση είναι και συνεχής κατάσταση.
Όταν μιλάς για το δεύτερο και τα λοιπά επίπεδα τα διαχωρίζει σχεδόν με τεχνικούς όρους ενώ αυτό δεν υπάρχει στην πραγματικότητα. Ο άνθρωπος πνευματικά βρίσκεται συγχρόνως (είναι δυνατόν δηλαδή) και στην μια και στην άλλη κατάσταση. Αν θυμάμαι καλά την απλή εικόνα των ρημάνιων μαθηματικών η ημιτονοειδής καμπύλη ανεβοκατεβαίνει τον ορίζοντα της πραγματικότητας.
Πάντως λέμε ότι ορθοδοξία είναι ο χριστιανισμός όπως τον κατάλαβε το ελληνικό πνεύμα αλλά η σύγχρονη θεολογία περιλαμβάνει στην διατύπωση της απόψεις θεολόγων φιλοσόφων ψυχολόγων φυσικών από όλες τις τάσεις και δόγματα χωρίς να φοβάται τον αφορισμό από κάποια σύνοδο. Ένας εξ αυτών είναι ο π Λουδοβίκος ο οποίος μάλιστα διαφοροποιήθηκε από έναν σύγχρονο μεγάλο ασκητή και μάλιστα φιλοκαλικό στο θέμα της θεοεγκατάλειψης που είναι βασικό σημείο αναφοράς αυτού του σύγχρονου ασκητή.
Χρίστο, ευχαριστώ πολύ. Για τις παρατηρήσεις και για το ενδιαφέρον σου.
Μου άρεσε ο παραλληλισμός του φωτισμού με το άνοιγμα των δικτύων της ηλεκτρικής ενέργειας. Επίσης, με εντυπωσίασε η καμπύλη που ανεβοκατεβαίνει τον ορίζοντα της πραγματικότητας. Δεν ξέρω από μαθηματικά αλλά καταλαβαίνω την έννοια του χωριστού-αδιαχώριστου.
Μου έμεινε μόνο η απορία περί θεοεγκατάλειψης. Γιατί διαφωνούν αν συμφωνούν με τις αιτιολογήσεις του Άγιου Μάξιμου;
https://youtu.be/6jb5NjC6Pac?t=767
Χρίστο, ευχαριστώωωωωωωωωωωωω!