Το τέλος των “αυτοκρατορικών” φαντασιώσεων της Βρετανίας

Print Friendly, PDF & Email
- Advertisement -

Του Κώστα Ράπτη

Προσπαθώντας να αποκρούσει τις βολές που δέχεται ένθεν κακείθεν ως προς το σχέδιο συμφωνίας στο οποίο κατέληξε με τους “27” για το Brexit, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι τονίζει ότι οι διαθέσιμες επιλογές είναι μόνο τρεις: είτε το σχέδιό της να εγκριθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων, είτε να υπάρξει άτακτη έξοδος χωρίς συμφωνία, είτε να ακυρωθεί η ίδια η ιδέα της εξόδου (αν και στη συνέχεια φρόντισε να αποκλείσει την τελευταία δυνατότητα).

Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, η Τερέζα Μέι καλείται να επιτύχει ταυτοχρόνως τρεις ενδεχομένως ασυμβίβαστους στόχους: τη διατήρηση της συνοχής και ακεραιότητας του Ηνωμένου Βασιλείου, τον σεβασμό της δημοκρατίας και την ανάκτηση οικονομικής ανεξαρτησίας.

Ο πρώτος στόχος σχετίζεται άμεσα με το θέμα της Βορείου Ιρλανδίας, το οποίο επιδέξια μόχλευσε η ευρωπαϊκή πλευρά (και έμμεσα με την οργή της Σκωτίας και Ουαλίας για την παραμέληση των δικών τους ευαισθησιών), ενώ ο δεύτερος αφορά τις δυνάμει διαλυτικές πολιτικές επιπτώσεις μιας αγνόησης της λαϊκής ετυμηγορίας στο δημοψήφισμα του 2016 και ο τρίτος με την δυνατότητα εκμετάλλευσης των όποιων πλεονεκτημάτων μπορεί να προσφέρει η απελευθέρωση από το κανονιστικό πλαίσιο της Ε.Ε.

Θυμίζει κάπως η κατάσταση αυτή το “αδύνατο τρίγωνο” της μακροοικονομικής πολιτικής, ήτοι το γεγονός ότι δεν μπορεί μία χώρα να έχει ταυτοχρόνως νομισματική ανεξαρτησία, σταθερές ισοτιμίες και ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων. Ή όπως το αναδιατύπωσε με πιο γενικούς όρους ο Dani Rodik, ότι η δημοκρατία, η εθνική κυριαρχία και η ενσωμάτωση στην διεθνή οικονομία μπορούν να συνδυαστούν ανά δύο, αλλά δεν μπορούν να επιτευχθούν και οι τρεις. Πρόκειται για το λεγόμενο “παράδοξο της παγκοσμιοποίησης”.

Το “βρετανικό παράδοξο”, εν προκειμένω, συνίσταται στο ότι από τις τρεις δυνατότητες που παρουσίασε η Τερέζα Μέι, η λιγότερο δημοφιλής στον βρετανικό πληθυσμό είναι ακριβώς το δικό της σχέδιο συμφωνίας με τους “27”, καθότι πολύ “σκληρό” για τα γούστα των θιασωτών της παραμονής στην Ε.Ε. και πολύ “μαλακό” για τους ακραιφνείς οπαδούς της εξόδου. Εξ ού και η εντυπωσιακή κακοφωνία που επικρατεί στην Βουλή των Κοινοτήτων μετά την ανακοίνωση της επίτευξης συμφωνίας.

Και όμως: για τους ίδιους λόγους, το “σχέδιο Μέι” είναι το περισσότερο πιθανό να εφαρμοστεί – καθώς η προοπτική του άτακτου Brexit δεν παύει να φοβίζει τους Βρετανούς, ενώ η αντιστροφή του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος έχει, πέρα από τα προφανή πολιτικά ρίσκα, το μειονέκτημα να γίνεται όλο και λιγότερο εφικτή με κάθε μέρα που περνά.

Στην πραγματικότητα, με το να καθιστούν σαφές ότι δεν υπάρχει περιθώριο περαιτέρω διαπραγμάτευσης και με το να διαδίδουν ότι η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της 25ης Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί ούτως ή άλλως (αν όχι για την επικύρωση της συμφωνίας, τότε για την προετοιμασία της “σκληρής εξόδου”) οι “27” λειτουργούν ως οι καλύτεροι υποστηρικτές της βαλλόμενης στο εσωτερικό Μέι.

Οι ένθερμοι Bremainers που πιστεύουν ότι με την καταψήφιση του σχεδίου της πρωθυπουργού θα δρομολογήσουν πολιτικές ανατροπές με κορύφωση τη διενέργεια δεύτερου δημοψηφίσματος κινδυνεύουν να ενισχύσουν τις πιθανότητες επικράτησης του σεναρίου που κατεξοχήν απεύχονται, δηλ. του άτακτου Brexit. Αδυνατούν να αντιληφθούν ότι οι “27” επείγονται, για ευρύτερους “παιδαγωγικούς” λόγους, αλλά και ενόψει επικείμενων ευρωεκλογών, να ξεμπερδεύουν με τη Βρετανία, χωρίς διάθεση για χρονοτριβή ή παλινωδίες.

Οι φίλοι των Εργατικών, πάλι, που πιστεύουν ότι όσο πιο “μαλακό” είναι το Brexit (λ.χ. με συμμετοχή όχι μόνο στην τελωνειακή ένωση, αλλά και στην κοινή αγορά) τόσο το καλύτερο, προφανώς δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι η προβλεπόμενη από το “σχέδιο Μέι” συμμόρφωση με τους κανόνες ανταγωνισμού της Ε.Ε. αποκλείει την υλοποίηση του προεκλογικού προγράμματος του Τζέρεμι Κόρμπιν περί επανεθνικοποιήσεων κ.ο.κ., που αναστήλωσε την απήχηση του κόμματος.

Προκειμένου να αποτρέψει την οιονεί απόσπαση της Βορείου Ιρλανδίας από το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ντάουνινγκ Στριτ αποδέχθηκε την υπαγωγή ολόκληρης της χώρας σε καθεστώς τελωνειακής ένωσης. Όμως το τίμημα είναι βαρύτατο: η Βρετανία υποχρεώνεται (έναντι μάλιστα τιμήματος ύψους 40 δισ. λιρών) να ακολουθεί, για αδιευκρίνιστο χρονικό ορίζοντα, ένα κοινοτικό κεκτημένο που δεν θα μπορεί πια να συνδιαμορφώνει, χωρίς επαρκή πρόσβαση του χρηματοπιστωτικού της κλάδου στην ηπειρωτική Ευρώπη και χωρίς τη δυνατότητα σύναψης εμπορικών συμφωνιών με τρίτα μέρη – αυτών που θα απελευθέρωναν, κατά τους Brexiteers, τις “πλανητικές φιλοδοξίες” της.

Η περίκλειστη ελίτ της αθεράπευτα νησιωτικής Βρετανίας κλήθηκε να υλοποιήσει μια επιλογή εξόδου, που την αιφνιδίασε πλήρως, προερχόμενη στη διαπραγμάτευση με την ψευδαίσθηση ότι θα μπορούσε να διεμβολίσει τους “27” μέσω διμερών συνεννοήσεων. Από αυτή την άποψη, το παιχνίδι κρίθηκε από πολύ νωρίς – διαψεύδοντας τις φαντασιώσεις της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας και επιβεβαιώνοντας την ισχύ του “αδύνατου τριγώνου”.

capital.gr

spot_img

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Διαβάστε ακόμα

Stay Connected

2,900ΥποστηρικτέςΚάντε Like
2,767ΑκόλουθοιΑκολουθήστε
29,800ΣυνδρομητέςΓίνετε συνδρομητής
- Advertisement -

Τελευταία Άρθρα