Ποιο είναι το τίμημα της εθνικής κυριαρχίας;

του Δημήτρη Μακροδημόπουλου

Με αφορμή την ανέλκυση της βυθοκόρου “Όλγα”

Σε εκδήλωση που διοργανώθηκε από την αμερικανική πρεσβεία  στις 13 Σεπτεμβρίου στο λιμάνι της Αλεξ/πολης με αφορμή την ανέλκυση της βυθοκόρου “Όλγα”, επισκέφθηκε το λιμάνι για πολλοστή φορά ο Αμερικανός πρέσβης κ. Τζέφρι Πάιατ, ο οποίος έχει αξιολογήσει την αξία του καλύτερα από τους ημεδαπούς αξιωματούχους και έχει εκφραστεί επανειλημμένα για τη μεγάλη γεωστρατηγική αλλά και τη γεωοικονομική αξία του. Σε συνέδρια και φόρουμ στα οποία συμμετείχε, όπως ενδεικτικά στο συνέδριο Navigator 2017, στο συνέδριο για την ενέργεια στην Αλεξ/πολη το 2017, στο 7^ο συνέδριο Exposec – Defence World το 2019, κ.α.π. έχει επισημάνει ότι «το λιμάνι της Αλεξ/πολης είναι στρατηγικής σημασίας για τις ΗΠΑ» και την ειλημμένη απόφαση της Ουάσινγκτον να το αξιοποιήσει στρατιωτικά ως βάση δύναμης πεζοναυτών αλλά και προώθησης στρατιωτικών δυνάμεων προς την Ουκρανία και τις άλλες χώρες της ανατολικής Ευρώπης αλλά και εμπορικά. Ουσιαστικά, ως νέος Πιουριφόυ προαναγγέλλει το μέλλον της περιοχής αλλά και της ζωής των κατοίκων της πόλης χωρίς να επιδέχεται αμφισβητήσεις.

Επισκέφθηκε ο κ. Πάιατ το λιμάνι συνοδευόμενος από τον υπουργό Εθνικής Άμυνας και την ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας για να επιθεωρήσουν την ανέλκυση της βυθισμένης βυθοκόρου την οποία ανέλαβε εξ ολοκλήρου το αμερικανικό ναυτικό, σε μια εκδήλωση όπου δέσποζε η αμερικανική σημαία. Το εγχείρημα επιβλέπεται «από δύο αμερικανούς αξιωματικούς επί τόπου ενώ  εξ αποστάσεως παρακολουθείται από 20 – 30 άτομα» (Καθημερινή 13/9/2019). Το γεγονός που προβλήθηκε για να δικαιολογήσει αυτή την πρόωρη κατάληψη του λιμένα από τους  αμερικανούς  ήταν η ανάληψη του κόστους της ανέλκυσης ύψους 2,3 εκ. ευρώ από την αμερικανική πλευρά. Εμείς δεν είχαμε την οικονομική δυνατότητα να ανελκύσουμε τη βυθοκόρο; Δηλαδή, τα 2,3 εκ. ευρώ ήταν το τίμημα απεμπόλησης της εθνικής μας κυριαρχίας; Ή μήπως το θέμα ήταν οικονομικό; Διότι η ανοχή όλων αυτών στο όνομα της κάλυψης του κόστους της ανέλκυσης δημιουργεί δεσμεύσεις και προεξοφλεί εξελίξεις για την πόλη και την ευρύτερη περιοχή.

Τους κατοίκους της Αλεξ/πολης, του Έβρου, της Θράκης δεν τους ενδιαφέρει ο ανταγωνισμός ΗΠΑ και Ρωσίας στην περιοχή. Την ανάπτυξη της περιοχής επιζητούν, με μοχλό ανάπτυξης το λιμάνι της Αλεξ/πολης και όχι την στρατιωτικοποίησή του. Διότι η στρατιωτικοποίηση του λιμένα αμφισβητεί τον εμπορικό του χαρακτήρα, τροχοπεδεί την ολόπλευρη και τη μέγιστη δυνατή αξιοποίησή του. Π.χ. στα πλαίσια του ανταγωνισμού ΗΠΑ – Ρωσίας, θα είναι δυνατή η χρησιμοποίηση του λιμένα από τους “εχθρούς” των ΗΠΑ; Δεν θα μειωθεί έτσι ο όγκος των εμπορευματικών μεταφορών; Ήδη μια πρώτη συνέπεια που πληρώνει η περιοχή και το λιμάνι είναι ο αποκλεισμός των ρωσικών σιδηροδρόμων από την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και η ανάθεσή της στην ιταλική Ferrovie. Διότι η Ρωσία έχει γεωπολιτικά συμφέροντα να παρακάμψει δηλαδή τα Στενά στις θαλάσσιες μεταφορές, γεγονός που και το λιμάνι θα εκτόξευε εμπορικά αλλά και ο σιδηροδρομικός άξονας Αλεξ/πολης – Ελληνοβουλγαρικών συνόρων που απαξιώνεται καθημερινά θα είχε αξιοποιηθεί αναζωογονώντας την ενδοχώρα.

Η άποψη που έχει εκφράσει ο απελθών δήμαρχος Αλεξ/πολης σύμφωνα με την οποία με την εγκατάσταση στρατιωτικής βάσης στο λιμάνι ή πλησίον του «θα θωρακιστεί η Αλεξ/πολη και η ακριτική περιοχή μας θα αισθάνεται περισσότερο ασφαλής» δεν ευσταθεί. Αντίθετα η Αλεξ/πολη μεταβάλλεται σε στόχο στα πλαίσια της αντιπαράθεσης ΗΠΑ – Ρωσίας, ιδιαίτερα στην περίπτωση ανάφλεξης στην Ουκρανία αλλά και σε ενδεχόμενο κλείσιμο των Στενών από τη σύμμαχο της Ρωσίας, Τουρκία. Αλλά και στην περίπτωση υποκινούμενης όξυνσης στη Δυτική Θράκη, μπορεί κανείς να προεξοφλήσει την αντίδραση της δύναμης που θα εγκατασταθεί; Είναι εντελώς λανθασμένη η άποψη που ισχυρίζεται ότι η δύναμη θα υπερασπιστεί την εδαφική ακεραιότητα της περιοχής, όπου εδρεύει, εναντίον άλλης νατοϊκής δύναμης. Αντίθετα, μπορεί σε περίοδο ελληνοτουρκικής κρίσης να αξιοποιηθεί από την Ουάσινγκτον ως μέσον επιβολής των επιθυμητών συσχετισμών ανάμεσα στις δύο χώρες. Εξ άλλου ας μη θεωρούμε ως δεδομένη στο διηνεκές μέλλον την κρίση στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις διότι η Τουρκία υπερέχει γεωπολιτικά σημαντικά της χώρας μας, είναι το εφαλτήριο προς την Εγγύς και τη Μέση Ανατολή, στον Καύκασο, και στην Κεντρική Ασία.

Βέβαια η στρατιωτικοποίηση του λιμένα σε συνδυασμό με την εγκατάσταση τερματικού σταθμού LNG απέναντι από τις ομορφότερες ακτές της Αλεξ/πολης θα αλλάξει τη ζωή των κατοίκων της. Διότι όπως έγραφε ο David Harvey: «Το είδος της πόλης την οποία θέλουμε δεν μπορεί να διαχωριστεί από το είδος ανθρώπου που θέλουμε να είμαστε..». Θα ερωτηθούν οι κάτοικοι για αυτές τις αλλαγές ή θα προωθηθούν ερήμην τους; Θα αξιοποιήσει η νέα δημοτική αρχή το θεσμικό πλαίσιο, του Νόμου 4555/2018 περί «Μεταρρύθμισης του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης – Εμβάθυνσης της Δημοκρατίας – Ενίσχυσης της συμμετοχής κ.α.», ο οποίος καθορίζει τα πάντα για τη διεξαγωγή ενός τοπικού ή περιφερειακού δημοψηφίσματος; Η Αλεξ/πολη αναπτύσσεται ραγδαία τουριστικά χάρη στις ακτές της και στηρίζει τις ελπίδες της ανάπτυξής της στην ολόπλευρη εμπορική αξιοποίηση του λιμένα. Δεν πρέπει να απεμπολήσει αυτές τις δυνατότητές της.

Μακροδημόπουλος Δημήτρης

Αλεξ/πολη – κιν. 6947-771412

20-09-2019