Του Χρήστου Χωμενίδη
Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,
Είμαι ειλικρινά πολύ χαρούμενος που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας. Εάν κάποιος γνώριζε το οικογενειακό μου παρελθόν, θα περίμενε μάλλον να με δει στο Συνέδριο του Σύριζα. Ποτέ ωστόσο ο σημερινός Σύριζα -ο επίγονος όχι της Ανανεωτικής Αριστεράς αλλά του Αυριανισμού – δεν θα ανεχόταν κάποιον σαν κι εμένα…
Σας έχω, φίλες και φίλοι, δύο νέα. Ένα ευχάριστο κι ένα δυσάρεστο.
Δεν πρόκειται να με δείτε -αυτό είναι το ευχάριστο, για τον ομιλούντα αν μη τι άλλο- δεν θα με δείτε ποτέ να ζητώ κανενός την ψήφο. Πιστεύω ακράδαντα ότι οι καλλιτέχνες οφείλουν να θέτουν τον δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων, να παρεμβαίνουν πολιτικά, να διατυπώνουν κρίσιμα ερωτήματα. Μέσα από το έργο τους.
Ένα ποίημα, ένα μυθιστόρημα, μια ταινία, μια παράσταση μπορεί να μας ξανασυστήσει τον κόσμο. Οι ποιητές, οι πεζογράφοι, οι άνθρωποι τής μουσικής και του θεάτρου είναι εξ ορισμού τύποι ανένταχτοι. Κοιτούν λοξά. Τολμούν να διατυπώνουν τα ασεβή ερωτήματα. Δεν διστάζουν να το φωνάξουν ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός. Αλλοίμονό τους όμως όταν στρατεύονται, όταν -ακόμα χειρότερα- παρασύρονται στο κυνήγι αξιωμάτων. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων καταντούν σαν το Άλμπαντρος, το Άλμπαντρος στο ομώνυμο ποίημα του Σαρλ Μποντλέρ. Από εκεί που έσκιζε περήφανο, με τις φτερούγες του ορθάνοιχτες, τους αιθέρες, τρεκλίζει τώρα στο κατάστρωμα του πλοίου. Οι ναύτες το ταΐζουν. Και το κάνουν χάζι.
Δεν είμαι (το σκεφτόμουν σαν δυσάρεστο δεδομένο, πιθανόν όμως να μη σας δυσαρεστεί και τόσο), δεν είμαι Νέα Δημοκρατία. Ούτε ο πατέρας μου -γιος ενός εκ των τεσσάρων ιδρυτών του ΕΑΜ, ανηψιός του Δημήτρη Γληνού- ήταν Νέα Δημοκρατία. Ψήφισε εντούτοις με την καρδιά του τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και το 1974 και το 1977. Το έκρινε ως εθνική αναγκαιότητα.
Καιρός, έτσι κι αλλιώς, να τελειώνουμε με τα διχαστικά διλήμματα που εκκινούν ογδόντα χρόνια πίσω και που στις μέρες μας έχουν χάσει εν πολλοίς το νόημά τους. Έχουν γίνει προφάσεις για δημαγωγούς, οι οποίοι στερούμενοι πολιτικού σχεδίου αναμοχλεύουν εμμονικά το παρελθόν. Ξεθάβουν τα κόκκαλα των προγόνων μας και αδίστακτα, υβριστικά, τα χρησιμοποιούν σαν δεκανίκια και σαν ρόπαλα.
Το κακό με τον Σύριζα δεν έγκειται στο ότι είναι η “Πρώτη Φορά Αριστερά”. Αλλά στο ότι αποτελεί την πιο παρωχημένη, την πιο μισαλλόδοξη, την πιο ανέμπνευστη εκδοχή Αριστεράς που έχει γνωρίσει ποτέ ο τόπος μας. Όπως ακριβώς οι Ανεξάρτητοι Έλληνες του κυρίου Πάνου Καμμένου είναι η καρικατούρα τής Δεξιάς.
Το δυστύχημα είναι ότι το συνονθύλευμα που εδώ και τριάμισι χρόνια μάς κυβερνάει συγκεντρώνει τα χειρότερα χαρακτηριστικά και των δύο ιστορικών παρατάξεων.
Πώς φτάσαμε στο σημείο να έχουμε αυτόν τον πρωθυπουργό – που κανείς μας εντούτοις δεν επιτρέπεται να υποτιμά, καθότι ο κύριος Τσίπρας είναι για τον εαυτό του διαόλου κάλτσα; Να έχουμε αυτόν τον υπουργό Εθνικής Αμύνης, για τον οποίον κάθε μέρα είναι Απόκριες; Αυτόν τον Καρανίκα; Αυτόν τον Πετσίτη;
Φτάσαμε διότι το κράτος, φίλες και φίλοι, το 2010 χρεοκόπησε. Διότι το παλιό πολιτικό προσωπικό -κακά τα ψέματα- έριξε την Ελλάδα στα βράχια.
Βάλτε κατά μέρους τις ενστάσεις σας, τα “ναι μεν αλλά”, τις σύνθετες ερμηνείες… Μείνετε στο γεγονός: Οι πολίτες έχασαν την εμπιστοσύνη στις παραδοσιακές τους ηγεσίες. Η σχέση διερράγη με πάταγο. Τα μνημόνια -ακόμα και αν εκληφθούν ως τροχιοδεικτικά για την εξυγίανση τής χώρας- βιώθηκαν σαν ταπείνωση. Κανείς λαός δεν δέχεται αδιαμαρτύρητα κηδεμονίες και κηδεμόνες.
Οφείλουμε κάποτε -κι ας τρέχει ταχύτατα ο πολιτικός χρόνος και ας φαντάζουν τα προ δεκαετίας παθήματά μας ήδη Ιστορία-, οφείλουμε να διαλευκάνουμε το έγκλημα της χρεοκοπίας. Να καταλογίσουμε ακριβοδίκαια, χωρίς φόβο και πάθος, τις ευθύνες. Να συμπεράνουμε ρητά τι δεν πρέπει να κάνει κανείς όταν βρίσκεται στο τιμόνι. Όσο απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του λαού.
Οφείλουμε όμως, κυρίως, να κοιτάξουμε μπροστά.
Προσωπικά δεν διατηρώ αμφιβολία ότι η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη θα σαρώσει στις εκλογές. Σας βλέπω όλους το βράδυ τής ανοιξιάτικης (;), της φθινοπωρινής (;) Κυριακής να ευτυχείτε. Να αγάλλεσθε που το ψέμα ηττήθηκε, που ο λαϊκισμός αποδείχθηκε κοντοπόδαρος, που η πατρίδα επιτέλους γύρισε σελίδα. Θα είμαι από απόσταση -με την καρδιά μου όμως- μαζί σας. Θα σκέφτομαι ταυτόχρονα πως ούτε ψύλλος στον κόρφο σας!
Το έχετε, ελπίζω, συνειδητοποιήσει όλοι ότι τα αληθινά δύσκολα, τα μεγάλα ζόρια, θα ξεκινήσουν με τη νίκη της Νέας Δημοκρατίας.
Υπάρχει μια εντελώς λανθασμένη -ολέθρια εν δυνάμει- σκέψη με γνώμονα την οποίαν πορεύτηκαν οι νυν κυβερνώντες από την κωλοτούμπα του 2015 μέχρι σήμερα.
Ποια είναι αυτή; Ότι η Ελλάδα μπορεί εις το διηνεκές να σέρνεται. Πως στηριζόμενη σε έναν μαζικό -πλην μέτριας συνήθως ποιότητας- τουρισμό, ποντάροντας μονάχα στον ήλιο, στη θάλασσα και στο τσίπουρο, παραχωρώντας στις προστάτιδες δυνάμεις ό,τι τής ζητούν έναντι πρόσκαιρων ανταλλαγμάτων, ανταποκρινόμενη κουτσά-στραβά στις μνημονιακές και μεταμνημονιακές υποχρεώσεις της, θα τη βγάζει καθαρή. Θα είναι μονίμως η Ελλάδα ο ουραγός τής πρώτης κατηγορίας. Δεν θα κατρακυλήσει όμως στη δεύτερη.
Ε λοιπόν όχι! Ο χρόνος τρέχει γρηγορότερα απ’ το νωθρό μυαλό τού κάθε βολεψία. Βρισκόμαστε στα πρόθυρα καταπληκτικών αλλαγών, ολικών ανατροπών σε παγκόσμια κλίμακα. Λίγο τα αυτιά μας να τεντώσουμε, θα ακούσουμε την -όχι και τόσο μυστική- βοή των πλησιαζόντων γεγονότων…
Ας γίνω προς στιγμήν Κασσάνδρα. Έχετε αναλογιστεί τι θα συμβεί εάν η πατρίδα μας δεν καταφέρει να βγει στο αμέσως προσεχές μέλλον, με ανεκτούς για εμάς όρους, στις αγορές; Εάν οι καθυστερήσεις, οι αβελτηρίες, οι παλινωδίες των τελευταίων αρκετών χρόνων μάς καταστήσουν επί μακρόν αφερέγγυους; Εάν οι επενδυτές επιμένουν να μας κοιτούν με μισό μάτι ενώ τα μαξιλάρια και τα μαξιλαράκια μας θα εξαντλούνται; Εάν εν ολίγοις μείνουμε ξυλάρμενοι;
Σάς κρούω κώδωνα κινδύνου.
Η Ευρώπη του 2019 μικρή σχέση έχει με την Ευρώπη του 2010. Σήμερα στη Γαλλία παιχνίδι κάνουν τα κίτρινα γιλέκα – ο πρόεδρος Μακρόν υποχώρησε άτακτα μπροστά τους. Στη Γερμανία αναζητούν εναγωνίως τη μετά Μέρκελ ηγεσία τους. Ο λαϊκισμός, η εχθροπάθεια καλπάζουν. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί, οι Βρυξέλλες και το Στρασβούργο αμφισβητούνται. Βάλλονται πανταχόθεν. Θα έχει πολλές και χαίνουσες πληγές να αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση πριν ρίξει ένα έστω βλέφαρο συμπάθειας προς το μέρος μας.
“Τα έχουμε προβλέψει όλα αυτά…” μού λέτε. Θέλω να σάς πιστέψω. Σάς πιστεύω.
Πιστεύω ότι έχετε συνειδητοποιήσει τι θα σημάνει η επερχόμενη -η επελαύνουσα- τεχνολογική επανάσταση για τις ζωές όλων μας. Πόσο δραματικά θα αλλάξουν οι παραγωγικές δυνάμεις και θα ανατραπούν μαζί τους οι γνώριμες σε εμάς παραγωγικές σχέσεις. Πόσα επαγγέλματα εκ των πραγμάτων θα καταργηθούν. Τι ποσοστό τού πληθυσμού -του πληθυσμού κάθε χώρας- θα πρέπει εγκαίρως και ταχέως να επανεκπαιδευτεί για να μην καταντήσει άεργο, σε ένα ισόβιο περιθώριο.
Τι επιπτώσεις θα έχει στον πάλαι ποτέ “Πρώτο Κόσμο” η εισβολή τού πάλαι ποτέ “Τρίτου Κόσμου” στην κατανάλωση. Η δίκαια διεκδίκηση από τους Ινδούς και από τους Κινέζους ενός επιπέδου διαβίωσης συγκρίσιμου με των Ευρωπαίων και των Αμερικάνων.
Αντιλαμβάνεσθε ελπίζω πως η Ελλάδα πρέπει να επανεφεύρει τον εαυτό της. Να βρει έναν νέο ρόλο στο παγκόσμιο χωριό. Ο Έλληνας πρέπει να ξεμουχλιάσει. Να βγει από το πνιγηρό καβούκι της πελατειακής σχέσης με το κράτος. Να μη βασίζεται – να μην καταδέχεται επιδόματα, διορισμούς, χάδια ευνουχιστικά από την εκάστοτε κυβέρνηση. Ο Έλληνας να ξαναγίνει επειγόντως πολυμήχανος Οδυσσέας. Αποτελεί ζήτημα επιβίωσης.
Σημαίνει αυτό ότι ο καθένας πρέπει να αφεθεί στη μοίρα του, να ριχτεί στα βαθιά, στα παγωμένα νερά και όποιος επιβιώσει επιβίωσε; Κάθε άλλο! Άξια ηγεσία είναι εκείνη που προετοιμάζει, διαπαιδαγωγεί, προστατεύει. Αληθινή κοινωνία είναι εκείνη που διέπεται από αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση. Η κοινωνία που απεχθάνεται τούς αποκλεισμούς.
Στην αυριανή Ελλάδα, όλα τα παιδιά πρέπει να απολαμβάνουν ίσες ευκαιρίες, αδιάφορο από ποια μήτρα προέρχονται, αδιάφορο πού έχουν γεννηθεί οι γονείς τους. Όλοι οι πολίτες να δικαιούνται την ίδια ιατρική περίθαλψη, ακόμα κι όσοι δεν ευδοκίμησαν επαγγελματικά, ακόμα κι όσοι δεν φάνηκαν συνεπείς στις ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις. Όλοι οι ηλικιωμένοι να τυγχάνουν πρόνοιας, στοργής, αξιοπρεπούς εξόδου από τη ζωή.
Δεν πρόκειται για σοσιαλδημοκρατικό ευχολόγιο αλλά για ρεαλιστική αναγκαιότητα. Αλλοίμονο στην κοινωνία εκείνη η οποία κόβεται στα δύο, που παρατάει στη μοίρα τους τούς πιο αδύναμους ή τους πιο άτυχους. Το αποκλεισμένο μισό, η σκοτεινή πλευρά τού φεγγαριού, θα εξεγερθεί και θα τα κάνει γυαλιά-καρφιά. Δεν θα αφήσει -και με το δίκιο του- πέτρα πάνω σε πέτρα.
Αρκεί όμως με τα εφιαλτικά ενδεχόμενα.
Μού άρεσε πολύ -με βρήκε απολύτως σύμφωνο- ο στόχος που έθεσε προχθές ο Κυριάκος. Η ανασύνταξη, η παλιγγενεσία της μεσαίας τάξης. Εάν τα κατάφερε η Ελλάδα -και πράγματι τα κατάφερε, πράγματι οι δυο αιώνες της ελεύθερης ύπαρξής μας στάθηκαν μια ιστορία μεγάλης επιτυχίας- είναι διότι βασίστηκε στην κοινωνική κινητικότητα. Στη συλλογική πίστη στο μέλλον.
Στους μεροκαματιάρηδες τής υπαίθρου και των πόλεων που ποθούσαν για τα παιδιά τους το καλύτερο και επένδυαν στη μόρφωση. Στους νοικοκύρηδες που ανέχονταν -ίσως κατά βάθος να το εύχονταν- οι γιοι και οι κόρες τους να τους αμφισβητήσουν, να κοιτάξουν μακρύτερα. Στους μεγιστάνες που έκαναν δωρεές, που έδιναν υποτροφίες, που χρηματοδοτούσαν ιδρύματα διότι ο πλούτος από την κοινωνία προέρχεται και στην κοινωνία πρέπει να επιστρέφει. Στους ανθρώπους που αγωνίστηκαν συλλογικά, ατομικά, ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις για ένα πιο φωτεινό αύριο για τους ίδιους αλλά και για τους συμπολίτες τους. Αυτό ακριβώς σημαίνει κοινωνία.
Έχετε επωμιστεί τεράστια ευθύνη, φίλες και φίλοι. Από τα βάθη της καρδιάς μου λαχταρώ να τα καταφέρετε. Μην αμφιβάλλετε ότι -όσο ζυγώνουν οι εκλογές- μια ευρύτατη κοινωνική πλειοψηφία θα έρχεται κοντά σας για να βάλει πλάτη, για να σάς ενθαρρύνει και για να σάς κρίνει δημιουργικά. Πως θα απολαύσετε στα πρώτα σας κυβερνητικά βήματα το ακριβό δώρο της εθνικής και λαϊκής ενότητας. Στο χέρι σας είναι να φανείτε αντάξιοί του. Στο χέρι σας είναι να αρθείτε στο ύψος των περιστάσεων. Στο χέρι σας είναι να οδηγήσετε την πατρίδα μπροστά.
Καλή επιτυχία!
*Ομιλία του Χρήστου Χωμενίδη στο 12ο Τακτικό Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας.
capital.gr
