Τι έδειξε η επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα; Ενίσχυση της αποτροπής

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

του ΠΑΝΤΕΛΗ ΣΑΒΒΙΔΗ.

Δεν πρόλαβε να φθάσει στην Άγκυρα, από την Αθήνα, ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, και στην τουρκική πρωτεύουσα άρχισε ένα εθνικιστικό παραλήρημα για το πόσα νησιά διεκδικεί ο καθένας αρχηγός τουρκικού κόμματος. Την επομένη βγήκε ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και είπε πως κακώς ο Ερντογάν αμφισβητεί τη Συνθήκη της Λοζάνης (ως κεμαλικός δεν μπορούσε παρά να υποστηρίξει τη συμφωνία)· ας κοιτάξει τα 16 νησιά που κατέχει η Ελλάδα και στα οποία ύψωσε ελληνική σημαία τα 14 τελευταία χρόνια που κυβερνά ο σημερινός Τούρκος πρόεδρος, είπε ο Κιλιτσντάρογλου.

Στη γειτονική χώρα υπήρχε, και συνεχίζει να υπάρχει, ένας ακραίος εθνικισμός και ένας επεκτατισμός που είναι τα μόνα στοιχεία που την διατηρούν ενωμένη.

Η Τουρκία είναι ένα πολυεθνικό μόρφωμα και μόνο η βία κατάφερε να δημιουργήσει μια φανατική εθνικιστική συνείδηση τουρκισμού. Ο τουρκισμός πάντοτε υπήρξε απειλητικός. Και συνεχίζει να είναι. Είναι πολιτική αφέλεια να νομίζει κανείς ότι μπορεί να τον χειραγωγήσει.

Αυτός ο ακραίος εθνικισμός διάχυτος και στην τουρκική κοινωνία και στην πολιτική τάξη και στην οικονομική ελίτ είναι απειλητικός για την ύπαρξη της Ελλάδας. Διότι απέκτησε δυναμική και διότι τα τελευταία χρόνια επί Ερντογάν τέθηκαν τα θεμέλια μιας σύγχρονης υποδομής που μπορεί να ενισχύσει την επιθετικότητά του.

Αυτήν την απειλή η Ελλάδα την αισθάνεται καθημερινά. Βεβαίως, η λύση δεν είναι η προσφυγή σε πολεμική αναμέτρηση. Αλλά ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να αποφευχθεί μια πολεμική αναμέτρηση είναι η αποτροπή.

Καλά όλα τα άλλα. Καλές οι επαφές κυβερνήσεων και κοινωνίας των πολιτών. Καλός ο καθησυχασμός. Καλή η συνεργασία στα νησιά, καλές οι επαφές, οι πολιτισμικές ανταλλαγές. Καλά όλα. Αλλά υπάρχει κάποιος που μπορεί να αμφισβητήσει τη στρατιωτική επιθετικότητα της Τουρκίας; Αυτή πώς αντιμετωπίζεται;

Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί η επιθετικότητα αυτή είναι η ανάπτυξη ισχυρής αποτροπής από ελληνικής πλευράς. Η σημερινή δύναμη αποτροπής που επιδεικνύει η χώρα αμφισβητείται, εμπράκτως, από την Τουρκία. Άρα, δεν λειτουργεί.

Η αποτροπή είναι ο μόνος τρόπος για να αποφύγει κανείς τον πόλεμο. Διότι αν η αποτροπή δεν λειτουργήσει, τότε κάποια στιγμή –και στα ελληνοτουρκικά η στιγμή αυτή δεν θα αργήσει– θα τεθεί το τραγικό δίλημμα: απώλεια κυριαρχίας ή πόλεμος.

Πριν από λίγες ημέρες κυκλοφόρησε ένα ενδιαφέρον βιβλίο που θέτει για πρώτη φορά τόσο άμεσα το θέμα της εθνικής στρατηγικής και της δύναμης αποτροπής της χώρας. Συγγραφέας του, ο υποστράτηγος ε.α. Γιώργος Χατζηθεοφάνους, ο οποίος είναι και οικονομολόγος.

Το βιβλίο αποτελεί τη συμπύκνωση της πείρας που ο συγγραφέας του απέκτησε τα χρόνια της υπηρεσίας του στο στρατό και της εμπειρίας του ως οικονομολόγου. Ο υποστράτηγος διατέλεσε, επίσης, και διοικητής της Ελληνικής Δύναμης Κοσόβου για 19 μήνες, θέση που του ανέδειξε την ανάγκη και της στρατιωτικής διπλωματίας. Διότι η ανάγκη αυτή είναι δεδομένη σε τέτοιες αποστολές.

Στο βιβλίο γίνονται αξιοσημείωτες προτάσεις αποτροπής, αλλά προϋποθέτουν χρόνο. Ανάπτυξη της οικονομίας, της παιδείας, της κοινωνικής συνοχής. Καλή οργάνωση του κράτους, προσδιορισμός του εθνικού συμφέροντος, της εθνικής στρατηγικής και λεπτομερής σχεδιασμός. Όργανα λήψης αποφάσεων υψηλής στρατηγικής και αναδιάταξη των δυνάμεων με έμφαση στον Έβρο.

Η απειλή όμως είναι άμεση. Και το ερώτημα είναι τι κάνουμε τώρα που υπάρχει σαφής αδυναμία πειστικής αποτροπής στις απειλές της Τουρκίας. Δυστυχώς, η απάντηση είναι πως δεν μπορούν να γίνουν, άμεσα, σοβαρά πράγματα. Ας μη συνεχίσουμε σ’ αυτήν την κατεύθυνση άλλο.

Ένας συνδυασμός soft power (αξιοποίησης γεωστρατηγικής θέσης της χώρας) και hard power (αναδιάταξης των δυνάμεων και ικανοποίησης ορισμένων άμεσων αναγκών τους) θα μπορούσε να αυξήσει την αποτροπή.

Υπάρχουν ορισμένες κινήσεις που ενισχύουν την αποτροπή. Οι τριμερείς που διαμορφώνει η Ελλάδα με το Ισραήλ και την Κύπρο και με την Κύπρο και την Αίγυπτο είναι κινήσεις που συμβάλλουν στην αποτροπή. Όπως και οι τετραμερείς στα Βαλκάνια. Δεν γνωρίζει η Τουρκία τι ακριβώς συζητείται. Και τίποτε δεν αποκλείει οι συζητήσεις να περιλαμβάνουν και αποτρεπτικό μέρος. Αυτή η δημιουργία αβεβαιότητας στην Τουρκία είναι στοιχείο αποτροπής.

Η σύνδεση, επίσης, των συμφερόντων της χώρας με στρατηγικές επιλογές ισχυρών δυνάμεων (αγωγοί) είναι επίσης αποτροπή. Αλλά χρειάζεται και ένα μίνιμουμ στρατιωτικής ικανότητας. Εκεί νομίζω πως πάσχουμε, πέρα από τα διάφορα που μας λένε.

Άρα το ερώτημα είναι πώς ενισχύουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις με έξυπνα όπλα που θα αυξήσουν την αποτροπή, και ποια στρατιωτική σχεδίαση διαμορφώνουμε. Η πρόταση ενίσχυσης των δυνάμεων του Έβρου, την οποία κάνει και ο Γ. Χατζηθεοφάνους και ο Κονδύλης είναι πολύ σημαντική.

Ευκαιρία για την αύξηση της αποτροπής δόθηκε τα χρόνια που η χώρα διήγε περίοδο παχιών αγελάδων, αλλά δεν αξιοποιήθηκε. Σημαντικός παράγων σ’ αυτήν την κατεύθυνση ήταν η ανάπτυξη εγχώριας πολεμικής βιομηχανίας αλλά η σχετική ευκαιρία πήγε χαμένη. Ο εργάτης που σήκωνε την μπάρα στην προβληματική αμυντική βιομηχανία της χώρας αμειβόταν καλύτερα από στρατηγούς. Η χώρα πλήρωσε πολλά εκατομμύρια ρήτρες στην Αίγυπτο γιατί δεν παρέδιδε εγκαίρως τους κινητήρες των μηχανών των αεροσκαφών που ανελάμβανε.

Και επειδή τίποτε δεν εγγυάται πως και σε μια νέα περίοδο οικονομικής ανάκαμψης θα υπάρξει σχετικό ενδιαφέρον που να είναι και αποτελεσματικό, το ερώτημα παραμένει. Τι κάνουμε;

Υπάρχει όμως και μια άλλη άποψη, που λέει πως με τη διαμόρφωση μιας αποτρεπτικής πολιτικής θα πρέπει να μπορείς να υποστηρίξεις τις «κόκκινες» γραμμές σου. Μήπως, λέει η άποψη αυτή, δεν πρέπει να τεθούν τέτοια όρια για να υπάρχουν περιθώρια ευελιξίας;

Όχι μόνο δεν είμαστε πολεμοχαρείς αλλά αναζητούμε τρόπους αποτροπής του ενδεχομένου μιας νέας κρίσης.

Μήπως στους κόλπους, έστω, των ανθρώπων που κινούνται στον ευρύτερο αυτό χώρο πρέπει να ανοίξει η συζήτηση;

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,900ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα