Του Γιώργου Ν. Πινακίδη, Δικηγόρου, Διδάκτορα Νομικής
- Η οργανωτική συμπόρευση των κομμάτων και φορέων της Κεντροαριστεράς που συμμετείχαν στο πρόσφατο συνέδριο της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, αλλά και όσων ενδεχομένως θα μετάσχουν στην προσπάθεια στο εγγύς μέλλον, αποτελεί προφανώς σημάδι ευοίωνο.
Αποκαθιστά άλλωστε την ενότητα ενός χώρου, ο οποίος παρέμενε μέχρι σήμερα αδικαιολόγητα κατακερματισμένος, και αυτό αποτελεί πλέον κοινό τόπο, ανεξαρτήτως της ανάγνωσης των ιστορικών δεδομένων και της οπτικής γωνίας από την οποία βλέπει κανείς τα πράγματα.
Η οργανική σύμπραξη είναι όμως συνθήκη αναγκαία, αλλά όχι ικανή για τη συγκρότηση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, όπως την εννοούμε. Η ενότητα είναι προϋπόθεση για την επιβίωση, αλλά δεν δίνει από μόνη της ούτε πνοή, ούτε προοπτική στο εγχείρημα.
Έχει λοιπόν στο προσεχές διάστημα αξία, όχι να διακηρύξουμε αυτάρεσκα ότι εμείς συγκροτούμε την ελληνική Κεντροαριστερά, αλλά να πούμε, ποια είναι η σύγχρονη ελληνική Κεντροαριστερά. Να διαμορφώσουμε την πολιτική της φυσιογνωμία.
Διότι η κρίση της παράταξης δεν είναι μόνο κρίση συνοχής, δεν είναι μόνο κρίση πολιτικής νομιμοποίησης, είναι κυρίως και κατά βάση κρίση ταυτότητας. Η εμπλοκή μας στην κυβερνητική διαχείριση, η εσωστρέφεια και η πολυδιάσπαση έθεσαν σε δεύτερη μοίρα τα ιδεολογικά και πολιτικά ζητήματα. Τώρα είναι η ώρα να θέσουμε τα ζητήματα αυτά ξανά στο προσκήνιο.
- Στις συζητήσεις για το μέλλον της παράταξης διατυπώνονται συχνά δύο σενάρια. Σύμφωνα με το πρώτο, η Δημοκρατική Συμπαράταξη, αθροίζοντας τα επιμέρους κλάσματά της, θα διατηρήσει και θα επαυξήσει τα εκλογικά της ποσοστά. Κατά το δεύτερο, η ενδυνάμωση της Συμπαράταξης διέρχεται μέσα από τον μαζικό επαναπατρισμό παλιών ψηφοφόρων που μετακινήθηκαν στο ΣΥΡΙΖΑ και τώρα, απογοητευμένοι από τη διακυβέρνησή του, θα επιστρέψουν στην πολιτική τους μήτρα.
Και οι δύο προσεγγίσεις είναι αλυσιτελείς. Ασχέτως αν έτσι εξελιχθούν τα πράγματα, καμία από αυτές δεν μπορεί να αποτελεί στρατηγική στόχευση. Αυτή οφείλει να είναι η αποσαφήνιση της πολιτικής ταυτότητας και η κατοχύρωση της πολιτικής αυτονομίας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης.
- Η σοσιαλδημοκρατία δοκιμάζεται σήμερα από τις διεθνείς οικονομικές εξελίξεις, που έχουν δρομολογήσει την αναχώρηση από την πραγματική οικονομία και την κυριαρχία του χρηματοπιστωτικού συστήματος επί της πολιτικής.
Είναι εξάλλου σαφές ότι η σοσιαλδημοκρατία δεν μπορεί να έχει τα ίδια χαρακτηριστικά ούτε σε όλες τις χώρες ούτε σε όλους τους χρόνους. Αυτό που για μια χώρα είναι δημοσιονομικά εφικτό, για άλλη δεν είναι. Η επίκληση συνεπώς συγκριτικών ευρωπαϊκών δεδομένων είναι δόκιμη, στο βαθμό που παραλλήλως συνειδητοποιούμε τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις του δικού μας status σε σχέση με εκείνο της εκάστοτε κοινωνίας αναφοράς.
Σε ό, τι αφορά την ελληνική περίπτωση, μια σύγχρονη σοσιαλδημοκρατική πρόταση πρέπει να λαμβάνει υπ’ όψη ιδίως της εξής παραμέτρους:
Πρώτον, την παραδοχή ότι το κοινωνικό κράτος συναρτάται εν τέλει με το βαθμό οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, και όχι βέβαια με το ύψος του κρατικού δανεισμού.
Δεύτερον, το καθεστώς περιορισμένης δημοσιονομικής κυριαρχίας υπό το οποίο τελεί η χώρα, που θέτει πρόσθετα όρια στις πολιτικές κοινωνικής αναδιανομής.
Τρίτον, το δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο υπονομεύει τα θεμέλια του ασφαλιστικού μας συστήματος, δηλαδή της πιο απτής και αναγνωρίσιμης όψης του κοινωνικού κράτους.
- Με αυτά τα δεδομένα, η νέα ταυτότητα της παράταξης πρέπει να διαμορφωθεί με άξονα το πρόταγμα μιας ακέραιης ευρωπαϊκής κοινωνίας.
Κοινωνίας ευρωπαϊκής, διότι είναι εθνική ανάγκη να παραμείνουμε στον πυρήνα της Ενωμένης Ευρώπης, η οποία, παρά τα εσωτερικά προβλήματά της, αποτελεί όαση σταθερότητας και ασφάλειας σε ένα ασταθές παγκόσμιο περιβάλλον. Μιας Ενωμένης Ευρώπης όμως, όπως θα τη θέλαμε και τη διεκδικούμε, λιγότερο γραφειοκρατικής και με περισσότερη αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών, είτε πρόκειται για τη διαχείριση των οικονομικών κρίσεων της Ευρωζώνης είτε πρόκειται για το μεταναστευτικό είτε για άλλα ζητήματα.
Η ακέραιη κοινωνία βασίζεται στο τρίπτυχο: λειτουργικό κράτος, ορθολογική κοινωνία, κανονική οικονομία.
Λειτουργικό Κράτος, με σταθερούς δημοκρατικούς θεσμούς, στην υπηρεσία του κοινωνικού συνόλου.
Ορθολογική κοινωνία, που έχει στο επίκεντρό της τον πολίτη, φορέα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, συμμέτοχο, αλλά και συνυπεύθυνο της συλλογικής του μοίρας.
Κανονική οικονομία, που εστιάζει στη δημιουργία ισχυρής παραγωγικής βάσης και τη δημιουργία νέου πλούτου, ως προϋπόθεση της κοινωνικής αναδιανομής, γιατί διαφορετικά δεν θα έχουμε τι να αναδιανείμουμε. Με έμφαση στην ανάπτυξη, που είναι η πηγή των πλεονασμάτων, σε αντίθεση με ό, τι συμβαίνει σήμερα, που τα πρωτογενή πλεονάσματα προέρχονται από την υπερφορολόγηση των πολιτών. Με μέριμνα όχι μόνο για τον δημόσιο αλλά και για τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Με πολιτικές που έχουν το βλέμμα στραμμένο στους αυτοαπασχολούμενους, τους ελεύθερους επαγγελματίες, τις επιχειρήσεις, τα δυναμικά στρώματα της κοινωνίας, τους παραγωγούς του κοινωνικού πλούτου.
- Οι προκλήσεις δεν εγείρονται από το παρελθόν της παράταξης, αλλά από το μέλλον της. Δεν αφορούν τα κλέη της ιστορικής της διαδρομής και τη θετική εισφορά της στο τόπο, καταγεγραμμένη και αδιαμφισβήτητη, αλλά τις προσδοκίες που μπορούν να επενδύσουν πάνω της οι σύγχρονοι άνθρωποι. Η παράταξη καλείται να συνομιλήσει με τρεις γενιές: με αυτήν που πρωταγωνίστησε κατά την ύστερη μεταπολιτευτική περίοδο και έως το ξέσπασμα της κρίσης, με αυτή που συναντήθηκε με την κρίση και βιώνει στην πιο παραγωγική της ηλικία τις βαριές συνέπειές της και με τη γενιά που έρχεται, για την οποία το μέλλον φαντάζει αβέβαιο και επισφαλές. Δεν δικαιούται να αφήσει καμία πίσω. Πρέπει να συνθέσει τις ανάγκες και τις αγωνίες των γενεών αυτών και να διαμορφώσει τις προϋποθέσεις εξόδου από την κρίση και μιας κοινωνίας δίκαιης και ακέραιης.
10.07.2017
