ATHENS VOICE
Καθώς κλείνει η δεύτερη δεκαετία του 21ου αιώνα, και καθώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όπως το Facebook άνθισαν αυτή τη δεκαετία –ενώ άλλα δημιουργήθηκαν μέσα σε αυτήν–, θα ήθελα από την πλευρά της φιλοσοφίας να πω το εξής: η φιλοσοφία αναζητά την ουσία. Εάν κάποιος ακολουθεί αυτό το αίτημα της ουσίας δεν μπορεί παρά να κρατά μία απόσταση από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σκεπτόμουν, επίσης, ότι ο μεγάλος κίνδυνος από την ύπαρξη πολλών μέσων δεν είναι τα ίδια τα μέσα, είναι ότι μπορεί να μπερδευτούν και να γίνουν σκοποί. Θεωρώ ότι εάν υπάρχει ένας φόβος, ένας κίνδυνος, αυτός είναι ότι μπορεί να εκλάβουμε τα «μέσα» για «σκοπούς», οπότε τότε αρχίζουν τα προβλήματα. Όταν πάρεις τα μέσα για σκοπούς τότε δίνεις πολλά προνόμια στη δύναμη και χάνεις την πληρότητα, χάνεις την αδυναμία.
Δηλαδή όπου έχουμε σύμβολα δυνάμεως, και αυτό το έχουμε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην υπερβολή τους, χάνουμε τη δύναμη της αδυναμίας. Χάνεται η αγάπη που βασίζεται στην αδυναμία, που είναι ο ισχυρότερος δεσμός από όλα. «Σου έχω αδυναμία» λέμε, εννοώντας «σ’ αγαπώ».
Θέλω να πω ότι αυτά που παίζονται σε υπαρξιακό επίπεδο είναι αρκετά σοβαρά και αξιοπρόσεκτα, γιατί μπορεί να οδηγούν σε εσωτερικές αλλοιώσεις των ανθρώπων, σε απώλεια των αξιών. Θα πρέπει να προσέξει πάρα πολύ κανείς, γιατί μέσα στο μεθύσι της δυνάμεως χάνει την τρυφερότητά του. Χάνει τα πολύ βαθιά ανθρώπινα στοιχεία ή δεν ξέρει πού να τα ακουμπήσει. Υπ’ αυτή την έννοια, το ίδιο βλέπουμε να συμβαίνει και στην πληροφορία, που παίρνει τη θέση της γνώσεως. Είναι πράγματα που πρέπει να προσέξουμε και που μέσα στην περήφανη αυτή πορεία προς τα εμπρός, την εντυπωσιακή και τη γεμάτη δυνατότητες, μας υπενθυμίζουν «προσέξτε, χάνονται οι αδυναμίες». Αυτό νομίζω πως το ζούμε και στη διάρκεια αυτών των δέκα χρόνων, μέσα από το ασυλλόγιστο της κρίσεως. Γιατί, ενώ πέρασαν τα μνημόνια, δεν έχουμε καταλάβει τίποτα από την κρίση; Γιατί ακόμη σκεπτόμαστε την κρίση ως απουσία δυνάμεως.
Εν τω μεταξύ, με το διαδίκτυο, «χάνονται» οι αδυναμίες μας κι εμείς νομίζουμε ότι γινόμαστε πιο ισχυροί, όμως τελικά αποκτούμε καινούργιες αδυναμίες με βάση τη δύναμη και όχι με βάση την πληρότητα. Το αίσθημα της πληρότητας δεν είναι αίσθημα δυνάμεως, έχει αυτή τη διαφορά. Η δύναμη δεν φέρνει ποτέ χαρά, φέρνει συνεχή έλλειψη. Οπότε, υπαρξιακά να το πούμε, μέσα σε αυτό τον θρίαμβο πρέπει να προσέξει κανείς μήπως αξίζει τον κόπο να σκεφθεί, έστω και διστακτικά, τη μουσική ως θεραπευτικό τρόπο, ή και την καβαφική ποίηση ως θεραπευτικό τρόπο, δηλαδή μία ποίηση που έχει μια παράξενη λειτουργία, αυτό που έχει φύγει να το κάνει παρόν. Υπ’ αυτή την έννοια, για να το μεταφέρουμε στην κουλτούρα μας, ο Καβάφης ίσως είναι πιο μπροστά από τέτοιου είδους εξελίξεις.
